編譯族語讀本
104年讀本翻譯
繪本模式
mamaini kapitanʉ hlahlusa小王子
拉阿魯哇語
翻譯者:游仁貴老師
ʉnʉmʉcaihli rumahlaʉ, tamuucu ku pisipamia umahli
kua vuvulunga hla vuhli’i, kani’iia hlitalʉmʉlʉmaku tumapaʉ makani’i siangusipikuna: masiatuhluhlu hlipimiakari. kisuahlahlama sila umaruhlitukiu’ua kalavungu, putukucu papaci miararuma. hlicaliva sipuahlamahlama Tangʉmu 'Ailisʉ marusalirisa musasasala kiahlahlamu sasaruana kapitanʉ siiatu kani'i ia ihlaisa ucani kisuahlahlama cucuvuvulunga,ihlaisa mʉmʉa ucani kisuahlahlama cucuvuvulunga. ma oelona miararuma maru usua taiisa pihlingi, macua usua pihlingina ia angahli kiariari murisangihli. maci tarucuvungu arupakakita ia marisasangihli, minisuacu marapihlikani’i marakaka siaravacangʉ miararumaisa. kiariari, ma愛琴tʉnʉmʉna maru ucani hlikitapusa sasaruana,sasua mamaini宙斯na maiatuatuhluhlu,
kiahlahlamu ngahla cucu’u 'Ailisʉna ia ihlaisacacihli mamaini ahlaina,pakaritʉkʉhlʉ a sipamiaisa ma kani'i siangusipaisa sasaruanana hla sikuatitipa sipasamiaisana rianʉ mavacangʉ,ausi kani'i miacʉcʉngʉhlʉ hlimatikuru litukana kupuapakaritʉkʉhlʉisana,micʉcʉngʉhlʉ rumahlaʉ mʉlʉmʉlʉmʉ milakupu mukua tahluru kiu'u,angahlicuisana 'Ailisʉna rumia maru salirisana musasasala. sitakuavaruna ausi maiaʉsʉpʉ ,aramuamua sʉmʉpʉrʉ parana sasaruana siaiapʉ lingihokuku,masasaruanamʉmʉna maru utulu hlimiaili hlimiaili upitu hlimiailia cucuvuvulunga,taia'ai mariki ʉnʉmʉa hlicalihla cucu'u sasaruanana,mususua maru mapitʉhlʉ usua kukana, manikimaini ulima hlimiaili alʉhlʉvʉ matumuhlu tarʉtatʉkʉhlʉ cucutahlana. Tangʉmu, mamaini hla kutararianʉ masukasʉ hla tasahlʉpʉ, malivutu umiiapʉ kuarumuku mahlukua ariatʉkʉrana, karʉkʉhlʉ maisasukasʉ tamAruuaisa. siacacihlisa pausakisakiri, umarua sapasapa, minisuacu a amaisa pakatʉrapapaci;macua cacihliia marapihlituruaisa maci’ina, umarucarucakʉ matavilau ta’iaraisa micuhlu tapikakua kuka usumanʉ. pakaritʉkʉhlʉ ngunguru patiamia sipangʉhlʉva sasaruanana apahlakikucu ʉngʉtʉhlʉtʉhlʉ kiu’u maiakaka mairahlu sapi sasaruana, kucuparanaisa kulikulikuli’i kiukiukiu’u, mataingalʉka cucuvuvulunga masarʉ umarua ngusu maluliri,sahli,turarapuru,tuavalaku ahla tumatapaʉ tumuru acahliaisa atʉhlʉngʉ hlicaliva kiariari,ka uka'aka suhlatʉ nua aiapa siasuhlatʉ mairahlu kupisitakuamia. Hakʉ, matikuru tahlavirivirisi hla kirapangacʉ mamaini takuaiaiaili. hlitapikakuaisa kuka kapitanʉna savura ucani sasaruana, apuri usamanʉ mamainisa ahlaina, rumahlaʉ mamainisa miunguhlamuisa muhlusuhlusu matialu maiatuhluhluna, kani’i kukana mara特洛得hlapiucanicu taisa miararuma
特洛伊. 'Ailisʉna mumuamuarʉ mukua luhlua patiamia sipangʉhlʉvana, taratʉahlʉ talangahlʉ hlimili sahlumu sapitahlu a mima,mʉlʉmʉlʉmʉ ka tihla'ahlʉisa aramaini,uumu kamusia marʉrʉmanʉ patuhlanga alaili ka, tihla'ahlʉisa arataisa,mataingalicu taisan mairahlu ihlaisa, usuanganaiau kani'i patiamia sipangʉhlʉva ngunguruna macahlia maluliri,tuahlʉ malavalʉ tarʉtatʉatʉkʉhlʉ pahlivinga cacalaisa. ta’iaraisaka marapihli sitakuavarua caihli marimaranarʉ mapuhlarʉ, cumalihli siangusipia cucu’u kuli’i kiukiu’ua vuvulunga
masiangusipi kani'i cacihli cucuvuvulungana,aatʉ kani'i usua hlimiungu caihli hlamasʉ mualualuna meco tailiuku. tamAruuai, inaisa Tangʉmu maci’i rumahlaʉ umupangʉ Tangʉmu hla hlimilavaʉ. mulavaʉ miungu hlamu’u勞維特kapitanʉ maiatuhluhlu rumahlaʉ,tumamahlʉngʉ ’ahlivi sipaiatuhluhlu kani’i 特洛伊,宙斯 umuhlunu 阿波羅 nua 波賽德 sasua ’ihliculangica tumalʉlʉvʉ 特洛伊. 'Ailisʉ takuliacʉ a tʉkʉisa tumangi,hlimutusua lʉ’ʉisa marasakʉrahlicu,aunanacu mima sahlumu matalangahlʉ miararanguhlu,putungu miavahliunguisa,mulukuluku
rʉrʉmanʉtalangahlʉ,aunanacu miraranguhlusahlumu, sapi miararumana macu hliatʉhlʉngana,uka’akua mavacangʉisa liliunga,auninicita maru sasaruana kikucu mangusipi masarʉa kana'ana manganʉisa takacicihli tumangahlangahla hlicalivaisa, pacalivicuka tʉkʉisan tahlana cucuvuvulunga kupisuhlatʉ hla aiiapa asuhlata sipiamia mairahlu,aparaiahlʉ tahlana takacicihli nua tahlana hlimulivahlʉ 'ocona. Peici, laʉlaʉvʉisa Tangʉmu. takulʉpʉngʉ rumahlaʉ, kapitanʉ kupakituru hliarupapia tʉtʉra kupiraliuhlu hlita’iara, sapalitatalaluamana hlakana’ana. sasua’ihliculangicana minisuacu umarucarucakʉ maluliri, tumuatʉtʉrʉ puaili maiakaka miararuma 特洛伊. ma aisa uahluahlusuana, taratʉahlʉ a kana'ana, kana'a litukana, makacani a 'Alisʉna micikiri talangahlʉ, musa micʉcʉngʉhlʉ kana'a litukana, pasʉpʉtʉ ucanitapihlana mamaini hlitucuncuncu'a marumuku musurauvuna,ausia hlakana'ana rʉngʉtʉ, sikuatitipa, maluliri maraiahlʉ, sapakisuahlai a 'Ailisʉna uakikirimi ucani lituka takukuatimahla hlakana'ana. kani'i sasaruana, 'aumusikunga ma ciaco akuisana maisanaka mataingalʉ lalangica kiu'u carukacuka, man ucani hlimiaili malʉhlʉ masiiahlʉ caihli, satamahlʉnga ka kokaisa maravuvulunga kikucu tatakualiliunga saparungahlaisana. musulʉpʉngʉ musurauvu rumahlaʉ, lomi’otumaʉvʉ sapisa musamukakakua culiie, pakipuhluramucu ʉmʉ
cʉramucuisa mii “akuainita’ai, ihlaisa’ihlicu parumuku
ciupitʉna tumua arupatiaʉlʉsʉ ramucu nua ihlaku, tua
hlʉ’aini arupataruacuvungua ngusunamu’alivatʉ.” ’aumu pakatʉtʉrana Caiciʉ, marua cacihli marucakʉ ’aumu pakatʉtʉrana, ihlaisa mʉmʉa amaisa Peicina. hlakasiacacihli ’ihlicu娥俐絲, kana’ana ia’ihlicuahlaina takuliacʉ, taiaraisaka tumahlaʉ a ’ihliculangica kuarumukuisana, minisua patʉtʉrʉ tumamahlʉngʉ siparakaka, paramanga'a, marusitaruacucuvunguna
piracaucau ucani malipilipi ’asupi, sakʉrʉma ahlahlapa “avura mataingalʉ masalangʉsangʉ cucu’u.” aunana 'Ailisʉna pitatahluvatʉ“ mulalavaʉaku'ai kumita ihlamu musurauvu, hlatumuamu kiahlahlamu ihlaku iniukakakua litukanai.” rumiacu a hlitucuncuncu'uana masasangarʉ musurauvu masasasangarʉ pasaulaula'ʉ rumahlaʉ, 'Ailisʉna misukasʉ musakasakavʉ micuhlu. taikakua suhlatʉkokana hlikua pumaraiahlʉ hlitucun cucu'aisana. intia Cio, ma taisa miararumana uruahlʉahlʉaisa cucu’u ka papapaci cucu’u. maru a tatulu piaiaili masalangʉsangʉ ’ihlicu ahlaina hlatumua alupaluasangalʉ kani’i ’asupina, paritʉahlʉ apalusangalʉ hlamuisa 特洛伊-帕里斯 na. palungu taaihlana 'aumusikunga ma ucani hlimiaili usia hlimiungu malʉhlʉ cavirana, tampilangica'aisa sipaicacakici apuasala suhlatʉna, macua ahlahlapaisa ia 'ahlinguisa. maisasavusavuanʉ Roposin, maru miararuma apusiri ucani ’avangana sipaisasavusavuana, ihlaisa mʉmʉa canicanisa maisasavusavuanʉ. ulavaisa savura hlimaimacuisana masikai mataingalʉ masalangʉsangʉ ahlaina maru usumanʉisa 阿弗羅提’ihlicu ahlainana,minisuacu mariakuanʉ usumaanʉ,
sasua 希拉nua雅典娜 na umarucarucakʉ, pimacu tumua uavalʉ 特洛伊. mʉmʉa tahlanaisa, sive laipiruiia mantʉna kari suhlatʉ uainaia hlimituvaisana musuturu, mataingalicua kari tahlana mapatʉpatʉkʉa kʉlina. 帕里斯 matialu hliapumia kapitanʉ 蒲里亞摩斯, ruavici ucani tarʉana ’avangʉ mukakakua ahla’akuka 希臘斯巴達, piracaucau uvura hlahlivuraisa 美妮勞斯 kapitanʉ kuka ahlaluaahlaina malikiaili. ngahlaisa maiirahlua kana'a? kuacahlia uka’a kapitanʉna, maru a cacihli masalangʉ sangʉ 海倫 maritaraʉhlaisana, ahli’aimau ma kani’i sasaruanana mataingalʉ masalangʉsangʉ . ucanihlimiaili upituhlimiungu maʉnʉmʉ ulima caihli miungu ucanihlimiaili upituhlimiungu mapitʉhlʉcaihli maru tenasico paumamainiaʉ.
ucanihlimiaili upituhlimiungu masiahlʉcaihli, mʉlʉvʉ inaisa arauhlusu ciaucʉiaco musuturu, aracahlia tumamahlʉngʉ hlumanʉ ti'arʉ.
ucanihlimiaili ualuhlimiungu caihli, maci'ia inaisa.
ucanihlimiaili ualuhlimiungu usiacaihli, rumia kingikiu.
ucanihlimiaili ualuhlimiungu laihlausuacaihli, musa marahlitai.
ucanihlimiaili ualuhlimiungu laihlaulimacaihli, alukala paumamaini.
ucanihlimiaili ualuhlimiungu laihlausiacaihli, arauhlusu alapamaco.
ucanihlimiaili ualuhlimiungu mapuahlʉucanicaihli, takulʉpʉngʉ kingikiu.
ucanihlimiaili ualuhlimiungu mapuahlʉusuacaihli, mahlava ahlainaisa mukakakua akʉnsʉco.
ucanihlimiaili ualuhlimiungu mapuahlʉupatʉcaihli, matialu hlitakumacua cukahlangʉ.
ucanihlimiaili ualuhlimiungu mapuahlʉualucaihli, matahlanaisa tarikilʉmʉlʉmʉka sinvunguisa.
ucanihlimiaili ualuhlimiungu mapuahlʉusiacaihli, arauhlusu patapuahla 'aokʉlahʉmaco.
ucanihlimiaili ualuhlimiungu matuluhlucaihli, arupatangahla kapitanʉ 'amusikunga matiauhlusua hulicʉ cucumatavuhliu.
ucanihlimiaili ualuhlimiungu matuluhlu ualucaihli miungu ucanihlimiaili ualuhlimiungu matuluhlu usiacaihli, lʉ'ʉ sala'a nua arupapuaka cucutahlana.
ucanihlimiaili ualuhlimiungu maupatʉhlʉ caihli, tumalʉlʉvʉ apusiri sihulingihokuku.
ucanihlimiaili ualuhlimiungu maupatʉhlʉ usuacaihli, musamukakakua musikʉ ukikirimi hlimuruvi'avi'a kari cucutahlanaisa.
ucanihlimiaili ualuhlimiungu maupatʉhlʉ utulucaihli, marucu musikʉ maci'i mahlumalʉhlʉa caihlisa.
taratʉahlʉisana 帕里斯na, puhlamahlamaisana mataingalʉ masalangʉsangʉ阿弗羅提 ’ihlicu ahlaina, patʉrʉmʉrʉmʉ marapihli maliatʉnʉlʉisa uvuraisana ahlaina kucuatʉhlʉngʉ hliapumiaisa kapitanʉna. kana'ana ia saikoia, cucumatavuhliu uruamitanaceloci tahlana, apatarahlusuhlusu ihlahlamu......... 海倫 mʉmʉa musiri ahliacuvungaisa kani’i masalangʉ sangʉ hlahlusana pariakuanʉ, kuatʉatʉhlʉngʉ pihlahlusacu ahlina,
ulavaisa 阿帕斯na pimahlʉngʉ海倫 tumua kiaʉlʉsʉ maruahlʉ. macahlia rahlʉngʉ maluliri. tumimahla 美妮勞斯 kapitanʉna micuhlua sasua, tamuucu umarucarucakʉ, minisuacu kihlahlamu希臘
patasuuru alamuru kapitanʉna, mupuhla umahlikua 特洛伊tarikicangihli. hlimahlʉlʉsʉ mangusipi ma aucaucani tahlana ma mecotailiuku. mulavaʉmana tʉkʉisalomi’ona akuisa mahlitarucuvunga na mamikarina, ucanivʉrʉnganʉ kualusapʉ musamahlu kua taparanapakiau ukikirimi laulunsʉ pakiaturua “pakia turua, marumukucuaku culiie, ihlahlamuia arukarumuku
cuamu, hlatumuaku muriausumanʉisana, makukua pakia turua apuamiahlamu apaluliri alukalana.” pimahlʉngʉa lomi’ona, arakicacʉ mamʉmʉkʉka pakiaturua. angahli kani’i makulai, mariakuanʉ特洛伊nua希臘sasuana rumitarikicangihli... cahli ucani hlimiaili upituhlimiungu mapitʉhlʉ caihli kana'a, arinani aumusikunga isiparʉ uruamitana tahlana cucumatavuhliu, ma ucani hlimiungu caihli mualualu mairahlucu angahli oco mu'avangʉ mahlukua meco cucumapuhlina, kuialalakamara cucu'u cisanana. ahli'aimau mauruamitana kicumiatavula ulima tataisa tahlana-cikʉso.celoci.ciaukʉto.kʉlikʉ nua saiminoʉ-sipuamiaisa kumita, cucuhliarauhlusuisana ausi cucusaliaisa. mairahlu sitakuamia cucumatavuhliu tamuucu arupapualangʉlangʉ tukucu mapatʉpatʉa miarumaisa. manikia hliakuaʉ usumanʉ cucumatavuhliu ahla cucuinkuku,vaako,sipaniaa, maraiahlʉka sipuavacangʉisa tukucu hla sitakuamiaisa. sasaruana ia hlipiracaucauisaka ihlicu langica , maiatuhluhlu sangalʉka cucu'u. siaaria, sasuatukucuisa lomi’ona masalamiararuma mua
sasasala, paritʉahlʉ tarutʉahlʉ cucusangihlisa-tipotʉ, kana’anaia ahlaluaisa culiiena, makitʉlʉrʉavahlicisa. marapihli paravacangʉ aparaiaiahlʉ siangusipi aucaucani cucutahlana, ma mairahlu sitakuamiana, siacalaia sasaruanana mʉmʉa kamʉcʉkia pitʉkʉtʉkʉa uka'aka kuahlʉtiapili. marapihli kani'i, ulima taisa tahlana hla cucu oco hliarauhlusuna mahlulʉsʉ maru mecotailikʉ mangusipi. arauhlusua hlakana'ana sasaruana cucumatavuhliu, kumakikita miararuma cucuoco hliarauhlusuna,angahlana vahlituku, sitakuamia, sipakiau, tarucuvungu sitakualʉsʉtumuru ariatʉkʉranana. pihlahluahlusua cucutahlana maluliri karitahla, apulavaʉ mairahlu siangusipi muruacʉkana, musutatahluvatʉ musuturu kari'aumusikunga, arumiaisa arupakari cucuoco siarupapualiuhlu hlaalukala. maci maraiahlʉa sipamia ia aravacangʉ, maci kuparaiahlʉa tʉkʉ ia tarikiacangihli, usua tahlana malavalʉvalʉ. kani'i ia caihli hlipaumamainia saikoia. misisipi sakʉrahlʉnaia atʉisa tahlanaisa celocitahlanana, musua uruami tanacelocitahlana nua patapuahla celocitahlana, taiaraisaka rahluacu hlimicikiri manikiia maraiahlʉmana karisa tʉkʉhlicua sitakuamiaisa. hlasiiaiiapʉ cucuingikuku ia, taia'ai laihla-ʉnʉmʉ hlimiailia cucu-uruamitana celicitahlana. hliangahlahlanakia murumita nua hliaralʉmʉlʉma atʉhlʉngʉ. uruamitana celocitahlana miararuma hlipautʉkʉra saikoiana, ihlaisa arinani 'aumusikunga tenasicona. ngahlaisa 'aumusikunga ia ciaucʉ.kaisʉ, tahlana celoci ia saikoia. amaisa ia tahlana celoci nua cucuhliarauhlusu oco hlimuhlicurucara'ʉ, ngahlaisa ia tanniʉ.kaisʉ, inaisa ia macuuisatahlana cucuceloci ngahlaisa ia utʉhʉ. amaisa saikoia rahluacu micikiri salia, inacisa utʉhʉna, hliumupangʉhla kana'ana. kunaupiainiaria lomi’ona micikiri miararuma uelonacʉ,
tiapilicua amaisa hlahlusa uriausumanaisa culiiena, ihlai
sacacihli masalangʉsangʉ pivahlitukucucu’u palisʉ ka
pitanʉ. marumia kana'ana pahlivinga sitakua'i'iarʉ hla pahlivinga sitarikia cangihlina puliuhlu cucutahlanaisa, valaku kuli'i hlapungahlangahla mi'a'a cucuisa oco. rianʉ arupalua sasangala pahlicinga, mavacangʉmana sii'a'a. akuisa mainimana saikoiana ia tapuatʉkʉhlʉisanaka cuucutahlanaisa marui kupacapacapangaisa pacʉpʉcʉpʉngʉ. taiaraisaka hlimungahlʉ mʉrʉcʉka marahli, minisuacuka sapahlʉisa ucani marahlivu, muluvalakʉka lasahlʉisa kuuaili, angahlisana maci musasala ia takipʉpʉ'ʉlai, kucuacahlia pasalʉsʉ mamaini usumanʉ pasaulaula'ʉ. kuhlaisai maci masalia inaisa ia, pualavʉisana mi'a'a, maci kipuhlua inaisa vahlita ia, tumalʉlʉvʉa kana'ana kumita salia. hlamarinua kana'ana kupikari, marumuku pakaritʉkʉhlʉ taiara hla ku uruahlʉ apaihlipihla manikia mulavaʉka sipamiaisa. umacʉka maivʉvʉrʉnga, patasuurucucusaliaisa araki cacʉkumita matahlʉkʉtʉkicuhlimaci, cucu’umʉmʉia
maci’icua culiiena. ulavaisa sacahlumani vanghlarʉ
pihlingisa. taiacu mapuahlʉa caihlisa saikoia rumahlaʉ, sahlava inaisa hlakana'ana musa mukakakua tavula maru ciaucʉiaco mangusipi, maru nana rumia musuturu aracahlia tumamahlʉ ti'ara. kurahlua maci'ika inaisa, masaricua saikoiana hliaracahliaisa tumamahlʉngʉ mavacangʉ ti'arʉ tarikau, ti'arʉ taikakuana talangahlʉ, taikakua tavahlihla, tam marumukuisanaka cucuoco. tumatuturua cucu'u saikoiana apusuturuisana asihlitamahlʉnga pahlivinga ti'arʉna, suhlata ngahla takacicihli. hlatumua saikoiana, hlakuacahlia kana'ana akuaini sumuhlatʉ. angahlia kana'ana maini nua inaisa marumiakari celoci, kuna hlimusuturu uka'a mʉmʉa cucu'u hlitumuturuisana sumuhlatʉ kari celoci. minasʉa kana'ana picara'ʉ maini ocona,ulavaisa musuturucu mʉmʉa tumangahla hlitamahlʉngʉisa pahlivinga ti'arʉna, marumia palungungahla tuma'aumusikunga ciaucʉ.kaisʉ, hlakarʉkʉhlʉa kana'ana pacʉpʉcʉpʉngʉ , maci maru ucani aari suhlata saikoia , hla auniniauka mavacangʉisa. hlatumua kana'ana paracahlia tukucu tʉkʉtʉkʉaisa , sapisukasaka tukucu paralamʉkʉ, amihlaisana kukia pacapacapangʉ, arakukacua hlatʉkʉisa. kana'a ia kutuahlʉ, auninia cucumatavuhliu macahlia sumuhlatʉ? hla auninia saikoiana ku asapu. angahli mainia kana'ana kumita inaisa arupapi'a'a cucuoco, kumita sasaruana tahlana aramuamuarʉ pacalihli, kiariari tarikicangihli kitasʉkʉra usumanʉ tahlana cucumatavuhliu miararuma vavasua tarikicangihlina, kani'i kutuvarʉ'ʉ pimanganʉ uramangʉ hlahlitu 'avu'uisa cucuhliarauhlusuna. pakiaturua amihlahlitimahla cucuhlipuatusu suhlatʉkari na, kupakituru hlipitʉtʉra pulavaʉ ramucu lomi’o, mai
pasʉ sitakuamahlʉmahlʉngʉ culiiena taiacumiaungu, pa
turʉmʉrʉmʉ takuliacicu, aunanacu musamaramasu ma hlukua vanghlarʉ hlamariacʉka culiiena. tʉkʉisa saikoiana, macahlia hliulavalavaisa hliarauhlusuna, hlamataingalicu papuhla tuahlʉa paluliri rahlʉngʉ kiu'u, aucaucani cavirana suhlatʉ tuahlʉ mutuhlutuhlua sitakuacahlia. tumuakana'ana musuaturuisana hlatumua mʉmʉa cucutahlanaisa musuaturuisana. patuarʉmʉrʉmʉa kana'ana: maci aunani ia, tuahlʉcita mʉmʉa nua cucumapuhlina maraiahlʉ umacʉka sitakuamiana. kuna pamahlʉmahlʉnga saikoiana pacʉkʉhla mʉcʉkʉhlicuka karihliangahli, tavavulangʉtarikia cangihlicu. marapihlicu sasaruana, kisua kʉlitahlana nua ingikukuna umahlikua celoci hla 'amilika 'aumusikungana tarikicangihli makihluhlu saikoiana, arahitaisupai takuasʉmʉsʉ. ma kani'i arina, kumita kana'ana kapitanʉ marumia aucaucani rahlʉngʉ kiu'una, apusala kari takuasʉmʉsʉmaʉ, kumita mʉmʉa laʉlaʉvʉisa, umaruhlarangirangi pikapu aucaucani rahlʉngʉ kiu'u umaiiaiiapʉ, ausi arupakarisana, mataingalicu pisipamia takacicihli. kihlamuhlamua pakiaturuana hlicaliva lomi’o nua culiie
akuisa arupautuahlangi, hla macuuisa hlimaracanicu tapi
hlana muriparana, tumalʉlʉvʉmana hlakana’ana tuma
mahlʉngʉ patasuurutakuamia, marun ahliacuvunga usua pihlingina kisucacani pimahlʉngʉ. tʉkʉisa ahlimau makacani tarisilʉpʉngʉ, hlamusa puaili takuhlusuhlusu takumacu taku'i'iarʉ kingikiu. ulavaisa, ucani caihli hlamasʉ rumahlaʉ, tumasʉkʉra celocitahlana nua 'amusikunganan kʉlitahlana hla ingikukuna, kani'i tarikicangihlina minisa tarisilʉpʉngʉ. marapihli apausu'u'ulu mʉrʉhlʉrʉhlʉ kingikiu. hlitarikicangihlicu rumahlaʉ, puaili mahlukua ciaucʉiacona saikoia, miungucua caihlisa mairahlucu muriausumanʉ . muriusumanʉa kana'ana sali.uotʉsʉ, umupangʉhlamuna hlipaumamainia ahlaina aiuka. ku ucani maiatuhluhlu pihlingisa palʉhlʉvʉmana saikoiana, hla atʉatʉhlʉngaisa taiara kingikiuna. akuisa rumia, tumamahlʉmahlʉnga kana'ana tumimahla , maci maluliria cucutahlanaisa, tumangahlʉ ucani karisuhlatʉ celoci, ariakʉrʉtʉisa valihlacʉ kiu'u, picukahlangʉ makulai tarikipucuka hliarikʉrʉta cukahlanga mavalihlacʉ kiu'u. ku'aimauau nani?patuarʉmʉrʉmʉa kana'ana. matumuhlumana ariakʉrʉtasuhlatʉ, matumuhlucua valihlacʉkiu'u ma patʉkʉisa hlipapucua uka'acua ikakuana, kuucaani kuaruamacu, mʉmʉa ihlaisa takacicihli kuasʉra atʉhlʉngʉ. pavalʉa kana'ana usumanʉ sitahlamiamia. macuisa arakicacʉa hllamama cucutahlana miararumana sitakuamiaisa, akuisa rumia tumahlaʉka macacaisana cumacingahlaisana. muruakaricu mʉmʉa maramamanga'acu'ai sipamiaisa kana'ana, ahla saisisa'aika ahla'a apicakici 'ihlicu takuliacʉ, sipaakaka miararumana. kana'a aratutumahlaʉka cucuhliarauhlusu ooco. hlamuna tumasʉkʉra tarikicangihlika amilika, tumua parauhlusu kicumia uruamitana tahlanaceloci apukaku patapuahlana akʉnsʉcoo, hlauvura aparu cucumapuhli mauruamitana. akuisa hlamuna saikoiana ia, kupaimamacu hlapatʉrʉmʉrʉmʉ maci kisuaʉa pisasaruanana kikucu umarusiacalai ia, hla tamucu piliuhlu kana'ana nua cucutahlanaisa, ulavaisa maimacucuhlipumiaisa kani'ina. umarumiahla kana'a usua caihli pasamia arauhlusu patʉkʉ alapamacoona. kupaimamacu arauhlusu manganʉ mulavaʉ, ciaucʉiacoo tahlana ia sipuamiaisa cucutahlanaisan, saikoia arauhlusu ia ausicu miacakici cucu oocona maramiaʉlʉ mangusipi. kuihlaisa'ai puatasaua cucumapuhlina, maruvalihlacʉ kiu'una marikʉkʉrʉtʉ ihlaisa tasahlʉpʉ cucutakacicihli. umaruku patuhluhlu murumitacuka kari takuliacʉ picuaruma, muruapihlihlika vahliungu karitakuliacʉ. kani'i situlalilivahlʉna ulavaisa takukakuacu ahlainaisa kucutasʉkʉraka sali. muruahlʉa kana'ana hlahlusaisa maci maramanga'a, umarucarucakʉ umala hlahliarikʉkʉtʉisa saikoiana, cukahlangʉ mavalihlacʉ kiu'u matakua apuhlu. kumita hliarutumuhla caihli takulangʉlangʉ, takuliacʉa tʉkʉisa saikoia, ucani mamainisa ahlaina aiuka mapatʉkʉisa hlipulavʉisana. patuarʉmʉrʉmʉ kualuliri, umacʉmatata mutungusu tarʉmʉcʉka vahlʉna, mahlava mamainisa ahlaina, micikiri salia muhluhlumuka kakua tavulunga akʉnsʉ sakʉrahlʉna, paturarasʉ muasa akʉnsʉcoo, nua patapuahla celocitahlana miaʉlʉmangusipi. usuanganaiau, marucua ma punuisa saikoiana, hliaracahliaisa kingikiu! patingahlangahla hlitakumiaisa takualualu, sapacani tarʉana vahliungu hla pulalatʉka aucaucani kari celocina, hlatumamahlʉngʉ aucaucani cukahlangʉ vahliunguna. macua kani'i cukahlangʉna ia, hliuhlia 'aumusikungana , maruausumanʉ hlitakacicihli satumamahlʉngʉ pakipuhlu angahlahlanaisa. ulavaisa matarungahlʉ malʉhlʉ ʉnʉmʉa hlitamahlʉngʉisa kari cukahlangʉ vahliungu karicelocina. ma hlicalivana, tumurua kana'ana aiukana atʉhlʉa kani'i cukahlangʉ vahliunguna. tam makulaia, aiukana atʉhlʉngʉ tuahlʉcisa umiapʉa suhlatʉ karicelocina. maramucuisa muria ma valihlacʉ kiu'u ia maluliricu mʉmʉa. kani'i hlitakumia maramacumacucu. tam masasangarʉa saikoiana, mahlahlava aiukana mukakakua akʉnsʉcoo, hlatumua patapuahla celocitahlana paritara'ʉhlaisa marapatʉhlʉ tumamahlʉngʉ. kuacacahlia, tumimahla cucutahlanaisa nana, kunapautuamacuisana, piacapacapangʉa kana'ana amiami. sahlava cucutahlana muriamana marikua kapitanʉ miararuma ciaucʉ.ahliacuvunga lore, umuhlunua kapitanʉna hlamamahla alamuru vaasuna pakisumahlʉmahlʉngʉ pakisuahlai. maci pautʉtʉrʉ saikoiana takua 'ihlicu 'ʉlʉvʉ ia, pakacani sapapaci. marapihli apautua macuisa hlipatʉahlʉisa saikoiana, cucu'u mupapuahlʉ malialualu sumuhlatʉ. siamuangahlʉ ia, aparu mamainisa aiukana vahlita, apaiiapʉ cucu'u suhlatʉ karicelocina, mahlisuhlatʉisa valihlacʉ kiu'u rumahlaʉ, musa murumita, umuhlia mamainisa ahlaina. puaruma aiukana kumita hlisuhlatʉ amaisana, tam matalakiahlʉ umiapisana. tam pualangʉlangʉka cucu'u puakahlangʉ pakari tʉkʉhlʉ, muruahlʉmana pautʉtʉrʉ ihlaisa'ai, maci hliarupakaria muriamana tumahlisulu. ulavaisa kihlamuhlamua saikoiana, cucukumakikitana tiapili alamuru mara umiiapʉisa apatuturuisana upiaini vulahlʉ ia, mungahlangahla siamupapuahlʉisa malialualu. kani'i mungahlʉna, kisua saikoiana hlituruisa umaiiapʉna, tarusiahlai musiriparanaisa kuarupatimahla maluliri, kumʉmʉa arupakakita masarʉsangalʉ suhlatʉna arupakari. piailipiaili pingahlapingahlangahla rumahlaʉ, macuamaisana miasasasara kumakikitahla cucutahlanaisa ia, pautʉtʉricu sipasamiaisa hla kana'ana arupakari. angahlicuisana, pautuamacuisacu hlipatʉahlʉisa saikoiana, ku ihlaisa maramamanga'a takucapacapangʉ, ku mʉmʉa hliaparamanga'a 'ihlicu hla ʉlʉvʉ, angahlicuisana tahlana mʉmʉa musuru takuamina. hlitamahlʉngʉ saikoia cukahlangʉngʉtʉngʉtʉhlana vahliungu, tam picungucunguhlua ausi apuhluna mucuhlu muruviavia mʉmʉa tahlana celoci. tamakulai, rumiacua cucutahlana musuturu umiiapʉ sumuhlata, apatiapilia saikoianan patapuahla celocitahlana aparakapitanʉ apuamiakari. apuamiamakarikarina uvuraisana ucani cukahlangʉ hlimaramacu hlita'iara. pakikia kiahlahlamu kari samuʉ.uosʉtʉ tumamahlʉngʉ ucani siakʉrʉmʉ,maialalangʉ aruamia masituhluhlu kari-celoci seseu. sia ucani suhlatʉ sinvungu tahlana celoci,kipuhlucuka lalangʉ sinvungu celoci. mataingalicua cucutahlanaisa masiatuhluhlucu sinvungu cucuooco,aparacahlia miararuma varu'u siaracahlia. tumahlaʉ mʉmʉa kiariari,amihla ku'aimanai paramacua taiarana. auninia saikoia? siparʉmʉrʉmana kupangahlangahla vahlicisataʉcʉnga,pasamangana tʉkʉipakakakua siuamiaisatumuru suhlatʉ cukahlangʉ celocina,ruamiacu mʉmʉa atʉhlʉngʉ siaiapʉ umariacacanina,sitakua umumana sitakuaʉngʉcʉ siihu pasamangʉ marapihli sitakuamia tahlana cucuaari. hliulʉlʉlʉa hlicaliva sala'a nua arukasangihlia tahlana. angahli suhlatʉ sinvungu ocoona,pautukarahla hla kana'ana kani'i hliarauhlusuna kucu cucusaliaisa. umaru umaliavalʉ takuamia hla kana'ana,maisukasʉ saikoia nua patapuahlacelocina parauhlusu kicumia patapuahla aokʉlahʉmacoo. makitʉlʉrʉa saikoia, umaru sitakuamia nua cucusaliaisa hla matahlimiungu pihlingi celocitahlana kiʉlʉsʉ arauhlusu patapuahla. maru kutumahlaʉ cucutahlana mulavaʉ akʉnsʉcoo,tamahlimulava mataingalicu hlikicumia uruamitana tenasicoo pekalolainacoo nua ciaucʉiacoo. tam hliumarucarucakʉa hla kana'ana,kupakʉhlaʉ tiaraisa caihlimualualunai hlikisuaʉmana tarikicangihli,kuatʉhlʉngʉ hlipasamia marapihlisana kikucu cucumatavuhliuna hulicʉ siarauhlusuna miamʉtʉmʉtʉmana hla kana'ana nua upatʉ tahlana mariauhlusuisana aukʉlahʉmacoo. hlitumangahla hulicʉ kapitanʉ cucumapuhli sioto.losʉhu amihla, manikia kana'ana kupautuavacangʉ cucumatavuhliu ihlaisa hlimaci cucumatavuhlu, hlakuiacikiria ualu usia mahlʉna ,ku mʉmʉa pakisuahlai siamahlʉisa cucu'u, ta'iaraisaka cucuvuvulunga tahlamacu mataingalʉmana cucumatavuhluna pacʉcʉpʉngʉ. manikia tahlana celoci kuiangʉhlʉ makuvau, mauruamitana tavula ulima taisa tahlana apaisukasʉmana, apuatusu micalivi ucahliali ʉnʉmʉ hlimiungu tacʉpʉnga arauhlusu patapuahla sala'a. kuparikiatumuhlua ruamia salia.tikuru. aanʉ hla apara,maniki auninika langica ahlaliliunga apaihlipihla, maniki ahlicungua sipaisasavusavuanʉa miahlivihlivi'aini. aucaucani atʉcaihli, tahla ciaukʉto.tahla saiminuʉ. tahla kʉlikʉ. tahla cikʉso. celoci tahlana tarʉtatʉkʉhlʉ sala'a. kani'i sala'ana, maruka cikʉso ulima hlimiaili miungu ʉnʉmʉ hlimiaili tahlana, celoci maruka upatʉ hlimiaili cucu'u maci'i. tuahlʉmana mangusipia cucutahlana, kani'i hliarauhlusa patapuahla sala'ana, tamucu hlipapaci cucutahlana, kana'a ia macuisa lʉ'ʉ sala'a. tam kuatalakiahlʉ miungu ucani hlipamiana, uruamita celoci nua patapuahla tarucuvungu. alʉhlʉvʉ hlimualualu arauhlusuisana ucani pihlingi saikoia. maniki ia, ku isauka lʉ'ʉisa. uruamita patapuahla usua tahlana, aratarumia mucucukukaisa arukasangihli. marupapiaini cucutahla celoci, maru kani'i sitarikia cangihlina maci'i, alʉhlʉvʉ siaucani hlitumamahlʉngʉ suhlatʉ sinvungutahlana nua mamaini saikoiana. macarʉmʉa tʉkʉ saikoia, tarisilʉpʉngʉ tarikicangihli tumalʉlʉvʉ apusiri hlipatarucuvunga siihu, kuia ngʉtʉhlʉ makarikari, tumua umarua canikari cucutahlana celocina tuahlʉ pacani tʉkʉ. upiaini vulahlʉ rumahlaʉ, arupasiamacuka usua tahlana, umarumia saikoiana ngahla patapuahlaceloci kapitanʉ, tumangahla hlipatarucuvunga hulicʉ siihuna, apatialu varu'u cucuhliarauhlusu, apatuhluhlu hliarukacangihli kani'i nani hla hlimarahlivuhlivuna. manganʉa tʉkʉisa saikoiana, apulava sitakua langʉlangʉ ahlama celocina, ausi patusuuru hlivura siacalaia tahlanakikucu ausi sasaruana hla hlitakacicihli tumangurana, iniciki mavacangʉka sialukacalai tahlana. matavilau sasaruana ausicu piracaucau uvura kupi vahlitukuna aanʉ, macuuisa sitakuamiaisa cucucelocina ia, mataingalʉ marumakumarumia siaravacangʉa siacalaiana marakaka marahlupuhlupu. mairahluia kumʉmʉa cucutahlanaisa celocina rianʉ mariatara'ʉhla sitakuamia saikoiana. aunini kuaunanaka mairahlu pitʉkʉ saricacihli, palitatalalu cucutahlana apukakua 'ara'aratingia. cucuari, marʉrʉmanʉ hla vahlita aramuamuaricu arupaliavalʉ arupaisasukasʉ, kani'i kucu mairahlu caihliuka kakuaisa saikoia sʉmʉpʉtʉ. ualavalavaisa takuamia maisukasʉia. akuisa arahlamamacua caihlisa kana'ana rumahlaʉ, hlitumimahla saikoia maru amika ucani tahlaceloci kiariaricu, angahli ciacʉiacoo arauhlusu mahlukua mosikʉ, hlitumimahla mʉmʉa maruka ucani rahluacu marahlupu kari ahlama. hlatua kana'ana maitʉtʉhlʉ kani'i cucutahlanana, hlatuahlʉ’ai apurumita patasuru siasuhlatʉ cukahlangʉ,intianʉ tahlanana. kana'a ia, takualavalavacisa masiangusipisa kana'ana. kana'a, hlamamacua caihlisa saikoiana, kiʉlʉsʉa kana'ana alalamurua musala rumahlaʉ, kupaiatuhluhlu aparukasala'a. marapihli kuapiangʉtʉhla anʉisa, umuhlunua saikoiana alalamurua pakikirimi sala'a, matailisana taia'ai laihlausua ari anʉ, aparuisana 'aravangʉ upapalu. kuatʉatʉhlʉngaʉ, musaka alalamurua utulu taluavaʉlana inicipuaili, maniki hlimaitʉahlʉ maruaru mosikʉ cucutahlanaisa, hlapuaili 'aravangʉ rumumahlaʉ, kucu paitʉahlʉ saikoia. papiaini alalamurua muhluhlu sala'a mukakakua tavula ukikirimi, ulavaisa taratʉahlicu hlamamana, muamuamuamuarʉ kirakakua ahliacuvunga isa musala. usuanganaisaiau akuisa uka'acuka anʉisa micikiricu 'aravangʉ, mavacangʉkai tarucucuvungu sala'a cucu'u maruaruisana uvuvura anʉ, iniciki tuahlʉ musasala miungu kani'i. ulavaisa saikoiana miungu mosikʉ, maitʉahlicu cucutahlanaisa, maniki ia kupaitʉahlʉ kiahlahlahlamuaisa kari kiariarina, uka'a mʉmʉa tuahlʉ pisukasʉ maruaru mosikʉna mʉlʉvicuisana puaili maru'amilika. maruuamimiaisa puaili sala'a, malʉhlʉa caihlisa hlamama minisaicu maci'i, sacahlumani mosikʉ. hlitumamahlʉngʉa saikoiana, suhlatʉ cukahlangʉ celocina, tuahlʉ mʉmʉa cucutahlana umaru rahlʉngʉ-kiu'u rumia maluliri. cucutahlana takacici sumuhlatʉ hlicalivaisa likisi, musuaturu sipacʉcʉpʉngʉ cucuocoo, aparaiahlʉ siasuhlatʉ sipuami tahlana takacicihli tuahlʉ nua cucuisa tʉlʉsʉ arupakari. mangusipia kana'ana kipuhlu intianʉ celoci tahlana tam liuhlu sipuamia, kana'a ia ihlaisa pisiacalaia, aparaiiaiahlʉ, vaasu kuuruahlʉ apaihlipihla. maluliricua rahlʉngʉ tahlana celoci, hla tumahlusuhlusu patakuacahlia karia paraiaiiahlʉna, ku pariahlakʉvʉ ,ihlaisa sialukacalai, ku acalihli, ihlaisa mahlua ʉlʉsʉ, kuaru pahliakua alupaliavalʉ, ihlaisa arupapualangʉlangʉ, ihlisa kuarupapua takuliacʉ. masiatuhluhlu:maci ma suhlatʉ aumusikungana, rahlʉngʉ hla suhlatʉ cavirana maraiahlʉa sipiamiaisana, kuhlaisai, rahlʉngʉ macahlia marulirina, mahlisuhlata cavirana suhlatʉna.
六歲的時候,我對叢林和蟒蛇充滿了想像。這是我人生的第一幅畫: 編譯的話 木馬屠城計(希臘神話故事) 故事標題:湯姆歷險記 愛麗絲夢遊仙境 西雅圖酋長的土地叮囑
這是一個原住民的故事,也是一個原住民族的故事。 在維洛那城裡有兩個大家族,而這兩個家族原本就是世仇,只要相遇碰面就會吵架起衝突,因此也常常破壞整個城鎮的安寧。 很久以前,在愛琴海上有一座島,由宙斯的兩個兒子統治, 人物介紹 愛麗絲是個異想天開的女孩,在她的世界裡什麼事情都是正常不過的事。
比如說,追逐一隻穿著衣服的兔子也不足為奇,追逐中忽然掉進樹洞,開始展開愛麗絲的夢遊仙境…
文明像是一種病毒,一步步地啃噬著我們安身立命的土地,
聯合國估計,全世界有3億7,000萬名原住民,約佔世界人口6%,分布在72個國家,至少包含5,000多種民族。 湯姆:頑皮搗蛋的男孩,整天想翹課不喜歡去學校,又常常會跟姨媽鬥嘴。 其中一個自恃清高,濫用權貴,肆無忌憚的擾民,於是宙斯將他以死懲處;而另一個因而悲痛兄弟之死,憤而棄位,逃離他國。 神奇的大鼻子門把 土地被濫墾濫伐已破壞了原本的山林樣貌,山林已不再是動物、植物寧靜的棲所,
原住民族多數依賴口述、歌謠、編織、皮雕或壁畫傳遞知識與記錄歷史,而沒有文字及讀寫的傳統。 哈克:衣著破破爛爛,打著赤腳四處遊蕩的男孩。 該國國王即賞賜他一塊土地,並將女兒許配給他,之後他的子嗣相繼統治,這個國家稱為特洛得,並擁有一座大城,叫做特洛伊。 愛麗絲緩緩地掉進有著大鼻子門把的谷底,看見裝滿水的瓶子便喝了它,忽然身體瞬間變小了,吃了箱子裡的餅乾後,身體又變大了,比原來的她更大了,原來一扇會說話的大鼻子門把,會不斷變出各種神奇的東西。 因為科技發展需要拓荒擴展,掠奪了大地上人、動物及植物的活動範圍,
這位原住民生活在距今兩百多年前的美洲大陸。 姨媽:湯姆的母親過世後便收養了湯姆和弟弟。 直到其孫子勞維特國王統治時,為修築城牆以確保特洛伊的安全,宙斯命阿波羅及波賽得兩位天神幫助特洛伊。 愛麗絲難過的哭了起來,滴下來的眼淚都成了河流,於是她喝了飄在河流上的瓶子裡的水,瞬間又變小了,撲通一聲,就掉進了瓶子裡,順著河水漂流。 農村景象已成記憶,美麗風景已不復見。我們該如何與大地共生存呢?
他靠自己的力量改寫歷史,突破「原住民族沒有文字及讀寫傳統」的說法,讓自己的民族和歐洲移民平起平坐。 姵琪:湯姆的女同學。 完成之後,國王非但不付當初談妥的工作酬勞,還將他們驅逐,兩位天神因此憤恨並揚言一定要回來摧毀特洛伊城。 漂流中,她又遇見了那隻兔子。愛麗絲立刻離開瓶子追逐著那隻兔子,卻被一對愛表演的小玩具娃娃阻攔了下來,他們就像是一對雙胞胎,動作、說話都一樣,儘管愛麗絲對他們說在找一隻兔子,他們就是聽而不聞。 現在,美國加州最高的紅杉木及1890年設立的國家森林公園以他為名, 舞會結束後,羅密歐戴著面具走向茱麗葉,伸手握起她的手說:「對不起,是愛神邱比特將你我的手牽在一起,可否吻它一下。」 柴契爾大法官:一位威嚴的法官,也是姵琪的父親。 眾神之一—娥俐絲,她是邪惡女神,因為眾神不喜歡她,她因此決定要製造紛爭,引起混亂,便在一次的聚會上,她獻上一顆金蘋果,上面刻著「給最美麗的人」。 於是愛麗絲無奈的說:「我可以留下來看你們表演,但你們要告訴我兔子往哪邊走了。」小玩具娃娃就開始陶醉的表演起來。就在他們正興高彩烈的表演時,愛麗絲就趁機偷偷的溜走了。 國會圖書館放過他的半身雕像, 印地安喬:鎮上民眾所畏懼的殺人魔。 有三位自命美麗的女神爭著想要這顆金蘋果,正巧,裁奪權卻落在特洛伊的子孫帕里斯手上, 美國郵政總局在1980年出了一張價值19分的郵票,上面是他的肖像。 羅勃遜醫生:在鎮上開一間診所,也是唯一的醫生。 最後他就將金蘋果給了阿弗羅提女神,因為女神答應會將世界上最美的女人嫁給他為妻,卻讓另外兩位希拉與雅典娜女神憤怒,並誓言要報復特洛伊。 甚至西非賴比瑞亞曼德族的瓦伊語書寫符號也受他影響,更何況是鄰近的克里族語呢? 帕里斯受國王蒲里亞摩斯的委託,率一支艦隊前往敵國希臘斯巴達,要將贈給美妮勞斯國王的姊姊帶回, 他到底是誰? 不料國王不在,是由一位美若天仙的海倫接待,她是當時世上最美的女人。 1765~1770年 在田納西州出生 1790年 隨母親搬到喬治亞州,學習製造銀器的技術 1800年 母親過世 1809年 開始研究 1812-1814年 從軍打戰 1815年 成家生子 1819年 西遷到阿拉巴馬州 1821年 研究完成 1822年 攜女前往阿肯色州 1824年 獲頒成就勳章 1828年 第一份民族報紙出刊 1829年 西遷至奧克拉荷馬州 1830年 美國總統簽署《印地安人遷移法案》 1838-1839年 眼淚之路及族人內鬥 1840年 協助成立聯合政府 1842年 前往墨西哥尋找失散的族人及傳說中的語言 1843年 逝於墨西哥,享年近80歲 帕里斯一見到她感到非常驚訝,認為她簡直比阿弗羅提女神還美,心想這就是女神為要報答他而贈給他的女人,剎那忘了國王委託一事。 他是塞闊雅,印地安東切羅基族人,讓我們繼續看下去...... 海倫也為站在他面前的這位英俊男子所迷惑,忘了自己已是有夫之婦的事實,最後阿帕斯便說服海倫要一起離開。 會說話的葉子 美妮勞斯國王聽聞兩人已逃離,相當憤怒,於是要求全希臘所有的王子加入對抗特洛伊人的戰爭。 各族共存的美洲大陸 羅密歐還一直沉浸在兩人邂逅的甜言蜜語中,一整夜沒睡走到修道院找勞倫思神父:「神父,我愛上了茱麗葉,我們是一見鍾情,我想跟她結婚,想請神父替我們主持婚禮。」羅蜜歐的告白,頓時讓神父摸不著頭緒且有些驚訝。 很快地,便引起特洛伊與希臘兩方戰爭的開始… 西元1770年代,現今美國東岸的印地安民族對一百多年前就從歐洲航海到美洲的白人移民一點都不陌生, 尤其在東南部五大族—奇克索、切羅基、喬克托、克里克及塞米諾爾—眼裡,這些移民原來像是家裡的客人。 印地安民族一向有相互尊重及與鄰友好的傳統, 不論對方是另一支印地安民族或英國人、法國人、西班牙人,友善及分享的原則都一樣。 土地是神的禮物,人只是管理者, 某天,羅密歐的兩個朋友在街上閒晃,巧遇仇家的人—提伯特,他是茱麗葉的表哥,性情暴躁。 為了使各民族和平共存,在必要的情況下,分享土地也成為不得不的選項。 因此,五大族和歐洲移民共同在美洲大陸生活。 他們遷到印地安領域,觀察歐洲移民的社會、經濟、政治、信仰,接觸宣教士辦的學校教育。 族人一邊說族語,維持傳統漁獵生活,一邊學習英語,和歐洲移民交易或通婚。 合則安,不合則戰,彼此的關係總是隨情勢而變化多端。 這是塞闊雅出生的年代。 他的族群切羅基族以密西西比河為界,分為東切羅基族及西切羅基族,由於分隔久遠,即使語言相同,也已發展出各自的領導系統及生活型態。 英國人估計,東切羅基族的人口大約1萬6,000人。 出生及靈感的來源 塞闊雅出生的東切羅基族部落就在現今美國田納西州裡, 他的英文姓名是喬治·蓋斯,切羅基族名是塞闊雅。 父親是切羅基族及歐洲移民的混血,名叫丹尼爾·蓋斯,母親則是純切羅基族人,名叫烏特赫。 塞闊雅的父親很早就離家出走,完全是母親烏特赫撫養他們。 羅密歐離開維洛那城後才沒幾天,茱麗葉就被父親挑選結婚對象,是一位英俊挺拔的富貴紳士—巴里思伯爵。 她用工具及武器和族人交換動物毛皮,再將動物毛皮轉賣給歐洲移民, 由於都是搶手貨,生意還算不錯。 小時候,塞闊雅在族人眼中有點無趣,怪怪的,老是想些有的沒的。 因為一場打獵意外,導致他一隻腳受傷,膝蓋腫脹不消,從此跛腳,走路一拐一拐的,也就無法和其他小朋友一起玩。 於是,當母親在家的時候,他就陪著做生意;當母親外出時,他則幫忙顧家。 他生性害羞,話說得不多,好奇心及冒險的念頭卻是一點也不少。 隔天清晨,所有家族的人都被一具冰冷的屍體給嚇壞了,大家都以為茱麗葉真的死了。最後就把她安葬在家族墓穴裡了。 塞闊雅約二十歲的時候,母親帶著他們往南搬到喬治亞州生活,他在那裡開始學習製作銀器的技術。 不久後,母親過世,塞闊雅靠著他的藝術天分,製作精美的銀盤,珠寶及花瓶,十分受到歐洲移民顧客的喜愛。 客人鼓勵塞闊雅像其他藝術家一樣在自己的銀器作品上簽名,。 塞闊雅很想,可是他不知道怎麼簽? 他從小就和母親說切羅基語,從來沒有上過學,也沒有人教他怎麼寫切羅基語。 雖然他有四分之一歐洲血統,最後也學會在自己的銀器上簽下英文姓名喬治·蓋斯,但是他常想,如果有一天他簽的是塞闊雅,那會有多好?! 他興沖沖地和朋友分享這個念頭,朋友卻澆了他一大盆冷水,叫他不要胡思亂想,打消念頭。 那是不可能的。印地安人哪會寫字呢? 可是,塞闊雅忘不了。 他從小就看著母親和歐洲移民交易,也看著族人的土地漸漸被移民佔去,以前打敗其他印地安民族的部落勇士多驍勇善戰,現在根本敵不過移民者的槍炮火藥。 神父聽說送訊息的人,沒有在預定的時間內將信送到羅密歐手上,又預測茱麗葉甦醒的時間快到了,心想不妙,於是想親自前往墓地要將她救出來。 塞闊雅心想,這些移民肯定有他們過人之處,尤其是那項會使「樹葉」說話的技巧,一張張黃紙就可以傳達訊息及知識。 他想要學起來,也想要族人學起來。 他心想:「這樣一來,我們也可以和這些白人平起平坐了!」 塞闊雅還沒來得及仔細研究,北方就響起戰爭的號角。 為了土地,克里族和英國聯軍對抗切羅基族和美國聯軍,塞闊雅被徵召擔任偵查兵。 在這段日子裡,他不斷看見長官用「一片片樹葉」傳送秘密軍令,也看著同袍捧著「一片片樹葉」讀著念著,就像和它們對話,於是更加確定自己內心的想法。 神父將羅密歐與茱麗葉相識的經過,以及已經是一對夫妻的事實,還有替他們安排的一切計畫,在兩家族面前一五一十地坦承… 他巴不得戰爭立刻結束,回家繼續研究實驗。 終於,一年多後,切羅基族和美國聯軍打敗了克里族和英國聯軍,這場戰爭就此結束。 引起懷疑恐慌的研究 戰後,回到喬治亞州的塞闊雅已到了應該成家的年紀, 他和莎莉·沃特斯結婚,養育剛出生的女兒阿優卡。 除了照顧家庭以外,塞闊雅幾乎日日夜夜都和自己的想法及研究為伍。 一開始,他仔細聽族人說話,每聽到一個切羅基語單字,就在樹皮上畫一個符號,很快就累積了上千塊充滿符號的樹皮。 「這樣行不通吧?」他心裡想, 還有那麼多字要畫,腳邊的樹皮卻已經堆到沒有地方可放,不僅不實用,連他自己都記不住。 他得想另一個辦法才行。 然而,部落耆老及族人都被他的投入嚇到,開始出現許多嘲弄、批評及揣測。 大家謠傳他精神異常已經生病,否則就是中了敵族的巫術,在召喚黑色魔法要害整個部落。 當時,歐洲移民人數也越來越多, 剛打勝戰的美國政府要求東切羅基族往西遷到阿肯色州,把東部讓給白人移民居住。 塞闊雅一開始不願意,但以和為貴及土地也可分享的價值觀,讓他和部分族人最後同意了這個要求。 他們利用兩年的時間搬到隔壁的阿拉巴馬州。 不肯搬遷,堅持留在喬治亞州的族人則認為塞闊雅搬家就代表他和歐洲移民一個鼻孔出氣, 搞不好他才是這些白人的走狗,在樹皮上東畫西畫的,就是要欺負自己人。 各種不諒解、攻擊的言論於是紛紛出籠,漫天飛舞。 這些八卦及閒言閒語終於讓妻子莎莉受不了。 她害怕自己的丈夫瘋了,一氣之下便把塞闊雅畫滿符號的樹皮一把把地往大火裡。 看著多年的心血付之一炬,塞闊雅非常失望沮喪,只有小女兒阿優卡陪在身邊。 他默默不語,隔天便騎馬,帶著女兒離家出走,一路沿著阿肯色河北上,準備前往阿肯色州,和西切羅基族一起生活。 原來,塞闊雅腦中已經有了研究成果! 一改之前的做法,塞闊雅以音節為單位拆解每個切羅基語單字,然後替每個音節製造一個符號, 有些符號是從英文借來的,有些則是他自己研發。 最後總共整理出86個切羅基語音節符號。 旅途中,他教阿優卡記這些音節符號。 很快地,阿優卡不僅記下了符號,也能拼出或念出父親給她的切羅基語單字。 他們父女手上的樹皮都已經說出話來了! 這個方法成功了! 塞闊雅滿心歡喜帶著阿優卡一路奔向阿肯色州,希望西切羅基族能接受他的發明。 沒想到,那裡的族人一聽,還是不敢相信他,以為他胡言亂語。 族人把父女倆帶到鎮長喬治·羅瑞面前,鎮長於是指派一些耆老及勇士組成真相調查委員會, 若判定塞闊雅在搞巫術,馬上執行唯一死刑。 為了證明自己的研究,塞闊雅為真相調查委員會做了兩次示範。 第一次,他讓女兒阿優卡留在門外,請委員念幾個切羅基語字,他在樹皮上寫下這些字後,便走出去,換女兒進來。 阿優卡一進來,看著爸爸寫的字,輕輕鬆鬆地就唸出這些單字, 委員們個個面面相覷,覺得很神奇,卻還是不敢下判斷,擔心這是父女之間的把戲。 於是,塞闊雅請委員選定一些年輕人當他的學生,讓他訓練,幾個月後他們再做第二次示範。 這一次,塞闊雅和他的學生們分別站在不同的地方,聽不到彼此說話,也看不到彼此,完全只能靠書信往返,溝通訊息。 往返數回之後,在場的真相調查委員會及族人確認他們溝通的訊息, 從此信任色闊雅的發明是真的,既不是怪力亂神,也不是巫術或黑色魔法,而是族人都可以學習的技能。 塞闊雅的音節符號系統就像火一樣延燒整個切羅基族。 很快的,族人開始學習讀寫;塞闊雅被選為西切羅基族民族議會議員; 議會也頒給他一個成就獎章;。 基督教宣教士撒母耳·沃斯特訂做一台印刷機,準備翻譯出版切羅基語的《聖經》; 第一份切羅基民族報《切羅基鳳凰報》發刊; 族人甚至翻譯歐洲移民的報紙,讓部落取得最新訊息及知識。 許多大家以前認為不可能的事情都在發生。 塞闊雅呢? 他不改寡言的性格,全心投入切羅基語書寫符號旅行教學,也開始轉向思考數學數字、農業技術、政府功能,為族群的未來努力。 眼淚之路及民族內鬥 從歐洲移民的報紙中,他們發現這些移民已經不再是家裡的客人。 他們反客為主,要求塞闊雅及西切羅基族人再遷到西邊的奧克拉荷馬州。 塞闊雅堅守以和為貴的原則,和家人及上百戶切羅基族人一起西遷。 不過,仍有不少族人留在阿肯色州,甚至留在更東邊的田納西州、北卡羅來納州及喬治亞州。 他們心中氣憤,不解為什麼幾年前一起打戰的盟友,竟然不顧他們的貢獻,簽署《印地安人遷移法案》,又逼他們和其他四族搬遷到奧克拉荷馬州。 簽署法案的白人總統西奧多·羅斯福說, 他雖然不認為好印地安人就是死印地安人,但是八九不離十啦,他也不會多問第十位人品如何,因為最粗野的鄉下人也比印地安人文明多了。 儘管切羅基民族報不斷呼籲,東南部五大族還是被軍方強制送上超過1,600公里的西遷之路。 不准多帶家當、衣服、食物或毯子;不管氣候環境多麼嚴峻,更不管衛生及醫療是否完備, 每隔一年,喬克托族、塞米諾爾族、克里克族、奇克索族、切羅基族就分別上路。 在這條路上,奇克索失去5,000到6,000位族人,切羅基族失去4,000條人命。 對倖存的族人來說,這條西遷之路簡直就是種族屠殺,那是一條真實的『眼淚之路』。 好不容抵達路的另一端,東切羅基族和西切羅基族團圓,其中包括最早遷過去的塞闊雅一家人。 然而,眼淚卻沒有停止。 東西兩群反而開始陷入政治惡鬥,爭奪權力及資源。 幾名切羅基族人在這場內鬥中喪生,包括民族報第一位主編以及塞闊雅的兒子。 塞闊雅抱著喪子之痛,呼籲和平,呼籲成立聯合政府,不斷協商,希望講同一種語言的切羅基族人可以團結。 幾個月後,兩方達成協議。塞闊雅以「西切羅基族領袖」的名義簽署聯合政府法案,要求接受新移民,原諒內鬥期間的傷害。 塞闊雅堅持切羅基的傳統價值觀,大自然及土地為所有族群共享,族群和諧才是最大的善。 放棄領域就像施捨食物給窮人,真正的切羅基人會願意為了最大的善而吃虧。 當然,不是所有切羅基族人都接受塞闊雅的價值觀。 畢竟,歐洲移民總是得寸進尺,一步步把族人逼向更小的角落。 未來,在內在外的抗爭對立漸漸浮現。這些也都已經不是年邁的塞闊雅可以控制的了。 最後的冒險 在他晚年的時候,塞闊雅聽說有一群切羅基族人很早就從喬治亞州南遷到墨西哥,也聽說有一個失傳已久的古老語言。 他希望找到這些族人,也希望發現失傳的語言,也許可以研發出適用所有印地安民族的書寫符號。 那將是他生命中最後一段旅程。 當時,塞闊雅年紀已經很大。他和一些年輕人一起出發,途中不小心迷了路。 為了不斷糧,塞闊雅讓年輕夥伴去找路,留給他約十二天的存糧,讓他在一個乾燥的洞穴中等待。 不料,年輕夥伴們一走,來回就是三個禮拜,雖然找到定居在墨西哥的族人,回到洞穴之後卻已經找不到塞闊雅。 幾位年輕人沿著往南的路線搜尋,終於看到老人家用年邁的步伐慢慢的往前走。 原來塞闊雅在斷糧前就離開洞穴,所幸路上都有遇到居民接濟,才能走到現在。 塞闊雅最後抵達墨西哥,找到了族人,但是沒有找到傳說中的古老語言,也沒能說動住在墨西哥的族人隨他回到美國居住。 就在回程的途中,年近八十的老人家就此辭世,他被葬在墨西哥。 塞闊雅創造切羅基族書寫符號,讓族人也可以使「樹葉」開始說話。 族人記錄傳述自己的歷史,學習歐洲移民的知識,同以具有書寫傳統的民族自稱,和移民平起平坐溝通談判。 他活出了印地安切羅基民族的基本價值觀,那就是熱愛和平、分享、關懷及冒險。 切羅基族的「樹葉」說話了,而它傳遞訊息的是和平,不是侵略;是分享,不是佔有;是共存,不是對立;是尊重,而不是歧視。 譯註:在英文裡,樹葉及(書籍的)一頁或一張都叫做leaf,因此「會說話的葉子」指的就是一頁頁有文字的紙張。
aluaihlakua hlitapaʉ pakita hlamama pakisuahlai hla ka na ’ana uruahlʉai ulavaisa arataʉ pakisuaili ihlaku ngasa
uruahlʉa sarapunguna rʉrʉmanʉisa sangalʉa hlitapaiku:
maru ucaniaari, mausuana siaucanisapihlingi, kiataisa ku rarau taruacucuvunga musuarauvuna, kamicicu kuihlaisa sangihli pihlingiia, rianʉpakuakuaʉisa maritara’ʉhla, kani’i lomi’o hla tukucuisa, kuacacahlia paaritʉahlʉ, tapia ruma tumalʉlʉvʉ kani’i siusuaravuna. kani’i kisuahlahlamana hliangahli kapitanʉ siiatu,mahlikihlahlamua caihli 1854 sihu ’aumu sikunga tumua mahliakua tavulunga sasaruana paramaranarʉ sasaruana,umahlikua cucu maruaruisana puu’a sasaruanaisa “’ihlicuparumukuciupitʉ, tumahlʉpʉngicumʉmʉa umaru
sitaruacuvunguna.” amihla culiiena. pakapici salia lituka rumahlaʉ kapitanʉ miararuma siiatu tahlana sukuamisʉ kihlamuhlamu muvavilihlisa kisuatʉtʉrʉ taratʉahlʉ a 'Ailisʉna ucani mavacangʉ salia, pihlahluahlusu“ kuacahli ngahlaisaiau maruaru nanina?” cucu’uisa kisuahlahlahlama inta’arʉ patasuru mangusipi masasarua kutuahlʉ apicikiri, tarutʉahlʉ a Tangʉmu Hakʉna ma sala’a ariatʉkʉrana pitatʉa litukana murumita sipangʉhlʉvana, pasakulai mahlukuaisana hla makari litukana, kunapataruakʉhla maluliria 'Ailisʉna, sapakacani a litukana umuhlua 'Ailisʉna patalʉlʉvʉ palatakihlahlavaʉ luvucu taikakua suhlatʉ, taiaraisaka makʉrʉkʉrʉ muasa taku'i'iarʉ, malivutu makari 'Ailisʉna. kupihlipivalʉa aunana kana'ana tararianʉ karisa litukana, puaruma salia. kani’i suhlatʉ hlipimia,kumairahlu hlipakipuhlua kari, kani’i ari maivʉvʉrʉnga, Tangʉmu hlimatasa’aimana taarʉ, tivalʉtivalʉ malaluvihli ka tihla’ahlʉ ku pi tʉkʉ umacʉka patʉrʉmʉrʉmʉ aunini a sitahlamiamia tuahlʉ ku uasa umiapʉ. puarumacu salia, taratʉahlʉ ucani 'avahlimili kamusia, pitahlu a umala ucani uumu, arataisacu a kana'ana, mahluvirisi salia litukana, rumahlaʉ atʉhlʉngʉa kana'ana, umau cacalaisa iniciki tuahlʉ malavalʉ aramaini, aunana kana'a pakipuhlu ramucuisa, miakakua hlahlatʉngʉa rumavii caipu hlilʉmʉka litukana, manganʉ a litukana kuparavisana, ulavaisa apalilʉhlʉvʉ a litukana aparirʉmʉrʉmʉ salia. ta’iaraisaka kuparaiaiahlʉa pakiaturua suhlatʉ,hlipamia mʉmʉa tarʉtatʉatʉkʉhlʉ minisuacu tumahlivakʉ tam macamacarʉmʉ ahlii, takuku tasʉkʉra macarʉmʉisa tapikakua tamAruuaisa, “tamAruuai tamAruuai kucuaku tasʉkʉra macarʉmʉ ahliiku,musa ariatʉkʉrana kihlahlamu taluavaʉlʉ.” umalivalʉ a tamAruuaisa “macarʉmʉ ia ahlii cucuvanana paravi maisasavusavuanʉna aravacangicu.” amihla 'Ailisʉnan litukana“ akuainita'ai tʉtʉrʉaku umau cacalaisa iniciki tuahlʉ malaili.” uumu rumahlaʉ, ulavaisa ararataicu aramaini angatʉ, ucanicu aunana tuahlʉ angahli tahluru sipangʉhlʉva taluvucuna kipuhlu mahlukua tatavahlihla. maniki aunani ,ta’iaraisaka mariakuanʉ cucu mʉmʉa pavaru kumita kani’i masasaruana patasuru mangusipina,uvura mavacangʉ siangusipia sasaruana pilʉpʉngʉ, Tangʉmu patʉrʉmʉrʉmʉ paravi ahlii ahli’aimau muasamana umiapʉ, kuavacangʉ, makacapavalʉ kihlamuhlamu tamAruuaisa, “kucuacarʉmʉ ahlii.” tamusamusa masʉrʉpʉ musa uumu kʉlʉpʉngʉ rumahlaʉ, musacu murumita vahlita. kumita litukana makʉrʉkʉrʉ hla maluliri“ pasakulai a pasaʉrʉkʉcicuaku kupataruakʉhla!” ausi vuvulana kucuacahlia hliukakuaisa. pumara ia sala’a paritʉahlʉ angahli ahliacuvungaisa muacʉkʉhlʉ Hakʉ, kana’ana mʉmʉa hlativilau mamaini pihlamapaci ama’a, kutarakakukuaisana mʉmʉa. kanipasamia marapihli 'Ailisʉna ka tumahlʉpʉngicu maini, alʉhlʉvʉ tapu'aina mataingalʉisana taisa, kutavarʉ’ʉ pariakʉhla, ausi kuli'i maini maru tatavahlihla tapilalualuihli, kupaitatʉahlʉ uamiaisa. acancancacihli hlamama miararuma kihlahlamu mamainisa takacicihli kukiia aramamasahlisana, tumamamanga mamaini maci tumimahla, mataingalʉ a mamaini marumuku pasaʉlʉsʉsana pasaulaula’ ʉ, ta’iaraisaka Hakʉna macahlia ta’iara takuavuvulunga, piahlalupu, pariamasukiu’u, parilituka… tamuucu puavahlisana. tammavacangʉa pakiaturuana nua usuataisapihlingina,
hlatumua mʉmʉaparakuka takuliacʉisa siarupakariana,
mairahlu kupisitahlamiamia kani’ita’iarana. siausua sitarisialʉmʉlʉmʉ tumamahlʉngʉ ucani hlitu
kiu’ua kalavungu. “akuaini a hlipatihlaihlaiu hlimaci ngiauna?” amihla Tangʉmuna.
“curuvana muacʉkʉhlʉ ihlau ukikirimi ihlaku, kiahlahlamucuaku’ai ihlau kani’i ia hlilʉvʉnga.” umalivalʉ a Hakʉna.
manikia 特洛伊manganʉ miasarahlipara’ahliva, miaili hitai希臘,tumahlaʉ mʉmʉa marahlivu maci’i. pilʉpʉngʉ a sasuana rumahlaʉ, atakatakacicihlicu ukakakuaisa musala. mairahlua 希臘na kutasakura kani’i sitarikiacangihlina, kuanganʉa sitarikiacangihlisa. marukani'i marucacihli macahliataiarana, kihlahlamu hitai tumuaita miasaumana sitarikiacangihlia特洛伊na, pacʉcʉ
pʉngʉkia sitasʉkʉra. minisua 奧德修斯 kapitanʉ pakipuhlu sipamia, tumamahlʉngʉ ucani taisa hlitukiu'ua kalavungu.
siia ucani, tumua tumatamahlʉngʉ taisacivuka hlitu kiu'uakalavungu tuahlʉkaraiuru pahlivinga hlahitai. macuisaa uka’ahliarinaisa, miaturu hlakana’ana pitʉtʉ
macumu muritukucumana lomi’onaia, pakalʉhlʉvʉaku ihlamu. aunanacua muritapihlina marusala miararuma marisasangihli. siia usua, ucani tarʉana, mua’avangʉ tapiaili mahlukua sasaruana特妮絲多島, kumita pasamia puaili tarikicangihli, macimusaia pusutai’ahlʉ cumuhlua tahluavʉ, apuluvuvula pakita 特洛伊 kutasʉkʉra musacumicuhlu, kuapautuahlangi pasasʉkʉcatʉkʉisa. siia utulu, umuhlunu cacihli cucutamiamiacuhlu, kiahla hlamu cucu特洛伊, kana’ana ia cucu希臘marapihli siu avacanga maialalangʉ, papaci siasavungu ’ihlicu.
tʉloi patuhluhlu ruavicimalikiaili miararuma, hlatumua pisitahlamiamia mariakuanʉcucu tʉloi mariruma miara ruma hlitukiu'ua kalavunguna, kani’i tuahlʉcitaputukucu tʉloina.
pilʉpʉngʉa otʉsiusʉ sitakuamia, hitaimʉmʉa tampautua macu sitakuamiaisa, umuhlunuisana rumiatumamahlʉngʉ,
hlitukiu'ua kalavungu. tarʉana hitai rumia mahlukua vuvulunga ʉngʉtʉhlʉ kiu’u puaili tumamahlʉngʉ, aariaari vʉrʉnganʉ pasakulai taku ’i’iarʉ, rianicukupipasamia, maru manitʉkʉ pasamiana matilʉpʉngʉ. angahli hlitukiu’uakalavungu, musirihlacalinga pimalipili pivulaihli,pimutuangʉrʉngrʉ’ukuhlucu mahlalapacivuka, kalavungu pimacuisakavahlʉ,hlasipailalʉngʉsa,
tamuucu hlipativacavacanga,apuhlamahlama cucu'utuma hlaʉhitai. macahliatʉkʉisa culiiena mairahlucu usumanʉisa lomi’o
kutuahlʉmaimacu pasamia amaisa, aunana umarumatu muhlu sitahlamiamia miacikiri, kutarakakukua amaisana
pakiturusitakuamiaisa. pakiturucua pakiaturuana sitakuamiaisa umuhlunucucu’u
musapatakuacahlia lomi’o... miungucuvanghlarʉ, macuuisa maratakuliacʉ, ahliacuvu nga pakiaturua ihlaisa lomi’o nua palisʉ sasuamatahlʉkʉ
tʉkicu hlimaci, aunana kapitanʉna umarucarucakʉ kani’iusuapihlingina,
hlitumalʉlʉvicua mamainimu ahlainana umahlʉahlʉ
patasuru takuliacʉ, iasauanicua takuliacʉvahlici sangihli
muna.
我把畫拿給大人看,問他們會不會感到害怕。結果每個人都反問我,帽子有什麼好怕的呢?於是我只好把它的內部畫出來: 有一天,其中一個家族舉辦了一場盛大的舞會,只要不是仇家的人,都熱烈歡迎,但是羅密歐和他的朋友卻僥倖闖入參加這場舞會, 這篇故事是取自西雅圖酋長(Chief Seattle)於1854年前的演說,
由於美國政府欲向西北領土拓展,向居住在當地的印第安部落購買土地的事實,
「好個愛神邱比特,你也太過諂媚了吧!」茱麗葉說。 撐破兔子的房子 而後來蘇瓜米什族(Suqamish)的部落酋長西雅圖(Seattle)留給了世人發人省思的偉大演說,
愛麗絲看見一個非常漂亮的小房子。邊走邊說著:「不知道誰會住在這裡呢!?」 訴說著印第安部落人、土地與萬物密不可分的關係。
第一段:湯姆上學途中遇見哈克 兔子剛好走出大門,愛麗絲便湊了上去要跟兔子說話,但還來不及張開口,兔子就急著叫愛麗絲進門幫他拿公事包,因為急著要去上班,根本不給愛麗絲說話的餘地,於是她還是乖乖地聽兔子的話,進了屋裡。 然而,這是一個口述記錄,並非一篇正式宣言或文章,
這一天早晨,湯姆還躺在床上,滾來滾去,懶洋洋地根本不想起床,想著該用什麼理由可以不用去上學。 進了屋裡,看見一個盒子裝滿了餅乾,便順手拿起一片餅乾來吃,她又瞬間變大了,把兔子的房子都撐破了。後來她想起來要吃點東西就可以把自己縮小,於是她將手伸出去,朝著菜園拔起兔子種的紅蘿蔔,兔子奮力阻止,結果連同兔子都被拉進屋子裡去了。 因此後來編譯的版本有很多種,由於編譯與描述的角度不同,或多或少與史實有些差距或有謬誤之處。
於是假裝牙痛,一副痛得受不了地跑去跟姨媽說:「姨媽姨媽,我牙痛得受不了了,幫我去跟學校請假。」姨媽很乾脆地回答說:「原來是牙痛阿,待會來去給醫生拔掉就好了。」 愛麗絲跟兔子說:「對不起,我一定要吃點東西,才能變回來。」吃下去後,結果縮得太小了,只能從老鼠洞口一樣小的門縫鑽出來到花叢。 但無論如何,藉此來引起世人重新看待這片滋養萬物,並給予豐富生命的土地…
說畢,湯姆心想牙齒要被拔掉,而且還是得去上學,太划不來了。馬上打消念頭的跟姨媽說:「牙齒不痛了。」便無精打采地去盥洗,匆促地吃完早餐後,就出門了。 兔子看著懷錶又急著說:「我快遲到了,上班來不急啦!」一溜煙地就跑不知去向了。 半路上正巧遇到迎面而來的哈克。他是一個每天遊手好閒的孩子,有個愛酗酒的老爸,老爸也都不管他, 這時因為愛麗絲變得太小了,連隻蝴蝶都還要比她大,根本追不上去,像是隻小蟲在花叢中鑽來鑽去,找不著出路。 鎮上的每個父母都告誡自己的孩子不要靠近他,但孩子都左耳聽右耳出,反而很喜歡跟他一起玩,因為哈克非常懂得野外求生技能,會釣魚、採野果、捕捉野兔…,非常佩服他。 神父跟這兩大家族都非常好,也想消弭仇恨常常居中協調,但仍究無濟於事。 戰爭初期與建造一匹巨大木馬 「你手上拎著死貓幹嘛?」:湯姆說。「今晚你來找我,我再告訴你這個秘密。」哈克回答說。 特洛伊戰士雖然英勇死守城牆,將希臘軍隊擊退,但也遭受重大死傷。 兩人簡單交談完畢後,就各自往反方向走了。 希臘久久仍無法戰勝這場戰爭,戰力士氣頹廢。 就在此時,一位預言家告訴戰士們:「我們必須暫停對特洛伊的莽撞攻擊,不能硬拚作戰,必須另想計謀以智取勝才行。 於是奧德修斯將領提出一個妙計—建造一匹巨大木馬吧!第一,要做到這匹木馬的腹中能裝載所有戰士的容量。 果然他直言不諱,劈頭就指著他們說:「如果你們再跟羅密歐友好,我就連你們一起打。」於是雙方就在大街上大吵了起來。 第二,另分派一批人乘船撤回到特尼多島去,伺機回航作戰,臨走前要先燒毀戰備及所有帳棚,升起的濃煙讓特洛伊戰士們以為是戰敗撤離,讓他們不懷戒心而蜂擁出城。 第三,要派一位冒充逃難的人,要他告訴特洛伊人他是希臘人為求歸途平安,預備殺掉獻祭眾神的祭品, 他將博得特洛伊人的同情而帶回城裡去,同時必須設法引誘特洛伊人將木馬拖進城裡,此時,就是我們大肆殺戮,毀滅特洛伊的時機了。」 說畢,奧德修斯的計謀很快就獲得全體戰士們的贊同,他便命令戰士們開始建造木馬。 龐大的隊伍開始上山砍伐樹木下山進行拼裝,日夜趕工,到處一片忙碌景象,很快的在短短幾天內已經完成了建造, 從馬的豎立的耳朵,炯炯有神的兩眼,以及有如能夠飄逸的馬鬃,還有馬腹部的寬敞空間與逼真的馬腳馬蹄等,整匹馬簡直巧奪天工,眾戰士們驚嘆不已。 但茱麗葉心裡知道她已是羅密歐的妻子了,不可能答應父親的安排,於是用盡各種理由推辭,但父親根本不理會,盡照著自己的決定去做。 神父就照著原定計畫派人去通知羅密歐… 到了墓地,果真不妙,神父眼前看到的是羅密歐與巴里思兩具冰冷的屍體, 於是國王責備兩個家族,你們的兒女已替你們承擔了這一切,放下不理性的仇恨吧!
amihla hlamama kukia atapaʉ kupihlitapusahlana,mava
cangʉkia musuturu tuma’aumusikunga,siriacani hlasasa ruana, pihlitapusahlana kuhlaisai kucuaku paratumatapa ʉ musala musuturu muasalia miapihlihli maracucumia pihlihlina. kurararacurumahlaʉ, marukacacihli masalangʉsangʉ ala
muruahlaina micalivia’ilipi sipuamiaisa, makacania kana ’ana pariakuanʉ, rahluuakupasʉkʉra. kana’a ahlainanaia ihlaisa sangihli saliaisa culiie. “matialukia ihlauhlitamahlʉnga ’ihlicuparumuku ciupitʉ,
kuaunanaia pahluailiakana’ana. pahlupucuakumʉmʉa.”
amihla lomi’o.
kapitanʉ huasʉtʉ,tumahlaʉ cucu kuapaupangiu,ausi hlitumaʉvʉ maranarʉ sasaruana,ausi cucu tahlanaku hlacʉpʉlʉa varatʉ kiu’u muruvi’avi’a amimu pukakucumua sasaruanahlamu puu’a hla hlipitʉtʉrimu paravacangʉ siangusipihlamu , tatavahlihla malavalʉmalavalʉ kani’i timahlaia ausi aparaiaiahlʉ hla mavacangʉ maci umahlikua cucu tahlanahlamuia,makani’i sasaruanana rianʉ aanaʉa pualangʉlangʉa maru tatavahlihlana, taratʉahlʉ a 'Ailisʉna ucani tapu'ai miapipihlihli musurauvu, ausi hlipumaraiahla marapici pangʉna. kuhlaisai hlipimiau,umahlikua ihlahlamuia tam kuatalakiahlʉ patuarʉmʉrʉmʉa pakiaturuana “ maciarumiakani’i lomi’o
nua culiie siarukarumukana, acahli’aiparakuka murisangi
hlina mavacangicu’ai.” aunanacu kihlamuhlamu lomi’o “
maimamacuaku ihlau, marahlakamaluliri macumu alu kala.”
rumahlaʉ tumimahla macahlia maluliri tarʉtatʉatʉkʉhlʉ tavahlihla, hliʉmʉmʉcʉ tavahlihla mariaitititina, tavacihli marahlimʉngʉngʉcʉ tungatunga, kurukuru ia takahlaimaini nua takahlaitaisa, marumana hlipatavʉvʉhlʉrʉ tarʉana tangʉngʉ pahluahlʉmʉhlʉmʉ a hlakana'ana pahlulʉsʉ pahlusahli. ma calʉ vangʉhlarʉ hliarupakari a sasuana ruvana kani’i kiʉlʉsʉ mukakakua ilikusu calʉ vangʉhlarʉ, pihlahluahlusu… “hlita’iarau mana hlimatihlaihlai hlimaci ngiauna’” amihla Tangʉmu. kituturucu mʉmʉa 'Ailisʉna pahlulʉsʉ pahlusahli, masangasangarʉ, kucuatʉatʉhlʉngʉ musa micʉcʉngʉhlʉ litukana. kurahlua marua 'Ailisʉna tatavuhlunga taratʉahlʉ cacihli tacingau mariatatamaku, kanai'i tacingau mariatatamakuna, tuahlʉ a hlialivuvulaisana paripuhlu tarʉtatʉatʉkʉhlʉ tapaʉ, apuhlamahlama 'Ailisʉna, ahli'imau hlialivuvula tacingauna purikakuaisa tihla'ahlʉisa, tamuucu a kana'ana kutasʉkʉra pahluvuvula hla tumuaisana micuhlu. “amihla amakuna ihlaku matalakiahlʉ a vangʉhlarʉna murumitaisana ’ihlicu, maci murumita ’ihlicu ia, patakaku ’ihlicu a hlimaci ngiauna hla, rumia maluliri hlalangʉkiia, kicunguhlu tihla’ahlʉ cucu’u maci umararukupu ia, arumuamuarʉ a hlimararukupuna arakuka.” umalivalʉ a Hakʉna. amihla tacingauna“ maru a langʉlangʉ taiara kiahlahlamuaku ihlau!” kani'i 'Ailisʉna tumahlamahlama, tararianʉ puaili. “umararukupu a tihla’ahliuna, cucuvanana tahlamaku mu’alivatʉ pakituru kariu.” Tangʉmu kumita tihla’ahlʉisa Hakʉna amihla. kani'i tacingauna maruhli takacicihli hlipuri vuvulana mara ucani tapu'ai umahlikua 'Ailisʉna amihla“ ucani tuahlʉ aparalangica ihlau, usua tuahlʉ aparikasʉkasʉ.”pilʉpʉngʉ mipihlihlicu. ucani ka kupatarʉakʉhla 'Ailisʉna tumakahlangʉ hlikihlahlamuisa. paritʉahlʉa lomi’o micalivi, apalilalʉvʉmʉmʉa, araratai
cua tipotʉna mivauvauisana, hlipasakamusua kana’ana
kuparataisa siparisasangihli, marapihli palʉhlʉvʉ culiie,
mataingalʉ mavacangʉmaci kucutakuapuhla takuliacʉ
usuapihlingina.
kisasua miungucu vangʉhlarʉ, kicunguhlu mitalʉvʉngʉ kalahlapa kiu’u taisa mapatʉkʉ vangʉhlarʉ, pitamuamuarʉ pasamia kani’ina, miacacalivi a tapusanana, mʉlʉmʉlʉmʉ ausi maru a hlitimahla vahliungu, macuisa i mʉcʉkʉhlicu a ’ihlicu? mutʉngʉtʉngʉ a sasuana arukariva kupakipuhlu vahliungu. kani'i pasamiana 'Ailisʉna umala aucaucani tavuhlunga ma vaciki ahlanʉ, makungahlʉ malavalʉ ka tihla'ahlʉisa matangangaticu ihlaisa mairahlu, mu'alivatʉ angahli vuvulunga tapipuhlu mamahlahlʉa, arakicacʉ ihlaisa takacicihli, pasakulai a kana'ana makungahlʉ ma ahlanʉisa, aramainicu ausi kuli'i mamaini, puaili sasarua. aramamasahli a vahliungu, kumita hlakana’ana ma masaihla tatulu cucu’u… maisasavusavuanʉ Roposin hlimatihlaihlai ’uraikima’a, intia Cio hla cacihli cucu’u hliʉmʉmʉcʉ siakakauru. patʉrʉmʉrʉmʉ a 'Ailisʉna“ maci sisilatarisiahla ia maramucunai ia mairahlucu'ai tarʉsiatʉa malaili
mairahlu ihlakiia. puariarianʉ a hlakana’ana patʉatʉahlʉ ngasa ta’iaraisa tatuluna, makacani taratʉahlʉ sasua umala siakakauru rumia kumali vangʉhlarʉ. macuisa, ulavaisa malailicu sapisa. “arʉʉ! mualikapʉ a hlakana’ana vangʉhlarʉna.” pikʉrʉkʉrʉ a Tangʉmu nua Hakʉna pisakasakavʉ. hla mairahlu hla pasakulai micuhlu tapiaili miararuma kihlamuhlamu hlahlahlamamaisa hlikita hlicalivaisa muruahlʉ apausu’ulu hla tatuluna, maci’ai pausu’ulu ia marakakaita’ai, aunanacu tukiki maruisana pururungu muruahlʉ, kutipatipa hla ku uruakari. kurahlua, kuacahli tiaraisaiau tumimahla tatuluna marisasangihli, taratʉahlʉ intia Cio umala uatapihli umahlikua Roposin maisasavusavuanʉna hlumivuru. siautulu ruamia sitakuatarʉtararia. matilʉpʉngicu hlitukiu'ua kalavungu, pakituru mʉmʉa sitakuamia mususua ta’i’iarʉ, sitakuacania puaruma civuka, ucania mua’avangʉ puaili tʉnisʉto sasaruana,
tumua maruacacihli maimamacu tahlimihlimicuhlu. aunana hlikitana Tangʉmu nua Hakʉna arakicacʉ mʉrʉhlʉ tapilalaucu, kucu atʉhlʉngʉ hliʉrʉhlʉaisa apuakahlangʉ’aimi. macua usumanʉ ia, tumua maruacacihli maimamacu tamiamiacuhlu.kani’i ngahlaisa maimamacumara, mahlukua ahliacuvungana, malialualuamia 奧德修斯na. pasakulai a sasuana tapikakua salia Peici… “hlita’iaramu sasua murutumuhlu mururahlʉnga, pʉngʉtʉhlʉ muruniania?” amihla Peicina. “uakikirimiaku amau kiahlahlamuaku Caiciʉ ’aumu pakatʉrana ucani uruahlʉ a ta’iara.” Tangʉmu maliamʉmʉlʉngʉsʉmana muruaniaisa maluliri. mamʉmʉmʉacucu’una, cacihli pia 西農na, murumita maluliri:“ marapihli tuahlʉ puaruma tarikicangihli ia, maniki siapacia kuakuuruahlʉ, ihlaku’ai maramasu.” rumahlaʉ, intia Cio apaukarahla hlimitalʉvʉngʉ vuvulunga pitahluru, sakikucu a cucu’u mʉmʉa rupuhlun tahluru, patisangala maliaili lumikucu. pilʉpʉngʉ, makuvauka cucu’u, hlakasipuvahlisana, umahlikuaisa, musurauvu mʉmʉa puvahlisana. umacʉkamatata sarikua talikuca makarikari, Caiciʉ ’aumu makihluhlu Tangʉmu pakihlahlamu hlicalivaisa ,kihlamuhlamucu a Tangʉmuna ruvanaisa kana’a akuisa papaci cucu’u, kisucacani patimahla cucu’u mʉmʉa, apatumacu intia Ciona macuisa hlipapaci cucu’u. kicunguhlu, mahlivingi mʉmʉa tarikicangihli, arupakuvavilihli, mucucucivuka hlitukalavungua, muvavilihli a 奧德修斯 malialualu puaruma, hla, maliaili sipailalʉngʉsana, marirʉmʉrʉmʉ civuka kalavungu. piʉlʉpʉngʉ, tam hliarakicacʉ mʉmʉa ka cucu’u, tam vasua Tangʉmuna marakisuamahlʉngʉ cucu’u. kani’i pasamia, kamicicu kuaringiringi maru rʉrʉmanʉ civuka kupakiapuhlu vahliungu, kuakita mavahlita patakuliacʉ mʉmʉa tʉkʉ. kani’i arina rumahlaʉ, Tangʉmu makacanicu maravasu apuamimia hla apuvahli cucu’u, mataingalicu a tamAruuaisana masasangarʉ. tarʉana usumanʉ rumiacu cumuhlu salia hla pahlivinga, mailʉngʉsʉ ’avangʉ maialangʉ tapiaili 特尼多 sasaruana, upapalu hliarupakaria cukahlangʉ. takuliacʉatʉkʉisa culiiena tumangitangi musatapikakua
pakiaturua kihlamuhlamu: “pakiaturua kuakuuriausumanʉ
isana, malitʉnʉlʉihlau taliliviuaku.” karitakuliacʉ tama talikialua karimavacangʉ, cucuhliu hlunu pakiaturua kunaiaungu, macahliacua lomi’o kari maci’icua culiie, pasakulaiukirimi mahlucanikavahlʉ makacanipuaili miararuma uelonacʉng. kunapatarʉkʉhla pakiaturuna angahli hliarakicacana ta kumahlʉmahlʉngʉ, angahlicua culiiena hlitakulingpasʉ anatakumahlʉmahlʉngʉ, taratʉahlʉa kana’ana pakiatu
rua kukita lomi’o kialomi’o… amihlakana’ana. mahlicaliva hliparahlia sangihlina rumahlaʉ, ulavaisa
usuapihlingina maimacucu misau sangihlisa kiariari,
arukaʉmʉcicua ramucuisa arupapiavacangʉ.
大人叫我不要畫這些沒用的圖,好好學習英文、數學、地理這些有用的科目。所以我後來沒有成為畫家,而是去學開飛機,成為飛行員。 就在進行之際,一位美麗女孩的身影畫過他的視線,瞬間被她給吸引住了,久久不能回神。而那女孩卻是仇家的人—茱麗葉。 「請你接受愛神邱比特的安排,不然他會懊悔,我也會非常失望的。」羅密歐說。 華盛頓的領袖,你的人民眾多,就像是覆蓋著廣闊草原的草地,而我的族人就像是暴風肆虐後平原上散落的樹木。
所以,當你說想要買走我們的土地,並且承諾讓我們可以擁有舒適的生活,
花叢間的千變萬化 這聽起來似乎顯得公正又慷慨的交換,但對我的人民來說,大地的每一部份都是珍貴的、神聖的。
在花叢間,愛麗絲看見一隻隻蝴蝶飛舞追逐著,像極了被切開來的吐司麵包。 所以你的提議,對我們來說真的不容易。
神父心想:「如果藉著羅密歐與茱麗葉這對相愛的戀情,也許這會是化解仇恨的最好契機了。」於是就對羅密歐說:「我答應你,我會替你們主持婚禮。」 後來又聽見會說話的各種花朵,拿起指揮棒的玫瑰花、百合花蕊變成的豎琴,鈴鐺花是小鼓跟大鼓,還有一排排喇叭花朵合唱團。它們整齊的合唱著歌,像是一場音樂盛會。 第二段:一座小山上的墳場 今晚兩人相約一起前往鎮上後方一座小山上的墳場,邊走邊聊…「你怎麼還拎著這隻死貓啊!」:湯姆說。 愛麗絲也跟著合唱了起來,好不快樂,壓根忘了要去追逐那隻兔子。 不久愛麗絲在香菇園遇見了一隻叼著菸斗的毛毛蟲,這隻抽著菸的毛毛蟲,可以將菸吹吐出各種圖案,讓愛麗絲非常驚奇,可是煙霧一直往她的身上吐去,讓她非常受不了的想逃離。 「我爸跟我說,墳場容易出現魔鬼,當魔鬼出現後,你就把死貓丟到魔鬼的身後,然後開始唸出咒語,接下來,如果身上有長疙瘩的人,疙瘩自然就會消失。」哈克回答說。 但毛毛蟲說:「我有重要的事情對你說啊!」,此時愛麗絲的好奇心又被驅動了起來,只好乖乖地走了回來。 「你身上長蠻多疙瘩的,待會我就來驗證一下你說的話。」:湯姆看了看哈克的身體說。 這時毛毛蟲就在自己吐出來的煙霧中化成了一隻蝴蝶,對著愛麗絲說:「一邊可以使妳變高,另外一邊可以使妳變矮。」說畢後就飛走了。但愛麗絲根本來不及意會他所說的話。 正巧經過的羅密歐,也被捲了進來,且儘管提伯特將所有的怨恨轉向他,他也耐住性子避免衝突,他想為了茱麗葉,最好不要再製造兩家族的紛爭了。 兩人走到了墳墓,接著就躲在墳墓旁的大樹下,靜靜地等著時刻來臨。時間一分一秒的過去,忽然間好像聽到什麼聲音,難道魔鬼真的來了嗎?兩人緊緊抱在一起不敢出聲。 這時愛麗絲將左右兩邊的香菇各採取了一塊後,選擇了左手上的一塊香菇咬了一口,身體又變的比原本的自己大上好幾倍,瞬間從樹林裡竄出天空中,連自己都嚇呆了,很快的她把右手邊的另一塊也咬了一口,瞬間又變回像昆蟲一樣小,縮回到地面上。 當聲音越來越接近,他們遠遠地看見三個人… 羅勃遜醫生提著煤油燈,印地安喬和另一個人手持鏟子, 愛麗絲心裡想:「如果把左手邊那一塊輕輕地舔一下,應該就可以剛剛好變回原本的自己了。」 正當他們兩個人猜想那三人到底要幹什麼時,馬上便看見兩個人手持鏟子開始挖墳墓。 果然,終於變回原來的模樣了。 「天啊!他們在盜墓。」湯姆和哈克驚訝地小聲說。 原本想趕快跑下山告訴鎮上的大人們他門所看見的一切,但又害怕會被他們三個人發現後,會遭到不測,於是只能呆呆地蹲在原地,不敢移動也不敢出聲,看狀況再伺機逃跑。 不久,不知為何地聽見他們三個人起了爭吵,只見印第安喬拾起一把刀狠狠地刺向羅勃遜醫生的胸膛。 計謀開始 「木馬建造已完成了,大家按照計畫分頭進行,一部分進入馬腹,一部分就乘船回到特尼多島去, 湯姆和哈克見到這一幕,嚇得急忙直往山下衝,早已忘記害怕被發現會遭受怎麼樣的後果。 而另外就要有一位自願冒充逃難的人。那麼現在有誰願意來承擔,請到前面來。」奧德修斯將領說。 很快地,兩人跑到了姵琪的家… 「你們兩個怎麼流了滿身大汗,氣喘吁吁的?」姵琪說。「我要找你爸爸,我要告訴柴契爾大法官一件可怕的事情…」湯姆還在上氣不接下氣地說。 眾戰士們都在猶豫的同時,一位叫西農的戰士站了出來說:「為了能攻陷特洛伊,即使犧牲性命我都不怕,我願意來承擔。」 後來,印地安喬被發現躲藏在深山的一處岩洞裡,被眾人合力將他拖出岩洞,逮捕歸案。 說畢,眾戰士們便大聲歡呼,對於他的勇氣,鼓舞了大家的士氣。 隔天法院開庭,柴契爾大法官傳喚湯姆作目擊證人,湯姆就把當晚的殺人經過再一次地仔仔細細說給大家聽,證明兇手就是印第安喬。 接著,眾戰士們全副武裝,依續進入馬腹中,最後是奧德修斯將領進入,並將梯子收回馬腹中。 說畢,大家都感到非常驚訝湯姆的正義與勇氣。 此時,大夥只能安靜地在擁擠的腹中不能出聲,看不見外面的心情也令人感到不安。 這天之後,湯姆立刻成為家喻戶曉的英雄,受到大家的愛戴。姨媽更是以他為榮。 另一批人便開始焚燒建築、雜物及帳棚後,隨即登上船隻準備退回特尼多島去,等待約定好的進攻信號。 茱麗葉傷心的跑去找神父哭訴:「神父,我不能嫁給他,求你幫幫我啊!」 但壞消息比好消息傳得快,神父派的人還沒到達,羅蜜歐就已聽說茱麗葉的死訊了,並且立刻備馬要趕快回維洛那城。 神父還來不及從驚訝中清醒,茱麗葉就從昏睡中甦醒了,她看見神父卻沒看見羅密歐,「羅密歐呢?…」她說。 經歷這場毀滅性的仇恨之後,兩家也因此終於都放下歷經世代的仇恨,握手言和了。
mamualualu ʉnʉmʉcaihli maruaku sahalasamo marahli ahli marakakacuka saliamiapihlihli takacicihlia ihlaku
matingahlangahla. ruvana mutaruakulalavukua kuatʉatʉhlʉngaʉ siausuai sa aari maivʉvʉrʉnga marukacucu'u makuvau patakʉm
ʉ’aʉ ihlaku maruka mamaini amihlaihlaku taliliviua ku tumapaʉ ucani’ukui. hlakana’asasuana kutarakakua sangihlisapihlingisa, auna
nacu arukarumuku… “puarumacikia.” culiie apakuvau inaisahlaacu. “ihlakuia lomi’o, atʉhlʉngʉkia ngahlaku.” pasakulaia lomi’ona umalivalʉ pilavalavaʉ ucanikari. marua ucani ngʉtʉhlana hlicaliva pasamia,cucu tahlanaku tuahlʉ tumaʉvʉ sasaruanana mʉmʉa ,ausi hlipariʉsʉpa varatʉ hla hlingua’ʉ tumaʉvʉ patasuru lalavukuana, aunanacua sasuana marun ahliacuvunga hlipatarʉhla pakiaturuana pasalʉpʉngʉ alukala. makana’a ngʉtʉhlana pasamiana micalivicu,kani’i rianicu asapu sialʉngʉnga miararuma, miungu arinani ,kuaku parapihli hlipimiauna mi’arahlasʉ,ta’iaraisaka ’ihlicu langicamu ariari paratataisa tahlanamu,makulai apili sasarua mʉmʉa hla cucu tahlanaku,mamainiku hlamalava kumita kutasʉkʉra miararuma,takuliacʉ sitarikicangihlina, taia aparahlupu ihlahlamu mʉmʉa, uka’a siamavacangʉaisa, macuamu pakituru hlipimiau musa taku’i’iarʉia, tuahlicuamu apaiatuhluhlu manikiia pasakamusua lomi’ona rucakʉisa, marutukucu isa pakitamalamʉkʉisa. marukacu sala'a vuvulunga aunana kana'ana rumia pu'ara'arau musasasala....ma mausia kiu'u matumuhlu a hlipauungua siataturua ukakakua sala'a, kani'i mairahlucu kualingipasʉa vunguisa 'Ailisʉna, kuacahlia aunini a ukakakua mavacangʉ. mʉlʉmʉlʉmʉ tarutuahlʉ cacihli ngiau, sapakisuahlai a 'Ailisʉna, siaucanisa mavacangʉ uamia sala'a, ulavaisa ngiauna pauturu ucani sala'a mukakakua miararuma maramamanga'a, pilʉpʉngʉ makacani arakuka. 'Ailisʉ macuisa puarumacu miararuma, rʉrʉmanʉ miararuma cucu'u mʉmʉa maci maluliri, hla, sikuatitipa rianʉ piasiusu, kupisitahlamiamia tuvarʉ’ʉ a 'Ailisʉna masivacavacangʉ hlakana'ana maluliri, kani'i pasamia, paritʉahlʉahlʉ a litukana micalivi nani, pakita 'Ailisʉna aunana saicʉcʉngʉhla ulavaisa mairahlu kuparikʉhla. muasasasala, muraruma vuvulunga, kulivuvulungaisa rianʉ tʉkʉhlʉ ka hliahlumiaisa, marua mʉlʉngʉsʉ a ngusuisa ausi tangʉngʉna mahlipihlipi, maru mʉmʉa ausi takahlaia sapisa tamuciakʉ. hla pautukarahla ucani sala'a maini, ihlaisa tuahlʉ mukakakua salia, rumahlaʉ taramasaihla maru ucani hlimahlu vʉtʉraʉ a ngusu, mumuamuarʉ mukakakua nani maivavʉvʉtʉraʉ, uka'acu a sala'ana. kani'i 'Ailisʉna kuacahlia aunini ka mavacangʉ, pautukarahla takacicihli apulalavaicu maru vuvlungana, aunanacu maruisana tupuru tumangi. hliaripucua puahlamahlama aramulalacuatʉkʉ tuloina kumita hlitakumia sinongona. “tumuaini muasa mahlukua hlitalʉvʉnga intia Cionai, kumitaku maru’ai ka hlilʉvʉngʉisa kuparacahliaʉisa cucu’u langʉlangʉ pahlivinga.”piʉlʉsʉ a sasuana. rumahlaʉ umalapakiaturuana ucanitalangahlʉsavuanʉ,
kihlahlamuisana: “musapuailiia mualʉvʉkia karipasamia
amau, hla macialukala mualualuruvanaisaia imuu’aikani
’i ucanitalangahlʉsavuanʉna. kani’inaia patakualingpasʉ
sangaalʉ, micalivi maupatʉhlʉusua pakiaturuaia takua mahlʉmahlʉngicu. matakumahlʉmahlʉngʉmualualuna
muacʉkʉhlʉa lomi’o maricʉkaihlau, inicikicumu tuahlʉ
micuhlumicikiri miararuma uelonacʉng.”
macuisacucu特洛伊 na pumasaihla maitʉtʉrʉ ahla’a, mulualalangucua apuhlu rianicuvuvulakalangica maimahlʉngʉkumita, pausu’ulu hlitai sila pahluailicu micikiricutʉnʉmʉ. aunanacu a sasuana kiʉlʉsʉ musa mukakakua ’aravangʉ tahluru. ’aravangʉna tam ’aratingi maini, muatʉatʉahlʉ pumaraiahlʉ cucu’u a langicaisa sangalʉ, aunana hlakana’ana maiatuhluhlu maratatasau, mukakakua rʉrʉmanʉ ara’a’araticu, mʉlʉmʉlʉmʉ a ’aravangʉna, murusihlangʉ takualipilipi, mataingalicu puhlamahlamaisana maratatasau mukakakuaisana… masʉkʉcacu marupangʉhlʉvʉ sipangʉhlʉva murumita, pausu'ulu vahlita, hliapusiri ucani pahlivinga hlitukiu’ua
kalavungu taisa hla langica. rumiacua cucu’u asimuruakarisana, marua cacihli cucu’u angahlicivuka kalavunguna murumita. pausu’ulu a hlakana’ana ucani malipilipi luvucu, palatipi usua ’ulusu vatu’uisa, tavahliasaivarara Tangʉmu kicani ramucu a malipilipi luvucuna, pasamanganʉ rʉkʉcʉ rupuhlu, pacʉcʉcʉpʉngʉ a sasuana vahlituku ti’arʉ’aimanai marucacavuisana rumahlaʉ. 西農na pakituru sitakuamia, takualalangʉ takuvacangʉ,
kani’i ta’iarana. macuisa, ihlisa ucani takualipilipi ti’arʉ vahlituku sumahli ihlarʉ vulaihlisa hlakana’ana, hla mairahlu ia sʉsʉma ’aravangʉna kuakiti a pingiramucuna, makacani arasihlangʉ ka malipilipisa, kuhlipacʉcʉpʉngʉ ma ahliacuvungaisa hlicaliva hlikitanana, “uua! tam matumuhlu a malipilipi ti’arʉ vahlitukuna, angahli arinani marapi vahlitukucita.” masangasangarʉ makuvau mutuvivilau. tumahlaʉahitai kumakita 西農 uka’a hliʉmʉcaisa pahli vinga, ausiasapisa hliarakicacʉ, tumangi mʉtʉtʉtʉ paki puhlu sapihlimʉrʉhlʉna, angahli civuka kalavungu mucapi. rahluua, pahluailia Tangʉmuna hlitalʉvʉnga intia Cio ’aravangʉna amihlan Hakʉna, “ihlaisa’aimau kana’a hlialiʉlʉsʉisa intia Cio marirʉmʉrʉmʉ anaʉ pahlivingana?” mulavaʉmana Hakʉna masasangarʉ, kuatimatimahla karisa Tangʉmuna… sapakisuahlaia ngahlaisau? tiarau cacihlii ?umalivalʉa
西農na:“ ihlaku ia hitai 希臘 hlimicuhlu, marapihli sia ngusipi,tumamahlʉngʉmana hlitukiukiu’ua kalavunguna, pirasavunga ’ihlicutʉnʉmʉ hla papapacimana ihlaku siasavungu.
“Tangʉmu, pi vahlitukucu ngahlaisa hla ta’iarau?” amihla Hakʉna.
“hlatumuaku muria usumanʉ Peicina.”
“mamainiu mana aunana ia tumahlʉpingicu mulialangʉ!”
“auniniu? Hakʉ.”
“kucuaku takuaiiaili matiavalʉaku ahlangʉanga sapina, maracani mahlicungu pisiarina.”
cucu’umaci ma mamʉmʉkʉpahlupuanaia, matalakiahlʉ
pamangamanga’a, takuliacʉatʉkʉisalomi’ona mitatarʉ,
marunsalasiuasasalana pu’aucanitalangahlʉ savuanʉsia
paci, pacʉcʉpʉngʉ iamaisamutusasu arumukaisa usuma
nʉisa makahlʉlʉsʉ pulaʉisana. mavacakai micuhluakumana, mitalʉvʉngʉ sʉsʉsʉngʉa
kuapautukarahla, mulavaʉ akuisa musalacu, inicuaku kipuhlu mitalʉvʉngʉ hlitukalavunguana. aunanacu a sasuana pitahliahlʉ, “aunana mualualuaita tumavacavacangʉ lʉmʉvʉngʉ.” amihla cucuhitaina, tiakupautuamacu ihlau, umalivalʉa 西農na:“ akukuapatisangalʉ ia, kumitaku hitai 希臘 macuisacu tarisipulaticu, uka’acua aruamiaisa pahlivinga hla anʉisa, kucutarikiacangihli. kisua tumavacavacangʉ lʉmʉvʉngʉisana rumahlaʉ hla masasangaricu kiʉlʉsʉ musa puaili. cucu特洛伊, uka’acu a i’arahlasamu, macumu kupautuamacu ihlaku ia, papaciuaku.” “Tangʉmu, tumuamana i muasa puhlamahlama?” amihla Hakʉna.
“hlaa!marumanai mataingalʉ i sipuahlamahlamana mavacangʉ?”
“aa’ ʉ, pacʉcʉpʉngʉita mana muasa ninau mungahlangahla puahlamahlama…”
karisa 西農na, pariakuanʉ apululamʉkʉtʉkʉ cucu特洛伊 arasʉkʉcacu mahlialialualua kapitanʉna, apuarumacu miararumaisa. hla maarua ucani karisa kapitanʉna, tumupakiahlahlamu sinunguna pahlumiamia hlitukalavunguana. kisucunguhlua 西農na:“ pahliailiacucu希臘, pahlumiamia ia matiangahlangahla mativarua aruamiaisa hla papuhla anʉʉsa,hlakana’ana marunani tumamahlʉngʉ hlitukiu’ua kalavungu, marapihli apaiatuhluhlu’ihlicu ahlaina雅典娜 puaili matingahlangahla mativaru sasaruana. ucanika macumu mariarumaisana miararuma ia, ausi ihlamua mualiuhlu hitai 希臘, atʉahlʉ sipaiatuhluhlu ‘ihlicu ahlaina 雅典娜, hla tumua 希臘 hitaina miungu ariari. kani’i umuhlunu sasuacucu’u rʉkʉcʉhlitukiu’ua kalavu nguna, mariaruma miararuma, kupangahla sipuakara hlaisana. matalakiahlʉ pautumacu kari 西農na pasakulai paririusu mariaruma miararuma hlitukiu’ua kalavunguna, tuahlicu apaiatuhluhlu ‘ihlicu ahlainana. tuahlaʉa cucu’u kupautuamacu, kani’i siasavunguna
tuahlʉmaiatuhluhlu 特洛伊 na, sipuamianaia manga’a, kani’i ia hlitahlisulua ahla’a, kani’i tumua makacani cumuhlua hlitukalavunguana, mʉmʉa 西農na. hlapakisuatʉtʉrʉaku pakiaturuana, kumitacua kana’ana
arumukatʉkʉ usumanʉisa matasa’aipatʉkʉisa kucupihlu
ruania, hla hliʉmʉmʉcʉa ramucuisa ucanitalangahlʉ sia
pacisavuanʉ, mahliʉtʉatʉahlaisa taiarakuparamacumacu
aunanacu kucutarakakua usumanʉ pasamalami ruvurucu
mapatʉkʉ uatapihli makiaiaili hlumivuru, mangalivicu
marupatʉkʉ lomi’o. hlamunapilʉpʉngʉa usumanʉ maisasukasʉna, angahlia hliacuvungaisa usua taisa vuhli’i lʉmʉkʉlʉkʉ cucu’u makupaci’i, mʉrʉhlʉmʉmʉaka cucu’u micuhlu. puakarakarahla, kupautuamacukari minisuacu apakatʉra ‘ihlicu ahlaina iatena, pasakulaicu rumiriusu hlitukiu’u kalavunguna, mariaruma miararuma. rumahlaʉ, masangasangaricu mʉmʉa musurauvu pahlusahli maritara’ʉhla hlitukalavunguana. marapihli sala’aka kuasalisi langica, pahlivinga hitai希臘 marʉrʉmanʉ civuka hlitukalavunguana, aruputuatupu, pivahliungu. cucu特洛伊na kupitakahlanga kuiangʉtʉ
ngʉtʉhlʉ, masangasangarʉ.
marucua cucu’u pautuhlangi apaihlipihla, makuvau pata luvaʉlʉ, kuariraruma hlitukalakalavunguana miararuma, tumavasu nangananga sipasaulaula’ʉ.
六年前,我在撒哈拉沙漠發生了意外。飛機故障了,我只能想辦法自己修理。 晚上我睡在沙漠裡,沒想到,第二天早上,竟然有人把我叫醒。有個小朋友對我說:「幫我畫隻羊。」 他們兩人不顧家族是世仇,卻是愛上了彼此… 「該回屋裡囉!」茱麗葉被母親的呼叫聲叫走了。「我是羅密歐,請記住我的名字。」羅密歐快速的補上最後一句話。 曾經有一段時間,我的族人可以覆蓋整個土地,就像被風吹起的浪花覆蓋了鋪滿貝殼的沙灘一樣。
於是兩人就在神父見證之下完成了婚禮。 但那段時間已經過去,現在幾乎忘記了部落的偉大。
如今,我不會為你的要求而感到哀痛,因為你的神讓你的人民每天變得強大,很快地就會填滿所有土地,
而我的族人,我的孩子們曾目睹了部落的戰敗,戰爭的無情,將會讓我們失去一切,沒有任何好處。
如果我們按了你的意願去做,我們就會得到保護。
不過羅密歐的忍氣吞聲,看在朋友眼裡是懦弱的。 迷了路的森林裡 於是她開始漫無目的地走著走著…
樹幹上掛著好多種方向的路標,這搞得已經迷路的愛麗絲暈頭轉向,不知如何是好。
忽然眼前遇見一隻大貓,愛麗絲便詢問牠要走哪一條路好呢?結果大貓指引一條通往瘋子村的路,說畢立刻就消失不見了。 愛麗絲果然闖入了瘋子村,村裡的所有人說話、動作都是顛三倒四的,讓愛麗絲根本無法和他們好好說話。此時,兔子剛好經過這裡,被愛麗絲看見了,於是又追了過去,但終究還是追不上。 走著走著,走進了另一片森林,裡面的動物都長著奇怪的模樣,有長著喇叭嘴的鴨子、也有小鼓形狀的青蛙等等。 但她發現了一條小徑,正以為可以通往回家的路時,遠遠地看見一隻長著掃把嘴的狗,緩緩地走了過來,將這一條路掃不見了。 這讓愛麗絲更不知所措,覺得自己將永遠被困在森林裡,於是難過地坐在原地哭了起來。 第三段:刺激又豐收的歷險 特洛伊的鬆懈與西農的演技 「要不要去印地安喬藏匿的岩洞裡瞧一瞧,也許他有藏著不為人知的寶藏。」兩人異口同聲說。 後來神父手持一瓶藥水,告訴她:「回去後就順著父親的安排,但你就在婚禮的前一晚將這一瓶藥水喝下。這只是暫時讓你昏迷,經過42小時之後你就會再清醒過來了。在你清醒之前羅密歐就會把你救出來,你們就可以一起逃離維洛那城。」 果然,特洛伊人遠遠的注意到了竄升到天空中的大火及濃煙,紛紛往外窺探,發現希臘軍隊已經退到海上逐漸撤離了, 於是,兩個人便一起出發往岩洞的方向去。 岩洞非常的狹窄,只容許半個人身的高度,於是他們小心翼翼地往裡面爬行,越深就越窄。突然間,岩洞的深處發出微微的金色光芒,便更好奇地往裡面爬… 於是放下戒備,放心地將城門開啟,湧出城外的同時,他們發現一具龐然大物高聳地佇立在門的正前方,是用木頭作成的又高又大的一匹馬, 正當眾人開始議論紛紛的當下,有一個人從馬腹下走了出來。 他們發現有一個發著微光的袋子,夾在兩根石柱間的夾縫中,爬在前方的湯姆就用一隻手將那袋發著微光的袋子奮力地拖了出來,兩人正猜想會不會是珠寶的同時,一邊準備打開袋子。 西農即按照原定的計畫,準備演好這場戲。 果然,一道金黃光芒,閃耀地瞬間直射他們的臉頰,原本漆黑一片不見五指的岩洞裡,頓時也整個被照亮了起來,他們幾乎不敢相信眼前所見到的一切,「天啊!好多的金銀財寶啊!從今以後我們就是富翁了。」興奮地又叫又跳地說。 眾戰士看見西農身上沒有武器,一副受到驚嚇,哭泣而顫抖著身體表現出非常恐慌的神情,從馬腹下走了出來, 後來,湯姆回想起曾躲藏在岩洞裡的印地安喬,跟哈克說:「會不會就是印地安喬當時一起帶進岩洞裡的寶藏?」哈克仍在興奮的氣氛當中根本沒理會湯姆在說什麼… 便問他你是誰?怎麼只有你一個人?西農回答:「我是希臘軍隊的俘虜,他們為了祈求歸途平安,便製作了這匹木馬要獻祭給海神,並且要殺了我當作祭品。 「湯姆,有錢之後你想做什麼?」:哈克說「我想跟姵琪結婚。」「你還是個小孩子耶,這樣想也太早了吧!」「那你呢?哈克。」「我不想再流浪了。我要改變我髒兮兮的模樣,成為一個乾乾淨淨且彬彬有禮的小紳士。」 人在絕望之際,容易做些傻事,悲傷的羅密歐,路途中向一個藥劑師賣給他一瓶毒藥,打算在愛妻墓前服下毒藥,躺在她身旁陪伴她長眠。 幸好我死命脫逃,藏匿在沼澤草叢裡不被發現,直到他們航行走遠了,我才爬了出來並躲在這匹木馬下面。」 於是兩個人一口同聲地說:「那我們先把寶藏收好。」 戰士說,我怎麼能相信你,西農又說:「我在被俘虜的當時,所見希臘軍隊確實已精疲力竭,武器殘缺用盡,也沒了糧食,徹底無法再作戰了。 兩人把寶藏藏好之後,便一起開心地走下山。 特洛伊人,你們已無禍患了,如果你們不相信我,就把我給殺了吧!」 「湯姆,還想再探險嗎?」:哈克說「當然!還有什麼比探險更有趣好玩的呢!」「好,那我們想想下一次要去哪裡探險…」 西農的一番話,引起特洛伊人的憐憫,並且也鬆懈了下來,在國王的引領下進入了城裡。 不過國王仍有一個要求就是要西農說明木馬的緣由。 西農繼續說:「希臘人的撤退,其實是因為要重新補充軍備及糧食,他們在這裡建造木馬,是為了祈求雅典娜女神的保佑,保護他們將要回來重新佔領的基地。 但是如果你們把木馬拉進城裡,你們就會代替希臘軍隊獲得雅典娜女神的保護,而要希臘軍隊永遠得不到勝利。」 此時,便有兩派人馬對於是否該將木馬拖進城裡,持不一樣的態度, 輕信西農的一方認為要盡快將木馬拖進城裡,以能獲得女神的保護; 而也有大部分的人不相信這是可以保護特洛伊的祭品,認為實在太愚蠢了,這一定是一種敵人的詭計,此刻必須就要將木馬燒毀,連同處置西農。 正想追問神父,就看見她心愛的丈夫躺在身邊已沒了氣息,且他手中還握著毒藥瓶,她猜想計畫似乎是失敗了,於是她不顧一切的隨手抽取一旁的佩刀往自己身上刺,就倒臥在羅密歐身旁了。 持反對的一方才剛說畢,忽然從他們眼前出現兩條巨蟒,蜿蜒纏繞穿梭在眾人之間將人咬死,大家嚇得到處逃竄。 大家開始懷疑是不是因為不相信,才遭受了女神雅典娜的懲罰,便匆忙又迅速的將木馬拖進了城裡。 之後,大家更是歡欣鼓舞,又唱又跳的歡迎這匹木馬。 即使因為路面顛簸,使馬腹中希臘軍隊的兵器碰撞而發出了聲響,特洛伊人卻絲毫不起疑,繼續歡樂。 也即使有人看出了危險,大聲疾呼阻止木馬拖進城裡,仍被譏笑與嘲弄的聲浪所覆蓋。
kunaku hlitumapaʉ’ukui, tumapaicuaku ucani tapaʉ, ula vaisa amihla kana’ana:tʉkʉhlʉ malivutuaku pimʉlʉngʉs
ʉngunguru taisacivuka hlavuhli’i tumuaku ucani ’ukui. tumapapiahlicuaku tumapaʉ,kuasasangarʉa kana’ana. matiangahlangahlaku saliamiapihlihli,kuhlaisai tumaca pacapangicuaku tanguapanʉ uvuraisana, amiakuisana marʉrʉmanʉa’ukui,talʉmʉlʉmʉhlau masasangaricua
kana’na. rumahlaʉ puailia culiiena tataraisa, masarʉmarucingarʉ isa pisaʉlahlʉmaluliri, “masalangʉsangʉ lomi’o. iniupaninau tam marumukuakuihlau.” kani’i kuacahlia kana’ana mitalʉvʉngʉa lomi’ona lika’acingarʉ ku icikiri. kuhlaisai,amiaku kani’i,macu mahlukua ihlahlamuia tihlaravai ahlamahlamuia tam palangʉlangʉ,langʉlangʉ paranaisa. kuka’a hliasapuaisa hliparanaisa sasarua, aunanatukucuisa pacanitʉkʉ kucutarakakua lomi’ona,
maringahlangahla nua tipotʉ mairarahlu tumahlirucakʉ,
manpatakuavalisina, marucacihli tukucu pautakuliacʉ
’aimanai tʉraapakapaci’i. tam manaʉ vuvulunga.sakʉrahlʉ.cacalʉa.taihlicua.tʉnʉmʉ. karʉkʉhlʉ puaili angahli ta’ahlupua tumamahlisasangarʉ ihlahlamu atʉhlʉngʉaku hlipimiau kaari. takuamʉ'aʉ mualualu ulavapasamia kurahlua kana'a taisa ngiauna kingahlangahla kipuhlu amihla“ miacʉcʉngi hliumanai kana'a litukana?” amihla 'Ailisʉna“ kucu iacʉcʉngʉhlʉ, ucani atʉhlʉngaku puaili salia, ucani ka kuaku paitatʉahlʉ sala'a puili salia.” aunanacu a taisa ngiuna uvara 'Ailisʉna ucani uatʉatʉahla sala'a, macuisa ihlaisa mapikulu hla mʉlʉngʉsʉ paraukaukana. maru rʉrʉmanʉ tarutʉahlʉ kicivangʉ kapitanʉ, tumua kapitanʉna kiiasuaisana pasaulaula'ʉ tarisia mariatʉkʉ taʉhlʉkaina, cucukutasʉkʉra ia paruavungu, mahlicaliva sipasaulaula'ʉna, 'Ailisʉna pasasasapu, tamuucu a kapitanʉna kuasasangarʉ, umarucarucakʉ umuhlunu papapacisana. mutatʉngʉtʉngʉ a 'Ailisʉna miatapihli ramucuisana luvucu, matitʉahlʉmana hlikʉtʉngaisa tavuhlunga, aunana pasakulai matangusu malʉmʉ mʉlʉmʉlʉmicu, arataisa ka tihla'ahlʉisa, ta'iaraisaka arataisacu kucu uruahlʉ kapitanʉna pakatʉraisana, rumiacu umalivalʉ kapitanʉna. tamucu kuhlipatʉahlaʉ hla hlamuna hla umaliavalʉ kapitanʉna rumahlaʉ, mʉlʉmʉlʉmʉ aramainia 'Ailisʉna, usuanganaiau kicuvanana sakʉlʉsa matarʉsiahlai
maluvucu tavuhlungana malʉmʉ, minisuacu malaili
aramaini. ruvanaisakana’a pakiturua culiiena hlipimia pakiaturua
miimasavuanʉ matalangahlʉ… 'Ailisʉ rumiacu pasamamanganʉ micuhlu, kapitanʉ nua maiatuhluhluisanana pasamamanganʉ micʉcʉngʉhlʉisana. kurahlua, 'Ailisʉ pungahlangahla kumita hlipualualuaisa macahlia maluliri ngunguru sipangʉhlʉvana, pasamama nganʉ hla maruapangʉhlʉvʉisana, siaiacuhluaisa nani, sipatiamiana arataisa tahluru tʉkʉrʉna amihla“ mairahlucuu micuhlucu!” 'Ailisʉ talalaluihli tahluru, ulavaisa taratʉahlicu mavahlita ihlaisa takacicihli maisana malusapʉ, aunanacu makutaisa makuvau ngahlaisa takacici, tumuapatakua mʉ'aʉihlaisa takacicihli. hlimakahlungalʉvʉ kalahlapa kiu'u 'Ailisʉna, mʉlʉmʉlʉ mʉ takumahlʉmahlʉngicu, takumahlʉmahlʉngʉ rumahlaʉ piamʉ'amʉ'amana, ausi pausasasalirimana. takʉmʉ'aicua 'Ailisʉna. miungua lomi’onavanghlarʉ, pasamaanganʉ miiakarʉ
vanghlarʉ, tumuakumakita arumukaisa usumanʉisa. raahluuua, pataratʉahlʉa pakiaturuanan cucumiasasasara
na sapatisangala, makulaikakari takuacahliacuka ikatuma
hlana miararuma… miararuma tʉloi aputukucu maratahluru miararuma takumamamahlʉngamana, tʉloina masasasangarʉ mima
ma mapaci, kutaluavavaulʉ, mulavaʉ vʉrʉnganʉ, iniciki aramuamuaricu kupinangananga. kani’i, 西農na angahli tumahlana murumita vahlita miararuma, pikʉcʉhlicuhlua apuhlu cukahlangʉ, pasamanganʉ marititi. cucu’u marʉrʉmanʉ civuka hlitukalavungua 奧德修斯 aracahliacu cukahlangʉ rumahlaʉ, pasakulai apucapi sipailalʉngʉsa, patasuru cucumarʉrʉmanʉna, pasakulai murupuhlupuhlu. taisa tarʉana hitai rumia matihlihlitakʉ, musa papaci tumavitavihlʉ hlimakahlu mangamanga cucu特洛伊na, matapupunu hlicuhlua apuhlu, uhlamarʉ pusukucu salia. hliangahli 特尼多 sasaruana hitai kisapaticu mʉmʉa, matarihlingicu, rumiacu arukapapaci. miararuma 特洛伊 rianicu tapaʉ cara’ʉ, ausicu sakʉra hlʉka cara’ʉ, mahlicaliva arukapapacina kucupautua hlangika sapisasaruana.
putuahlaluhlalusumana papapaci, utulu aari utulu vʉrʉ
nganʉ ku usuaʉsʉsʉpʉka apuhlu, sʉsʉmacuka langican vuvulula, kucuakitika sihlangʉ,pakipuhlucu kari mi’ʉvʉ ngicua 特洛伊na.
我從來沒有畫過羊,只好又畫了我的第一幅畫,結果他說:「不行!我不要肚子裡有一頭大象的蟒蛇,我要一隻羊。」 我畫了幾次,他都不滿意。 我急著修飛機,所以亂畫了個箱子給他,跟他說羊就在裡面,沒想到他很滿意。 後來茱麗葉回到房裡,倚靠在窗口輕輕說著「英俊的羅密歐啊!你在哪裡?我好喜歡你。」此時她不知道羅密歐躲在窗下並沒有離去。 所以,我現在想說,對我們來說,我們祖先的骨灰是神聖的,他們休息的地方是神聖的。
他們永遠不會忘記給他們存在的美麗世界,
於是朋友索性不理羅密歐,又再度和提伯特挑釁起來了,就在一陣混亂中,其中一位朋友不幸被提伯特痛擊而死。 他們依然愛著這裡的青翠山谷、蜿蜒的河流、雄偉的山脈、湖泊、海灣…,
會經常從快樂的獵場回來探望與安慰我們。
第五段:夢醒前的最後時刻 不久,那隻大貓又再度出現,說:「你還想追那隻兔子嗎?」
愛麗絲說:「不想追了,我只想要回家,可是我找不到回家的路了。」
於是大貓給了愛麗絲一條回家的捷徑,但其實是一條曲折又漫長的迷宮。
在裡面遇到了撲克牌皇后,皇后要她配合玩一場高爾夫球比賽,輸的人就要被砍頭。就在遊戲過程中,愛麗絲一直出錯,這讓皇后非常不開心,氣得皇后下令要處決她。 愛麗絲緊張地將雙手插入口袋裡,結果摸到先前吃剩的香菇,於是快速的塞進嘴裡吞掉,身體突然就變大了,因為變大了就不怕皇后的審判,開始要準備對付皇后。 不料,才準備要對付皇后時,卻又瞬間變小了,原來,她剛剛是將左右兩邊的香菇都一起吞了下去,所以才會瞬間變大又變小。 當天晚上,茱麗葉就照著神父的計畫喝下那瓶藥水… 愛麗絲開始奮力的逃跑,皇后和他的侍衛就緊追在後。 不久,愛麗絲又遇見了先前那扇會說話的大鼻子門把,她奮力的想打開,好逃離這裡,門把便張大了鑰匙孔說:「妳已經逃離了!」 愛麗絲往洞孔一看,結果看見了外面的自己在睡覺,於是她放聲大喊自己的名字,想要叫醒自己。 睡臥在大樹下的愛麗絲突然驚醒了起來,醒來後還不自覺的念念有詞,像是還在做夢似的。
愛麗絲夢醒了。
羅密歐到達墓地,正迫不急待地要把墓敲開,想見她親愛的妻子。 不久,神父被看守的人抓住,消息也瞬間傳遍了整個城鎮… 特洛伊城的殺戮與陷落 特洛伊一直在沉溺於歡樂慶祝、飲酒作樂之中,久久未停,直到夜深大家都倦了才慢慢靜了下來。 這時,西農便從人群中走出城外,高舉已燃起火焰的火把暗號,用力揮舞著, 處在馬腹中的奧德修斯將領得知了訊息後,便放下梯子,所有戰士迅速地魚貫而出。 大批軍隊開始揮舞手上的刀劍,向熟睡的特洛伊人砍去,丟擲火把將住宅燒毀,展開恐怖的一片殺戮景象, 隨後從特尼多島的軍隊也趕到了,上了岸就開始屠殺肆虐。 特洛伊城到處血跡斑斑,血流成河,已經呈現殘破不勘的景象。 一場殺戮仍持續進行著,大火三天三夜久久未熄滅,天空被濃煙壟罩不見天日,這已經宣告特洛伊的淪陷。
kani’i mamainina tampakaritʉkʉhlʉcucu’u,araarahlua
pingahlacuakuisana mamaini kapitanʉ hlahlusa. “pitumuhluamau pingahlangahla! culiie. kumitalomi’ona kucupasakamusutʉkʉisa, mataingalicu
nua tipotʉna arupukakua sapakacarʉma pakapaci’i. atʉhlʉngʉaku hlipimiau kaari,hla tʉtʉrʉ sipualiuhla kaari,kumu tuahlʉ malusangalʉ sitakuamiahlamu umahlikua tihlaravai ahlama. aturu mʉmʉa muvavilihlimu,sasaruanaia ama’a ina’ahlamu,sasaruana kukia takacicihli,aunanaia macahlia mamaini manaʉ sasaruana. patasuuru aucaucani sasarua rianʉa palangʉlangʉ,aucaucani cacalʉa.vuvulunga.mapuhlaʉ.kiukiu’ua,kani’i hlacaliva hlipahluailia mavacangʉ hlipahluailia miararuma. hliriakuamu vatu’una.kavuluhlu rianʉ kuaruriri, ta’iaraisaka alʉhlʉvʉ tihlaravai ahlamahlamuna,macuamu kirapaipai tumacacurunuamu hlipaivuasa,hla siacalaiia
ahlama. mʉlʉmʉlʉmʉ marukacacihli ari’ahlaʉ, umarucarucakʉ tangumia mii, “kuaupisiarina pasapuhlipakatʉra, macipua
ruma miararuma apapapaci, muvʉrʉvʉrʉnganiu mahluku anaani ngasahlata’iarau.” paritʉahlʉa palisʉ mʉcʉkʉhlʉ
mʉmʉa mahlukuavanghlarʉ. siangusipia hlitasʉkʉra hitai siila. hlimulalavaʉ ma特洛伊 ucanicu hlimarahlivuhlivu hlahlahlamama, umaru miatatarʉtʉkʉ rumiririusu hlimamacicu cuncuna cumahlumu. hitai希臘 tumasʉkʉra 特洛伊 rumahlaʉ, mahliumia puailina mahlava matumuhlu vahlituku, matisangalʉ tumahlaʉ cucuisa 特洛伊, kani’i hlipatisangalana,
tarianʉ mamaini hla ahlaina. hliapatisangalʉ ahlahlainana, takuliacʉtʉkʉ manaʉ talaili hliparanaisa, tahlurucu miararuma. marʉrʉmanʉ mʉmʉa cacihli, hlahlikumita apaihlipihlana ahlaina hla hlimakuvau kuapuaruma hlitukiu’ua ,kalavu nguna ku ulʉlʉlʉ tʉra atʉatʉhlʉngʉ hlipulavaisa akuisa marahli. hitai希臘 uka’a hliasasangaraisa tumasʉkʉrana, ta’iarai saka, akuisa tumamahlʉngʉ hlitukalavunguana ia, kupisiarina umahlikua ’ihlicu ahlaina mahlatʉra 雅典娜na, tumahlirucakʉ ahlaina 雅典娜na, minisuacu matacapi taisa usahlʉ, makulai ka’avangʉ kuariakʉhla usahlʉ, malisʉhlʉ mitʉkʉ,
apivavangarʉcacalʉa apukua tʉnʉmʉ, apara taisa hlingua’ʉ, kucu tuahlʉka’avangʉ muvacavacangʉ
musala minisuacu mitʉkʉ. paritaitaisa parivaratʉ, pahliriuru ‘avangʉ apitʉkʉ tʉnʉmʉ. aunanacu, maniki tumahlaʉka’avangʉ, rianicumitʉkʉ, ucanika hlingua’ʉ kaiasau. ku ucanika 特洛伊 sasaruana ka marakaka mara’avu’u, hitai希臘 hla hlimuvacavacangʉ ‘avangʉ mʉmʉa, arakukacu mʉmʉa.
這小孩是個很特別的人,後來我都稱呼他為小王子。 「再多說一些吧!茱麗葉。 羅密歐見狀再也按耐不住性子,便和提伯特扭打了起來,狠狠的把他打死了。 我會考慮你的提議,但有個條件是,你們不會剝奪我們探望祖先和朋友墳墓的權力。
也要教導你們的孩子,土地是我們的父親母親,土地不是專屬於任何一個人的,這樣孩子才會尊敬土地。
這個土地的每個部分對我的族人來說都是神聖的,每個山坡、山谷、平原和小樹木,都和平的經歷著部落美好的回憶與悲傷。
而你們腳下的岩石、塵埃,似乎是啞巴或死亡的,
但因為它富含我們祖先的灰燼,當我們赤腳時可以意識到祖先的觸摸,溫暖了族人的生命。
突然有個陌生的謾罵聲音朝向他嚇阻,「住手!你這個卑鄙無恥的傢伙,被判了刑的罪犯,如果進了城裡就要被處死的,你深夜來這裡究竟想幹嘛?」巴里思伯爵剛好也來到墓地。 希臘軍隊戰勝後的命運 遺留在特洛伊城的只剩老人跟傷者,他們拖著悲傷的心情將死者埋葬,癱軟而哀戚。 希臘軍隊打敗特洛伊後,回程途中除了竊取城裡大量的金銀財寶,也押走一列俘虜,這些被俘虜的,幾乎都是小孩以及婦女。 被俘虜的婦女們不捨又難過地頻頻回頭,向著殘破不勘已成廢墟的特洛伊城看去。 當中也有一位當時看出危險,大聲疾呼禁止將木馬拖進城裡的婦人,她沒有掉下眼淚,僅直視眼前所發生的一切,癡呆的坐著。 希臘軍隊並沒有因此獲得全勝的滋味,因為在建造木馬時褻瀆雅典娜女神精神的行為,已讓雅典娜女神感到非常憤怒, 於是祂降下超大豪雨,使船隻很快承載不了雨水的重量而沉沒; 將山峰劈裂掉進大海,來造成巨大海嘯,使船隻無法順利向前行而沉沒; 又吹起暴風,將船隻吹毀,使沉沒海底。 就這樣,雖然大批船隻都已沉沒,但狂風巨浪仍持續著。 除了特洛伊城已瓦解,一切都已化為灰燼,然而,希臘軍隊能順利歸途的船隻卻已寥寥無幾。
rahluua inicikiaku macahlia, mamaini kapitanʉ hlahlusa
hliangahli masaihla sasaruana’acangʉrahlʉ mʉcʉkʉhlʉ,
kana’a ’acangʉrahlʉ matataisa mainisana. hlamacuaku aunani kihlahlamu hlamamanaia, uka’acucu
’u tararianʉkariku.kuhlaisai patakuarianicuaku kihlamu
hlamu cucu usumanʉ, mamaini kapitanʉnaia hliangahli
612maini’acangʉrahlʉ, kani’i maini’acangʉrahlʉna
ma1909caihli pataratʉahlʉ. hlahlahlamamana tuahlʉsangalʉ angahli siaiapʉcaihli sasaruanana aracahlia pahlumiamiaisa. hlatumuakumʉmʉ tumatimahlaihlau kisuamiasiarumuka u ihlaku.” masasangarʉa tʉkʉlomi’o upapaluisana tuahlʉ
pitumuhlu karimamisana. hlimarahlicurumahlaʉ, tammakulai takuacahliacumʉmʉ
aka ikatumahlana miararuma, pasakulai maricuvucuvu ngu usuapihlingi, hla takuacahliacua kapitanʉ maramasu taku’i’iarʉsipakatʉrana. varatʉna maci umahlikua cucu’u tahlanahlamuia tam manaʉ,ta’iaraisaka patasuuru siliamucucua varatʉna rianʉ maraiahlʉ,kulikulikuli’i,kiukiu’ua,cucu’u,rianʉ maraiahlʉ. maci i’a’ana sasaruanana ihlamuia,tumuakia atʉhlʉngʉ varatʉna umaupangʉ patasuuru hlitakacicihli tumangurana,rianʉa arupaiatuhluhlu, ausi hliavalimu hliparikakua ihlamu pahlu samahlʉmahlʉnga tavahlihla. kani’i lomi’o pihlipahlupuarucakʉ umahlikuaisana mii:
“macuukuiacikiriia, tumuau ausihliparahliaisa ahlaluaisa na,” ulavaisa palisʉ maruisana marisangihli arupukakua
apakapaci’i lomi’ona.
我後來才知道,小王子是從一個很遠的小星球來的,那個星球比他的身體大不了多少。 但是當我這樣跟大人介紹他的時候,沒人相信我說的話。所以我後來都告訴別人,小王子是來自B612小行星,這個小行星是在1909年被觀測到的。 大人們只能從數字來瞭解世界的意義。 我也希望聽到你傾吐對我的愛意。」羅密歐開心地期待她能再多說些什麼甜言蜜語。 事發後,很快地就傳遍了整個城鎮,即刻引來兩家族的人聚集,甚至驚動了國王要親自查辦並嚴加懲處。 空氣對我們族人來說是寶貴的,因為所有的生命都呼吸著相同的空氣—野獸、樹木、人類,都是一樣的。
如果我把土地賣給你們,你們必須記住空氣是供養大地萬物,是彼此共享的寶物,
就像你們可以嚐到被風吹拂而來的花朵芬芳。
此時羅密歐絕望氣憤的對他說:「如果你不走開,你的下場就會跟她表哥一樣」,結果巴里思就在爭吵扭打中被羅密歐給殺死了。
tammaiatuhluhlua mamaini kapitanʉna masitakuamiaisa
sʉsʉngʉhlakiu’una.hlimungahlʉ usumanʉ sasaruana’a cangʉrahlʉ marukacucumasavaʉ asapu maipuhlipuhli tutusuli kiu’u marauruahlʉaka ulavaisa: macahliacua kapitanʉna pahlumiamia hliangahlahlana
rumahlaʉ, maluliricusipakatʉra “apuasalanʉisa lomi’ona
miararuma uelunacʉg.” muahluahlusu sahlumu sakʉrahlʉ,tuahlʉ kuparamisu’u ihlahlamu,tuahlʉ kuparamisu’u kuli’i nua ’ahlamʉ, kana’anaia ihlaisa cara’ʉ ahlama,vahliungu sahlumu sakʉrahlʉna hlakasipiamiaisa ahlama hla siatuturuaisa, patasuuru hlicalivaisa sasaruana, hlicalivaisa vuvulunga rianʉ malalangihlu, maramuriturua sasaruana. maci i’a’ana sasaruanana ihlamuia, tumuakia ihlamu puavacangʉ kani’i aucaucani sakʉrahlʉna,ausi sipuamia turuakia takacicihli. macumu maimamacu sitakuamia kani’iia,masʉkʉcaku matialu hlipimiamu kari. rumahlaʉ pasakulaicu marutaʉvʉvanghlarʉ, “arumukaku
kitasapiuna mulavaʉmasalangʉsangʉ, uka’ahlipalavalʉa.
kuacacahliaʉ marunani pungahlangahla ihlau, macuisa manani, macahliaui miangulangulahlʉaku angatʉihlau”
tumuhlahluahlusua lomi’ona umahlikua usumanʉisa ma
luliri.
小王子對他行星上的各種植物很小心。有一次,別的星球上,有個懶惰的人忘了清理掉大樹的種子,造成了可怕的後果: 當國王了解了整個來龍去脈之後,即宣判:「羅密歐必須被逐出維洛那城。」 潺潺河流不止,解了我們的乾渴,解了飛鳥、走獸的乾渴,
它是祖先的血液,涓涓低語的聲響就像是他們對族人訴說過往與教誨,
流經的每一片土地,沿途茂密了每一片森林,與大地結為兄弟。
如果我把土地賣給你們,請你們必須善待這片土地的每一條河流,如同友善自己的兄弟一般。
假如你們願意這麼做,我會很放心地考慮你們的提議。
後來羅密歐儘管著想快點撬開墓穴,「親愛的,你的容貌看起來依然美麗動人,一點都沒有改變。沒想到再看見你,卻是在這裡,你知道我有都多傷心啊!」羅密歐邊哭邊對她的愛妻說。
tumalʉlʉvʉakuisa tumapaʉ’ukui,tuahlʉ kukucu suli kiu’u, tam masasangarʉ akana’ana,hla takuliacʉatʉkʉ isa, umau’ainia ’ukuina tavahlihlana. pakisuahlai ihlaku,tuahlʉ’ainia tasʉmʉ tavahlihlana maiatuhluhlu kuapau’ukuina,uka’apasamiakuka matia ngahlangahla saliamiapihlihli, amiakuisana: tasʉmʉta vahlihlana kupihlitapusahla, pita’iaraku,kukia alakuava cangʉ ta’iara api'arahlasʉ ihlaku. makulaiakarina miungucucalinga culiiena, tumangicu
“kucuaku kupihlahlusa ahlaina.” maci i’a’ana sasaruanana ihlamu,tumuakia ihlamu puavacangʉ kuli’i, ausi sipuamia turuakia takacicihli, maci uka’a kuli’i pualaʉvʉ cucu’uia ausi uka’a tihlaravai,ausicikia mialala maci’i. macikia marapihli takacicihli arumukana apapapaci kuli’i, ngasamanaka hlitapusahla cucu’u? maci aunanaia makacania siapaci kuli’ina mahlukua cucu’u, ta’iaraisaka patasuuru mangusipi masasaruana rianʉ arupangusipi. pilʉpʉngʉa kana’ana picakicingusuisan lupihli culiiena
hlakasipiamaruahlʉisa, pasamalami umalahlipu’aisa savu
anʉ matangusu maalʉmʉ, makahlulalʉvʉpatʉkʉ usumanʉ.
我幫他畫的羊,可以吃掉大樹種子,這讓他很開心。但是他也擔心,羊會不會吃掉玫瑰花。 他問我,玫瑰花的刺能不能保護它不被羊吃掉。我忙著修飛機,就跟他說:「玫瑰花的刺一點用都沒有,我有正事要忙,不要拿這種不重要的事來煩我。」 消息隨即傳到了茱麗葉耳裡,她痛哭的說:「我就要做沒有丈夫的妻子啊!」 如果我把土地賣給你們,你們必須善待土地上的走獸如同自己的夥伴一般,
假如人類沒有走獸相伴就如同失去靈魂的軀殼,將孤寂而死。
假如我們只為了生存或滿足口慾而任意射殺走獸,那麼人類又算什麼呢?
否則走獸的死亡很快地就會降臨到人類的身上,因為大地萬物是相互依存的。
說完他就親了茱麗葉的唇跟他訣別,隨後就將先前買好的毒藥一口吞下,躺在妻子身旁。
takuliacʉatʉkʉisamii: macimaruacucu’u mahlimiaili
’acangʉrahlana, marumuku canicani tavahlihlana, kamici cua kana’ana kumita ’acangʉrahlʉnaia uka'ata isana mavacangʉ. hla macimusa’ukuina umutavahlihla naia, ausicu mususʉpicumʉmʉa ’acangʉrahlʉna, mauui ku takualangʉlangʉa kani’ina: takuliacʉa tikiku musamahlukua mamaini kapitanʉna tu
mahlivacavacangʉisana, tumalʉlʉvʉisana tumapaʉ cavu
ngusu’ukuisa. tumimahla lomi’o karisipakatʉra tamtakuliacʉatʉkʉisa
umahlikua pakiaturuaisa kihlahlamu: “maciuka’a culiieia
kucuakuangusipi.” hla ihlatata cucu’ua mualavalavaʉ maru sasaruana maci’i, vuvulunga.sakʉrahlʉ aparivacu tihla’ahlʉhlamu, 'ahlamʉ miapihlihlina hla kuli’i marapihlicu ihlahlamu tumangitangi maiatuhluhlu tihlaravaihlamu, ta’iaraisaka macalaiamu kani’i sasaruanana,pasaʉlʉsʉ arukacalai kani’i tumangura sasaruanana. maci i’a’ana sasaruanana ihlamu, ausikia ihlahlamu macalai kani’i kalahlapa sasaruana vuvulunga.sakʉrahlʉ.vatu’u.'ahlamʉ.kuli’i, aturu mʉmʉa muvavilihlimu, macalai miungu aariari sapiisa sasaruana.
他難過地說:「如果有人在千萬顆星星中,愛上了一朵獨一無二的玫瑰花,他光是看著那些星星,就會感到無比幸福。但是如果羊跑去把那朵花吃了,對他來說,就好像所有的星星一下子全部熄滅了,你竟然覺得這不重要!!」 我難過地抱著小王子安慰他,幫他的羊畫了一個嘴罩。 聽到宣判結果痛不欲生的羅密歐對著神父說:「沒有茱麗葉,我根本活不下去啊!」 當我們最後一個族人在這土地上死亡,
山林、河流會將我們的軀體懷抱,飛鳥、走獸都會為我們哭泣而守護我們的靈魂,
因為我們是如此愛護這片土地,與大地萬物彼此相愛著。
如果我將土地賣給你們,請像我們一樣照顧與尊敬這片土地上的山林、河流、岩石、飛鳥、走獸,
也要教導你們的孩子,永遠愛護現在你所看見的土地樣貌。
sasaruana ’acangʉrahlʉ mamaini kapitanʉna, maruisana
ka ucanitavahlihla. aariaaria kana’ana tumalʉlʉvʉ sasa ruana’acangʉrahlʉna maivʉtʉraʉ,rumavi tutusulikiu’u,
maipuhlipuhli caalʉ uruapuhlua. tam mainia caalʉ uruapuhluaisa, acahli’umatihli’asarʉ. miungucu ruvana acahlisa umarucavu ’ahlinguna
maicavu maiatuhluhlu tavahlihlana. “kuakapitanʉ tʉtʉrʉpapapaci ihlau, paliatalalu ihlausanga
lʉ, mavacangicu angatʉasiacalaia. pasakulaimusamahlu kua culiie kisuvacavacangʉmaruahlʉ macahliaku sitahla
miamiakari kisutuhluhlucucu’u, hla malitʉnʉlʉ kapitanʉ
marimainitakuliacʉ,” aunaniakari pakiiaturuana.
小王子的星球上,住著一朵玫瑰花。他每天幫打掃星球,拔掉大樹的種子,清理火山。 他的火山很小,可以用來煎蛋。 到了晚上他會用玻璃罩保護玫瑰花。 「國王沒定你死罪,只是把你放逐,應該是夠仁慈了。快去跟茱麗葉好好道別吧!我會想出一個兩全其美的辦法來說服大家,並求得國王的赦免。」神父這樣說。
micikiri sasaruana’acangʉrahlʉnaia, tumalʉlʉvʉa kana
’ana pukuatavahlihlana sahlumu, cavua cavu’ahlinguna,
amihlaisana: mavahlaʉva arupakakitamana.
amihlaisana tavahlihlana: arupakakitamana. papatʉkaca vuna, kucuaku arumuku marumiaisana.macuaku pautu hlangi tapu’ai, pasakamusu apivararʉ tihla’ahlʉ tacinga
una.kuaku mʉmʉa uruahlʉ kuli’i. marua’ahlukuku. tumuakana’ana apiacikiri mamaini kapitanʉ hlahlusana, mairahlu malivutu kumita sapiisa mululʉlʉ. aunanacua lomi’o matialu hlialulira pakiaturuana, musa
pakiturukari pakiaturua taku’i’iarʉ.
要離開星球時,他幫玫瑰花澆水,罩上玻璃罩,跟她說:「珍重再見。」 花兒跟他說:「再見了。把罩子放一邊吧,我不想用它了。如果我想認識蝴蝶,就得忍受毛毛蟲爬在身上。我也不怕野獸,我可是有爪子呢。」 她催促小王子離開,其實是害怕他看到她流眼淚的樣子。 於是羅密歐接受了神父的勸告,照著神父的話去做了。
pautuamacuaku mamaini kapitanʉnaia umarua ucani ta rʉana ahlamʉ arauhlusuna tapipuhlu. matumuhlua iacali vaisa sasaruana ’acangʉrahlʉ tarutʉahlʉ tarʉtatʉatʉkʉ hlʉ tuaʉcucu’u.
我相信小王子是利用一群侯鳥遷徙的機會跑出來的。他路過很多個小星球,遇見各種有趣的人。
siaucani sasaruana’acangʉrahlʉ maruaruisana kapitanʉ
tahlana. miungucuisana mamaini kapitanʉna rumahlaʉ,
umuhlunua kapitanʉna hlimulavaʉsasaruana kutarakaku aisana mamaini kapitanʉna, miacikirinana,umuhlunucu a kapitanʉna apicikirisana.
第一個星球上住著一個國王。小王子到了以後,國王就命令他留在星球上。小王子不理他,準備離開那裡,於是國王就命令他離開。
siausua sasaruana’acangʉrahlʉ maruaruisanaka cacihli
pausakisakiri hla apuavavahlicucu’u.apumia kana’ana
mamaini kapitanʉna umaru vaciki ramucu pititupu ahla
nʉ ramucu. pakiturua mamaini kapitanʉ rumahlaʉ, amihlakana’ana: ’ʉ’ʉraisa vahliungu ramucu, tamucuu
puavahli ihlaku.
第二個星球上住著一個愛慕虛榮的人。他請小王子用左邊的手碰一下右邊的手。小王子照做以後,他就說:「謝謝你的掌聲,你真的很崇拜我。」
siautulu sasaruana ’acangʉrahlʉ maruaruisanaka cacihli
hlamapaci,ucaniaari mimama. hliparapihlaisa mimaia. hla asapu marinuisa, ta’iaraisaka marinuka ucani aari mimaama.
第三個星球住著一個酒鬼,整天喝酒。他喝酒是因為想要遺忘。他想遺忘他的羞恥,因為他覺得整天喝酒很可恥。
siaupatʉ sasaruana’acangʉrahlʉ maruaruisanaka cacihli
cucumi’a’a. ucaniaaria kana’ana umaricacani hla umiai
iapʉ. kuiasau umiapʉ malangica ’acangʉrahlʉna,amihla
kana’ana kana’a ’acangʉrahlʉna rianʉami isikanaisa.
第四個星球住著一個生意人。他整天在數數和計帳。他不停地算著天上的星星,說那些星星都是他的。
siaulima sasaruana’acangʉrahlʉ maruaruisanaka cacihli
cucupatuakikima.aariaari ruvaruvaruvana kana’ana patu
kima kimasala’a, paiaʉsʉpʉisa maivʉvʉrʉnga, sasarua na ’acangʉrahlʉna, makulai takʉsʉlʉ, kuhlaisai ucani
arisanana ucani utuatapusana takuamiaisa kuiangʉtʉ hlʉa cucu’u patukima maʉsʉpʉ.
第五個星球住著一個點燈的人。每天晚上他把路燈點上,早上再熄滅它。由於星球很小,又轉得很快,所以那裡的一天只有一分鐘這麼長。點燈人就辛苦地不斷點燈、熄燈。
siaʉnʉmʉ sasaruana’acangʉrahlʉ maruaruisana cacihli takuasasaruanana.suhlatʉisa matumuhlua hlisuhlata nga hla sasaruana, alʉhlʉvʉ vuvulunga hla ngahlasakʉrahlʉ
amihlakana’ana: takuasasaruana kuasuhlatʉ mua’aliva tʉ ta’iara, ucanii asuhlata kupalavalʉ vuvulunga hla tʉ
nʉmʉna.tumimahla mamaini kapitanʉna karisa, tavahli hlaia kia’alivatʉkipuhlu, tampatakuliacʉtʉkʉ.
第六個星球住著一個地理學家。他的書裡記錄了很多地方的名稱,包括山和河流的名字。他說:「地理學家不記錄短暫出現的事物,只記錄不會改變的山和海洋。」小王子聽到他說,花是短暫出現的事物,感到很擔心。
miungua mamaini kapitanʉna siaupitu sasaruana ’acang
ʉrahlʉ. kana’aia taiisa sasaruana, makana’a marua ruisa naka hlimiungu laihlaka kapitanʉtahlana, upituhlimiaili ka takuasasatuana, masiahlʉ hlimiunguka cucu mi ’a’a, upituhlimiunguka hlamapaci,matuluhlu hlimiaili hlimi ailika cucuapuavavahli, matarungahlʉ mapuahlʉ hlimi aili hlimiailika cucuhlamama. macucu’u mualualu patʉahlʉ hluvu’uia, sasaruanana tu
mua maupatʉhlʉ ʉnʉmʉ hlimiungu kima’a cucu’u inici ki tuahlʉ ruvaruvaruvana patukima.
小王子到的第七個星球是地球。那是一個很大的星球,在那個星球上住著一百一十一位國王,七千個地理學家,九十萬個生意人,七百萬個酒鬼,三億個愛慕虛榮的人,一共大約有二十億個大人。 在人們發明電力之前,地球需要有四十六萬個點燈人才能維持夜晚的照明。
hlamuna mamaini kapitanʉna mahlukua sasaruanana ru
mahlaʉ, marunlalavukua tarutʉahlʉ ucanivuhli’i kana’a vuhli’ina amihlaisana: macimaru ucaniaari macumalʉng
ʉngʉ sasaruana ’acangʉrahlauia, macahliku tumalʉlʉvʉ
ihlau.
小王子剛到地球時,在沙漠裡遇到一條金色的蛇。那條蛇對他說:「如果有一天你非常想念你的星球,我可以幫你。」
micalivia kana’ana rianʉlalavukua, inicikicu miungu
sasaruana picucu’u. taratʉahlʉa mamaini kapitanʉna ucani tatavahlihla, ara kicacʉ kualuliri. nanamaru ulimahlimiaili tavahlihla,
rianʉmʉmʉa mahlumaraiahlʉ.
atʉhlʉngʉa mamaini kapitanʉna: tʉrakukai ucani ihla kua pitavahlihla ukausumanʉ, kuatʉatʉhlʉngʉ kaupau pangʉiauka kana’a, ucani ihlakua pitavahlihla,hla utulu a caalʉuruapuhlua, hla kani’iia kuakuiau parahliulava lava kapitanʉhlahlusa. atʉatʉhlʉngʉ, marucua kana’ana sʉsʉsʉngʉa mupalakʉ tumangiicu.
他穿越了整個沙漠,才終於到了有人居住的地方。 小王子看到一個花園,嚇得說不出話來。那裡竟然有五千朵玫瑰花,全都長得一樣。 小王子想:「我以為我的玫瑰花是獨一無二的,沒想到她很平凡,我擁有那朵花,和三座火山,但是這一切並沒辦法讓我成為一個偉大的王子。」 想著想著,他就趴在草地上哭了起來。
kani’i murumitacuka takuhlu amihla mamaini kapitanʉna : muara pulaiviuaku pasaula
ula’ʉ, takuliacʉa tikikukani’i. amihlatakuhlu: kuakutuahlʉ nua ihlau pasaulaulaʉ, kuna
ku ualʉvʉtaraianʉ,macuakumiia, kaupaupangiu mamai
ni, macumii, ihlakuia kaupaupangʉaku mʉmʉa takuhlu
macumʉlʉvʉ tararianʉ ihlaku, tuahlʉcita arupatumua. macuakumi, maracanicanicuu uka’a usumaanʉ, macu mi, maracanicanicuaku mʉmʉa uka’a usumanʉ.
這時候狐狸出現了。 小王子說:「來陪我玩吧,我現在好傷心。」 狐狸說:「我不能跟你玩,我還沒有被馴服。對我來說,你只是一個普通的小男孩,對你來說,我也只是一隻普通的狐狸。如果你馴服了我,我們就會互相需要。對我來說,你將會成為獨一無二的,對你來說,我也會成為獨一無二的。」
amihla mamaini kapitanʉna: kuiatʉhlʉnga pasamiaku ,
hlatumuaku muasala pautuhlangi tumahlaʉ tukucu. amihlatakuhlu:cucu’ukani’i uka’acua pasamiaisamusala aracahlia ta’iarausumanʉ. muasacua hlakana’ana pu’a hlipialangacacalaisana. masasaruanana uka’a mi’a’a’a tukucuna, kuhlaisai kucupitakucua cucu’u. mamaini kapitanʉna aariaari pakiturupasamiaisa musala
kumita takuhluna, aunanacu, mʉlʉvʉ tararianʉ takuhlu.
小王子說:「我沒有足夠的時間,我想要去多認識一些朋友」 狐狸說:「現在的人不再有時間去瞭解任何事情。他們總是到商店去買一些現成的東西。可是世界上沒有商店是在賣朋友的,所以人們就不再擁有朋友。」 小王子每天在固定的時間去看狐狸,就這樣,他馴服了狐狸。
miungucuka maruahlʉ, takuhluna apahlukuamanaisana tatavacihlia apungahlʉpakita tavahlihla. tarangahlangahla mamaini kapitanuna tavahlihla ruma
hlaʉ, maratʉkʉhlicu tʉkʉtʉkʉaisa. amihlaisana: kumuausi tavahlihlaku, uka’acucu’u hlita
rarianʉihlamu, uka’acucu’u marapihli ihlamu. manikia
ucania tavahliaku, mataingalʉ ihlamulangʉlangʉ. pukakukukusahlumu, vʉrʉka sipaicacavu talangahlʉ, taku kuli’ia tihla’ahlʉisa, mauhlauhlangʉ tumimahlaisa na maluliri, kana’anaia tavahlihlaku.
離別的時候到了,狐狸要他去花園裡再看一次玫瑰花。 小王子再次看到玫瑰花以後,心裡有了完全不同的感覺。 他對他們說:「妳們一點也不像我的玫瑰花,沒有人馴服過妳們,沒有人為妳們付出。我的玫瑰花,雖然只是一朵,就比妳們全部更重要。我為她細心灌溉,為她蓋上玻璃罩,為她除去身上的毛蟲,靜靜聽她說話,她是我的玫瑰花。」
maruahlʉa mamaini kapitanʉna nua takuhluna, amihla isana takuhluna: arupakakitamana, macua macuisa lang ʉlangʉ pahlivinga, kuakiti umaruvulaihli, ucania marua tʉkʉkamacahlia. ta’iaraisaka cuuikua tavahlihlanatikiu,
kuhlaisai maralangʉlangicua kana’ana.
小王子跟狐狸道別,狐狸對他說:「再見了,真正重要的東西,用眼睛是看不到的,只有用心才能看到。正因為你把時間投注在你的玫瑰花上,所以她才變得如此重要。」
akukutumalʉpʉngʉ tumimahla hlicalivaisa mamaini ka pitanʉnaia, ihlaisa hliparahliaku siaualuisa aari, kana’a malavalavauaku makucu acanicu tusuanasahlumu. mamaini kapitanʉ hla ihlaku kiʉlʉsʉ umialalavukua, muasalamu ukikirimi ucani hlitulakua. muasasasala, arasʉsʉsʉmacua langica, murumitacua
’acangʉrahlʉ.
當我聽小王子說完這一路上的故事時,是我發生意外的第八天,那時我的最後一滴水也喝完了。 小王子和我一起走在沙漠裡,我們要去尋找一口井。 走著走著,天色漸暗,星星出來了。
talalʉngʉsʉa mamaini kapitanʉna langica, rumahlaʉ amihlan ihlaku: ’acangʉrahlanaia tam mavacangʉ,
ta’iaraisaka langica maru ucani tavahlihla kuakitiita. malitʉnʉlʉakana’ana kumita hlisahlikua sihlangʉ lavu kuna, mii: lavukunaia tam mavacangʉ, ta’iaraisaka auca ucanipatʉkʉaratingi, pihlilʉvʉnga ucanilakua. muhlaluhlalusuamu musala, arasihlangicu rumahlaʉ maitʉahlicuamu lakua sahlumu.
小王子抬頭看天空,然後對我說:「星星是很美的,因為上面有一朵我們看不見的花。」 他又低下頭看著月光照著的沙漠,說:「沙漠是很美的,因為某個角落裡,藏著一口井。」 我們繼續走著,終於在天亮時發現了水井。
ruvanaisakana’aia, hliunguanaisa mamaini kapitanʉna
ucanicaihla sasaruanana. maialangʉa kana’ana marumia
pakaritʉkʉhlʉ pasamia musapuaili,kumitaku kana’ana
nua vuhlimahlisarʉ maluliliri. miaungucua vʉrʉnganʉ, macahliaku muasalacua mamai
ni kapitanʉna
那天晚上,是小王子到達地球滿一年的時候。他準備利用這個特別的時間回去,我隱約看見他和那條金黃色的蛇在講話。 夜晚來臨,我知道小王子赴約去了。
micalivicu ʉnʉmʉcaihli, kucuaku hlipungahlangahla
mamaini kapitanʉ hlahlusana. atʉhlʉngʉakuisana aunania hlipilavalavaʉisa ihlaku: vʉrʉnganʉ, macutarakakua langicaia, ta’iaraisaka maruaku tumahlaʉ aisa’acangʉrahlʉna, ta’iaraisaka maku kana’ana ’acangʉrahlʉna macacaca, aunana umahlikua ihlau maluliri, ausia’acangʉrahlʉna macaca
camʉmʉa, macua arumukau’acangʉrahlʉ, ihlaisacua
’acangʉrahlʉna macacaca.
六年的時間過去了,我再也沒有看見過小王子。 我記得他最後跟我說的話是這樣:「夜裡,當你望著天空時,因為我住在其中一顆星星上,因為我在那顆星星上笑著,那麼對你來說,彷彿所有的星星都在笑。你所擁有的星星,就是會笑的星星。」
tarangahlangahla tukucukunaihlaku, rianʉamiihlaku tua
hlʉpuailiia mavacangicu, manikiia takuliacʉatikiku. hlitumalʉlʉvʉaku mamaini kapitanʉna tumapaʉ cavu ngusu, hla kucuaku atʉhlʉngʉ tumalʉlʉvʉisana tumapaʉ
’arisapʉta. auninia kana’ana tumalʉlʉvʉ cumavu ngusu ’ukuina. karʉkʉhlʉaku patuarʉmʉrʉmʉ, kana’a’ukuina umau’ai ni tavahlihlana. apahlapaku atʉhlʉngʉ, mamaini kapitanʉna ruvaruva
ruvana umarucavu talangahlʉna maiatuhluhlu tavahli
hlana, mʉmʉa ’ukuina paivacavacangʉ .isamanai auna
na atʉhlʉngʉ. patasuuru acangʉrahlʉ umahliakuacu
ihlau macacaca. marumaruakumaciatʉhlʉngʉ, talʉmʉlʉmʉa kana’ana pamangamangacu, asapucu ʉvʉrʉkaʉ cavutalangahlʉ,
marakakacu’ai. atʉhlʉngʉkani’i, maicuui ’acangʉrahlʉ
malangicana maralʉ’icuu mʉmʉa.
我的朋友們再次看到我,都對我能活著回來感到幸運,然而我的內心其實很悲傷。 我曾經幫小王子的羊畫過嘴罩,但是我忘了幫他畫上皮帶。他怎樣也無法幫羊戴上嘴罩。 我心裡常常想,那隻羊會不會把花吃掉了呢? 有時候我會想,小王子每天晚上都會用玻璃罩把花保護好,他也一定會把羊管好。這麼一想,所有星星就對我溫柔地笑了。 有時候我又會覺得,萬一他哪天疏忽了,忘了蓋玻璃罩,那可就慘了。想到這裡,天上的星星全部都化成了淚珠。
ausi ihlamukani’i maraiahlʉ marumuku mamaini kapita
nʉna, masaihla sasaruana ’acangʉrahlʉna,maru ucani
’ukui kuamupautuahlangisana, sanuacu’aia tavahlihla
na, ahlauka’a, sasaruanana aunanacu malavalʉ kupa raiahlʉ.
talalʉngʉsa mʉmʉa kumitalangicana, patʉrʉmʉrʉmʉ aunini’aiau’ukui umu’aini tavahlihla, kani’ipasamia pautuahlangicumu, malavalicumʉmʉa kucuparaiahlʉ.
對你們這些同樣喜歡小王子的人來說,在某個遙遠的星球上,有一隻我們並不認識的小羊,牠或許吃了玫瑰花,或許沒有,世界的一切都會因此變得完全不同。 請大家抬頭看著天空,心裡想著,小羊究竟吃了花,還是沒有吃了花?這時候你們就會發現,一切都變得不同了。
-完-