語言:
語發中心 - 原住民族語言研究發展中心
編譯族語讀本
104年讀本翻譯
繪本模式
yawan na walrak
小王子
卑南語
翻譯者:王秀美老師
enem driya ku ami i,matemuy ku kiniyangeran kana kawikawi aw kana unan na yaulas. idrini i, amau nanku nilribakan temutrautrau. Tu ngai kana venavalray patalru izu na kawi na eva rinekatr za tratrepuwan kana zekalr( inia na kareviraruwa na umaumalren tu umaumalren za Hila) tu inlrangan na kawkaud i Tangmu matiya dra muka muwadrangiya dra siyēncin i Ailise tu ipaturu da pinidare’an na ayawan i Seattle, i ini mu tu vativatiyan za trau a yuancumin, mau tu vativatiyan yuancumin ’atayan. kadri Wēlona kana matrina na drekalr i, kadru a druwaya rumaenan a kadruwadruwanan tu pinitrauwan. nadri na druwaya rumaenan i, maaibu marekaawiles kemay a kinasuwaanan lra. an maretratrebung isuwa lra, i dalan lra i, adriadri masaseredr dar. salaw beningabinga dratu ametregan dra trau kana kaadru kandri na matrina na drekalr. a sawariyan aziyu ziya, kazu i Aycin na lrevek i makaatras ulra saya datar, maw i Cose natu alrak na zazuwa na demikes. pakadalram da imaiman a walrak a babayan a salaw sadru tu kiniangeran kandri Ailise. tu kiniangeran na marekamelrimelri i, a penatedrelr peniya aw adri marekamelri dra trau kema. patinaku ta kandru na melrulruy kana mikiruwan na kunin i, amelri a kageraregeran kema. a melralrulruy kana kunin adru i, adri temarenapaw aw murebung kantu buwang kana kawi. aw kemirami lra dratu aukayan muwadrangiya dra siyēencin i Ailise. ini na vekaran na kakuwayanan mu, kemawan da kuwalengan a kipadawak, kemakitekiteng ’umuce’uc remamed data pinidare’an, tu iyupaw kana United Nations mu, i rukurukup na yuancumin peniya tu pinitrawan mu karuwa tuluwa oku pituwa kuzulr kuzaw, melak za nanema pasēndo tu pinitrawan i rukurukup, tempi’ kazu kana makapitulr misama’ za zuwaya kana natal, karuwa lruwatra kuzulr na marekamelrimelri na ’atayan. i Tangmu:idu na maturas di macure’ na alrak a ma’inay , kana wari diya mareanger da adiya mukuwa i kungkuwan , di salaw matuvang kani tayinataw. izu na sasa mu salaw kemaatraatras tu ikakuda, tu pipela’aw tu ikaaatras zi, iniyan za kinakawdan zi tu truratrurayaw tu zinekalranan, maw izu na i Cose tu pasavungaw pinatray intaw; izu na sasa mu salaw kana nana tu anger kana minatray tu petris, ’ilremes zi tu tra’anay tu kinayanan, penusar mukuwa kana zuma na kanatal. karepalripalri idru tu dadikesan kana alreban na kamawan dra matrina dra tingeran na dare’ mu papiya lra da kiniyaykung, muranak lra na henan tu inudawayan a mau diya na kawikawi, ini na kawikawi melri lra tu kinkaduwan na haramhaman di na sinalem diya, kazuwan yuancumin ’atayan mutalrasez za vati, senay, tinenun line’utr, tiniktik na kalritr zi trinatruri na danapan liveng pakalrazam za tu kinasayhuwan zi tu inelrangan kinakawangan, uniyan za kukuwayanan za tililr zi za aiyupan tatililran. i Hake:idu na mikavang kana capucapulr, di adi mikakuce, mu’iva’ivat piyaiyan diya na alrak a ma’inay. izu natu inuwayan na kanatal na kuowang mu tu verayay za saya dare’, zi tu puturuma’anay atu alrak a vavayan kanintaw, pakalikuzan lra mu, maw nantu lralrak lra na tremungutrungulr demikes, inia na kanatal mu maw i Telote kema, zi ulra atu linivengan a zekalr kasa ma’izang, i Teroi kama. temawar mutani dra berelruwan i Ailise. na berelruwan tu alreban midadikesan dra kamawan dra matrina dra tingeran. menau dra matemuy dra enay a dalilr i, tu trekelay na enay. payas makiteng tu dradrek kan Ailise. mekan kana pingkan i trabak. garemaremay i, matrina tu dradrek kan Ailise. maramatrina kantu dradrek na kurengaway driya. mukalradram lra kandru na saigu marengay na midadikesan dra kamawan dra matrina dra tingeran na alreban. maruwa pubalibalis dra karepalripalri dra manay driya alra kana puwavakar muvalivalis lra na kikay diya, marekaalaway tu pararevuwa’an di kima’araw kana cau lra, kana haramhaman lra di na sinaleman lra kanini na mulavak diya i dadare’, ini na trau na yuancumin mu vaaw kazu a pakangaway harem za zuwaya leman misama’ ’am i Amerika. na maralrak kani tayinataw:tu kinacayan i katayinayan ni Tangmu mu, tu mulaykoaw i Tangmu di i wadiwtaw na ma'inay maruwadi. patari nantu temuwan i Lawite kuowang demikes azu, zatu dadawayan za ’alaz za liveng zatu tulralre’ayan kani Teroi zatu ’aziyan kasilralrevangan, i Cose pakarun kani Apolo zi maw i Posayte nazu na zazuwa na viruwa kazi itras zuwa pulralranga i Teroi. tu kuwatisan kemiyanger kan Ailise i, matrangis. tu elu na matuetu i, mutukabalawasan. aw tremekel kana temabaw i kabalawasan na dalilr tu enay. garemaremay i, makiteng tu dradrek kan Ailise. “putung!” kema musabak kana dalilr tu dradrek. na dalilr kurenang kana kabalawasan temabaw mugururus. na ’uma’uma adiyu diya tu ikavulay mu, muvilin lra kani i anger lra, adi ta lra karuwa mena’u datu ikavulay adiyu diya. ta kudayaw awa karuwa ta mukasa muvaaw kanini data pinidare’an? kitalrasez kanintaw kezang tu asalraw venavalray tu inelrangan kinakawangan kantu ’atayan, tu veliyasaw na ngai na “uniyan za kakuwayanan za tililr zi za aiyupan vavalrayan na yuancumin ’atayan”, maruwa paresaresan za tu kinayanan kanantu ’atayan kana trau na muasalr kemay i Europe. i Pēci:tu lralrang na vavayan temakesi ni Tangmu. parkipiya mu, izu na kuowang ’azi tu paturusi a azu nantu pinazayaran veray zatu wavalesan, zi tu vurukaw, nazu na zazuwa na viruwa kazi itras mu, maw izu na pukasa ’ilremes zi marengay, uri wareveliyas mi ziya tremerev kani ni na Teroi na zekalr. temabaw kana kabalawasan i, masalr driya menau kana kunin. payas mupatraran kemay kana dalilr aw melrulruy kandru na kunin i Ailise. amawna, mutala kana miyadruwa na sagar parekudakuda na kalalinayan na wawa. nadru na wawa i, a maaapi. an marengay lra, an saeru lra aw tu kawang lra. mararisan peniya. tu babatiaw kan Ailise dra, “maaya ku dra kinin” kema. amawna, adri putrangila kilrengaw nadru na wawa. harem, na maraatraatras na kawi na valri’as i America i California zi na pinarahan a 1890 ’ami na kanatal kawikawi koyēng mu tu pungadanay kantu ngadan. puludus lra na muwarakan. idri Lomiow i, tu pitrangaraw na dinawayan muka trempaya kan Culiyē. tu atremelaw tu lima kan Culiyē, “igelayan, amau na Biruwa i Ciyupite na padadikes kananta lima. karuwa ku semupeng kanu lima nay?” kema kiyumalr kan Culiyē. i ma’idang vakuwan Caycie:mau tu temama ni Pēci, di mau na kibisi na vakuwan. . kanazu na viruwa ulra sasa mingadan kani Elis, intaw mu maw na kuwatreng na viruwa na vavayan, kana ’azi sahar na viruwa ziyan kanintaw, intaw mu, maw na kemuret lra demaway za parkaselruselruwan zi mutriyur, zi kazu parasan za muwazuk mu, pupana intaw za saya kim na linggo, i itras kana linggo mu triniketrikan venavalray za “vaveray kanizu na marvulavulay na trau”. tu bangabangan dra kakudayan kan Ailise marengay lra dra, karuwa ku mubilin menau dramu parekakudayan. amawna, rengayu ku lra dra piyaama tu kawang kana kinin. maysemangalan parekudakuda nadru i, tremakatrakaw penuwar i Ailise. pinuwayan ziya kana kuwohuēy tusukuwan za tu zazek kana makatras na tiniktikan tinutrawtrau, i Indian Ciyong:na misaharan temakis kana cau , mau tu kinakaudan na cau diya. ulra tatelu a maw mi na vulay na viruwa na vavayan, kemi’araw maranger kanini na kim na linggo, penauwa, maw nantu temuwan kazu i Teroi i Palis na demikas kana vaverayan kani eman. tu yubing kana America pupana za muketrep misama’ za iwaya fen tu trima’ na kitti, i itras mu tinutrawtrau za kanantu mudingan, i Loposin ising:paisingan kani i dekalr , di mau tu kasasayan da ising. pakalikuzan intaw tu paverayanay na kim na linggo kani Avuloti na vavayan na viruwa, maw na izu na vavayan na viruwa mu piya lra marengay za vaverayay kana marvulavulay na vavayan uri puturaruma’anay kanintaw, maw lra nazu na zazuwa i Sila za i Yatiēnna na vavayan na viruwa muvasuk, putani za ngai uri puwavales mi kani Teroi. say i zaya Africa na kanatal i Liberia na Mande ’atayan tu tililr kana Wyeth na ngai mu iturus kantu tatililran, maw lra na tu ’udar na Creek ’atayan? i Palis tu pakarunay na kuowang i Puliyamose, ada za sasudangan za hitay uwa kazi kananta ’alra i Silasepata, uwa adayu mareveliyas izu na iveray kani Mēnilaws kuowang tu vau na vavayan. i eman i intaw ziya maw? ’azi mazalram za uniyan izu na kuowang, maw a sasa kasa vulay kamawan za viruwa tu ikavavulay i Haylun na kitratrevung semadalu, intaw mu maw azu na marvulavulay kani punapunan na vavayan. 1765~1770 ’ami pinialrak i Tennessee 1790 ’ami: kurelrang kani tainataw muasalr mukuwa kazuwa i Georgia, pureha menadanadam za dadawayan za emaeman kana paysu 1800 ’ami: kiruwaday i punapunan i tainataw 1809 ’ami: pureha kanantu kiyangkiwan 1812~1814 ’ami: matengetengez zi tu putuhitayaw 1815 ’ami: mi’azin zi mialrak 1819 ’ami: muasalr mukuwa kazuwa i Alabama 1821 ’ami: piya kanantu kiningkiwan 1822 ’ami: pilralrang kantu alrak na vavayan mukuwa i Arkansas 1824 ’ami: vinerayan za pakasahar kantu pinarevuwa’ 1828 ’ami: pupana kana ’atayan sinbung na palrivak 1829 ’ami: pizaya muasalr mukuwa kazuwa i Oklahoma 1830 ’ami: puvalray demepu kana “kuret kana uwaasalran na trau na Indian” na soto kana America 1838~1839 ’ami: na dalan na trinatrangisan zi pinazikuzikuran kana zinekalranan 1840 ’ami: puwalrang parahan kana sēhu na mukasa demikes 1842 ’ami: mukuwa i Mexico miya’a kantu zinekalranan na muasalr kazu zi na ngai na melremes 1843 ’ami: minatray i Mexico adalrep za makawalu tu ’ami i Palise mena'u kanintaw mu kasa kana madakedak, tu anger mu, i intaw mu marvulay kani Avuloti na vavayan na viruwa, tu anger mu maw nantu ikakuwa izu na vavayan na viruwa tu ikakuwa vaveray kaninku ini na vavayan kemaku, zi tu kalalupay lra nintu ipakarun na kuowang. i intaw mu i Sequoyah, a lawuz Cherokee ’atayan kana Indian tu pinitrawan, ta iyupaw ziya piyalusu ...... i Haylun kemazu mena’u kanini na matikeriz i nganguwayan na kasa vangesar na ma’inay mu, ’azi lra pulingalingaw, malalup lra za ulra tu turuma’an, pakalikuzan lra mu tu rengarengayaw i Haylun mu, maw na salrangan lra kiruwaday kazu. na vira’ na merarengay ini i Mēnilaws na kuowang kinger za penusar kiruwaday nazu na zazuwa salaw kana ’ilremes, maw izu na tu uwayaw rengayaw na Hila natu alrak ziya na kuowang kursalrangan kemiyatrepa kimatatengez kana Teroi na trau. tu inukasakasa kivaaw kana ’atayan na dare’ i Amerika idri Lomiow i, kadru driya kuredrerem aw kemiyaangeanger dratu pinarekalradram aw dratu nirengayan kan Culiyē. saesungan adri alrupe aw muka i siwtawyuēn mayaa kan sinpusang Lawlunse. “sinpusang, amau ku driya nanau kan Culiyē i, payas ku sagar kantaw. mararisan mi marekasagar. maranger ku mikataguwin kantaw. kudrama nu asiredaw mi aw parekataguwinu mi.” kema paseket benabati i Lomiow. magerareger aw mauliulid dra kakakuda i sinpusang. dika mu puteha lra na Teroi zi maw na Hila matatengez .. karuwa kana ’ami a 1770, harem na kaazu i makalawuz i Amerika na Indian ’atayan mu malrazam lra kana pakangaway kana saleman misama’ ’ami misudang kemay i Europe muasalr zuwa i Amerika na vulralretri’an tu pinitrauwan, maramawmawa tu anger kanazu na kaazu i makalawuz makakedet i Amerika na lruwatra Indian ’atayan na Chickasaw, Cherokee, Choctaw, Creek zi Seminole mu, naheni na trau na muasalr zuwa mu tu karesanaw za tu lavang za ’eminava. kemay awatr na Intian mu mikakuwayanan za marekairayan mereka’inava kana tu ’udar tu ’ali’an, na zuma ’atayan na Intian lra na trau kana British, France, Spain lra mu maresan za kakuwayanan za ’inavayan pu’atraran sasepadan. tu vineray za demaway za ’emazi na dare’, inta na trau mu mitrepa ta za nana’uwan tuwalre’ayan kema, kadru a saya wari. tu alialian kan Lomiow a miyadruwa. muibaibat i daladalan. maretratrebung kantu kinareawilesan na trau i Tipote. idri na mainayan i, tu wawadiyan dra kinareasa kan Culiyē. a salaw mames ramu a trau. muramawan za maruwaya ta mukasakasa kivaaw kana dare’ mu, ta karasepasepadaw na dare’ mu kakuda ziyamaw kema. kemani zi nazu na lruwatra na ’atayan kana Indian mu mukasakasa kana trau na muasalr zuwa kemay i Europe kivaaw kana dare’ i Amerika, muasalr mukuwa kazuwa kana tu kaazuwan kana Indian, tu na’una’uway nazu na Europe tu siyakay, kipaysuwan, dadikesan za lremak kana trau, palalisiyan, zi kipatakesi kana tu pinarahan kana dēndosi na takesiyan. nazu na ’atayan mu merarengay kanantu kangaiyan zi muvaaw kana ’a’alrupan, matrimatrima’ mare’azi’azin kana trau na kemay i Europe. mareka’inava nu eman, nu eman mu matengetengez, tu kireeman mu marayas muvalivalis. tu pinialrakan kani Sequoyah a azu kana ’ami. tu kinazuwan kantu ’atayan na Cherokee mu mipalruwan kana zinanuman na Mississippi, pinarekazuwa za ’atayan za lawuz Cherokee zi na zaya Cherokee kema. halra na sawariyan lra mareseneseneng zi, maresan ziya tu piningayan nu kematay mu, marekamelri lra tu wuvaawan zi tu kemakezeng. tu iyupaw kana trau na British mu, karuwa saya kuzaw nanema kuzulr tu pinitrawan kana lawuz Cherokee kema. tu pinialrak zi tu rakaz kantu nirangeran tu inupangtra’an na zekalr ni Sequoyah mu patrepa i Tennessee i Amerika, tu ngadan kana tinareEnglish mu i George Gist, tu kangadanan kana Cherokee mu i Sequoyah kema. i temamatuw mu tu aynoko kana Cherokee zi Europe, mingadan kani Nathaniel Gist, i tainataw mu tu mawan kana Cherokee, mingadan kani Wutehe. makiteng ziya i Sequoyah mu tu uverukay lra ni temamataw, maw i tainataw na paka’izang kantaw. adri driya sawariyan tu inuburekan kana drekalr i Wēlona kan Lomiow i, tu ayaanay kan temamataw dratu piyakatagaguwinan i Culiyē. amau a salaw bangesar aw a miyamanay mitrangar a bangesaran. i Palise tu ngalad. melak i tainataw kana kiyakarukarunan kana kuwang kana timra zi matuvalivalis kana kalrit kantu zinekalranan, na kalrit lra mu tu niwananay kana trau na kemay i Europe, maw na vavulayan na kalrit zi ma’ara’araw a trau tremima’, pure’inava tu iyaniwan. a makiteng ziya i Sequoyah mu kurekamelri za zuma za lralrak, amtreh zi emangeanger za zuma za ’azi maresaresan. ulra a parasan mukuwa penetrira mu mavuli’ tu tuzu na saya, venare’ zi ’azi muwai muukes, kemay kanizu mu matripu’ zi tremipatripalr nu kemakawang, ’azi kalre’ayan kimaraihi kantu lralrang. kemazu zi nu kazu i ruma’ i tainataw mu, puwalrang kana naniwanan, nu mupatraran i tainataw mu puwalrang mena’u i ruma. maira za trau makumeng ’azi kamerarengayan, maw mu sazu tu nirangerangeran za kurekamelri zi uwadalrapan za kakawudan. dra dadaman dra semabalr i, tu pageraregeraw tu nirumaenan peniya kandru na tralrintrin na dradrek. panaan lra minatray i Culiyē kema tu trau peniya. aw tu trebelraw kantu tratrebelran i paatayan. karuwa makavetra’an tu ’ami ni Sequoyah mu, tu pilralrangaw ni tainatuw muasalr piyakedet mukuwa kikazuwa i Georgia, kemay kanizu mu pureha menadanadam za dadawayan za emaeman kana paysu. ’azi pidaya ’ami zi kiruwaday i punapunan i tainataw, salaw mitranguru’mianger za pakavulayan i Sequoyah, zi tu dinaway na paysu na sarasara na zanazana’ zi na dalidalilr za tatusukan za ’aputr mu kamelri lra vulay, kasaharan nazu na trau na kemay i Europe. tu pukezangay kanazu na trau i Sequoyah za tiyaketikan kantu ngadan kana tu dinaway za iyaturusan kana zuma na syhu za dadawayan, maranger kemazu iturus i Sequoyah mu, tu kudayaw na ma’ulid za kuwadakuda venalray temiketik kantu ngadan? kamay makiteng temaraCherokee kimazazayar i Sequoyah kani tainataw, ’azi temakesi, uniyan za trau panadam kinintaw za kemuda venavalray kanantu ngai kana Cherokee. arakemazuwa mitrungulr kana Europe za pinarekaapat za saya i Sequoyah zi, pakalikuzan lra mu sayhu venavalray kanantu ngadan na George Gist na tinareEnglish zi tu tiketikanay kanantu dinaway kana paysu ne emaeman, maw mu marayas merangerenger za nu karuwa ku venalray kananku ngadan na Sequoyah nu kaidaidan mu kuwadakuda kana ’inava? kasemangalan pakalrazam kantu ’ali’ali’an kanini na tu rinangerangeran, kinger kanini kana vavalrayan kantu ngadan mu tu likelikeday sasiriyay kantu ’ali’ali’an i Sequoyah, paziyaziyu ipaterateras merangeranger. ’azi ta karuwa kemazu. i eman na Indian na sayhu venavalray tu kuwayaw kantu ’ali’ali’an. aramawana ’azi malaalup kanini na vavalrayan i Sequoyah. kemay makiteng mena’una’u i Sequoyah kani tainataw maniwaniwan kana trau na muasalr kemay i Europe, mena’u za tu dare’ kantu zinekalranan mu ki’araw kana muasalr zuwa kazuwa na trau, a aydan ziya nazu na ma’inay na ’uringetr na vangsaran na maruwa kimatatengez kana zuma na trau kana Indian ’atayan, harem mu ’azi kiseker kanantu kuwang timra kanazu na muasalr zuwa kazuwa na trau. kilrengaw dra ngai i sinpusang. idru tu pinakarunan na trau i, adri penauwa dratu kinuretan na ladawan na tuki paredek dra ngai kan Lomiow. aw raredek lra tu uwabalrukan kandri Culiyē. i kuwadakuda an kemadru aw katatibus mulelep dra kakuwatisan i! kema na sinpusang aw, “kuykuya lra na muka i trebelr benaawa kan Culiyē.” kema kemiyanger. merangeranger i Sequoyah za kaulra tu kinasayhuwan kanazu na muasalr zuwa kazuwa na trau, maresan tu sayhuwan kanizu na maruwa parengay kana “vira’”, na sayasaya na kadepu mu maruwa pakalrazam za vati za kinasayhuwan. maranger mukasa kantu zinekalranan menadanadam kana tu kinasayhuwan kanazu na trau. “nu kemani mu, karuwa maresan naniyam kinayanan kanazu na vulralretri’an na trau.” kema tu nirangeran ni Sequoyah. ’azi ziya pakaatalratalram kingkiw i Sequoyah mu, maruni a patiyupan za patatengezan i maka’ami. muramawan za dare’, na Creek na ’atayan mukasa kana hitay na British matatengez kana Cherokee zi tu hitay kana Amerika, tu putuhitayaw i Sequoyah mitrepa za melalikap menana’u. a azu kana mutuwahitay mu, mena’una’u kantu tinuma’izang melak kana “sayasaya na vira’” paatez paturu za kuwadakudayan, zi mena’una’u kantu lralrang tu dikesay vakaraw na “sayasaya na vira’” miyup za aeman kakema, maresan za kimazazayar kana vira’, kemazu zi pamawu ku rinangeran kema tu anger. benabati lra i sinpusang dratu pinaretrebungan kandri Lomiow kay Culiyē. aw marekataguwin lra nadru na miyadruwa kema. kemiyanger ku lra dra kakakudayan pakabulay dratu kakawangan kanadri na marekataguwin i likudran. paseket benabati kantu nirumaenan kan Lomiow kay Culiyē. mahelr za kadikadika muludus na patatengezan zi, muruma’a ku kingkiw kana inatalraman kema. pakalikuzan za saya ’ami misama’ mu, ’azi kiseker na Creek na ’atayan mukasa kana hitay na British kana Cherokee zi tu hitay kana Amerika zi, muludus izu na patatengezan. ’azi puretatena’ purekawud kantu kiningkiwan pakalikuzan kana matengetengez mu, palru lra kana piya’azinan tu ’ami ni Sequoyah a muruma’ i Georgia, mare’azin intaw i Sally Waters, zi mialrak paka’izang kantu vu’enin na vavayan i Ayoka. kemirungetr kantu ruma’ zi kana wariwari ziya ’azi maziyaazi emangeanger kantu rinangeran kiyangkiwan. a maw ziya, temarekinger kantu zinekalranan na merarengay zi, nu kinger za saya za ngai kana Cherokee mu, tu angeraw truriyay za tililr na katrekatr kana kawi, ’azi repidan mu mu’udung lra ’emlivat za sakuzulr lra na trinuriyan kana tililr na katrekatr. “’azi pamawu nu kemani?” kema tu anger, sazu ziya na ngai na tatililran zi, mu’udung kantu kuwi i ngidiran uniyan za raretra’an lra, ’azi kalra’ayan zi say i intaw mu ’azi pakaranger za aeman tu tinililran. rangeranger ziya za zuma za aelrangan kuwadakudayan kema tu anger. aramawana, purekawud tu dawdawan zi zinekalranan i zekalr kana kemani kana pakirungetr i Sequoyah, pureha mupana a ngaingai na semasiri masaselru. nu amelri kuwaleng za mangua’ i Sequoyah mu, kamawu na tu taramaway kana ’alra zi tu padawulraw na kuwatreng na viruwa zazuwa kemuwatrenga kanta zekalr kema na trawtrau ziya. a azu, marekakazuwan tu pinitrauwan kana muasalr kemay i Europe, na maw ziya puludus kana patatengezan na tu sēhu kana Amerika mu, tu pa’iselay kiyami na lawuz Cherokee za uasalran piyazaya mukuwa i Arkansas, zi tu verayanay na dare’ na makalawulawuz pakikazu kana vulralretri’an na trau. a maw ziya mu ’azi muwai i Sequoyah, maw mu mianger za mareka’inavanavaya ta zi ta ukasayay kikazu na dare’ kema tu anger zi, i Sequoyah zi na zuma na zinekalranan kinger lra kanizu na ngai zi, melak za zuwaya ’ami za wari zi muasalr mukuwa kazuwa i Alabama. nazu na ’azi muwai muasalr, na kaazu ziya i Georgia tu zinekalranan mu, mianger za kamawu na maresan tu piniangeran kanazu na trau na muasalr kemay i Europe ni Sequoyah zi muwai kinger kantu ngai zi muasalr kazu kema, kimanay i Sequoyah mu maw tu pakarunan kanazu na trau zi, temilitililr pateras kana katrekatr mu, kamawu na maranger temarieman kanta kema nazu na zinekalranan. kemazu zi mupatraran a merekamelrimelri a ngai na mesaselru semasiri kani Sequoyah. talikuzan lra ’azi pakakuwa kingekinger za kemani na ngaingaiyan tu ’azin i Sally. makawud za mengua’ lra tu ’azin zi, kana ka’ilremesan mu tu elakaw nazu na trinuriyan kana tililr na katrekatr kemasavetuvetu’ tu salepanganay kana rimnang na apuy. mena’u kana tu kinaulepan za pidaya ’ami muvatri’ peniya mu, apeleng tu anger ni Sequoyah, mawmau tu alrak na vavayan i Ayoka na kazu i ngidiran kanintaw. azi merengay za emaeman i Sequoyah, kana dadaman mu muitras za eva tu pilralrangaw tu alrak na vavayan i Ayoka zi tu uverukay tu ruma’, makazinanuman makalrang kana Arkansas zinanuman zi piya’ami, padang uri auwa i Arkansas, makuwa mukasa kazuwa kana ’atayan na zaya Cherokee. maw na ulra lra tu kiningkiwan rinangeran ni Sequoyah awlra! tu asalraw na pakangaway na inangeran kinikarunan, na sasaya na tu ngai kana Cherokee tu kasayasayayaw venari’ remeput tu lrengaw, zi na saya na lrengaw tu dawayanay za saya tililr, nazu na tililr mu ulra na kinivulas kemay kana English, ulra na zuma tililr mu nintaw pinarevuwa’, talikuzan tu azukaw tulre’ayaw tu tililr kana lrengaw na Cherokee peniya mu makawalu misama’ za nanema. kazu i makadalan mu, tu panadamaw kanazu na tililr i Ayoka, ’azi repidan mu, malrazam lra kanazu na tililr i Ayoka zi, maruwa lra miyup kemasayasaya tu vinalray kani temamataw na ngai na tinareCherokee. merarengay lra na katrekatr na kazu kantu lima na maretemama! mudaway lra tu rinangeran! kasemangalan i Sequoyah zi pilralrang kani Ayoka hemilrehilr piyaArkansas, kiyalrima kana ’atayan na zaya Cherokee muwai kituluz kantu pinarevuwa’. ’azi paranger za nazu na zinekalranan kinger mu ’azi puretatena’ kaintaw, patateras merengay kema. tu pilralrangaw na maretemama i nganguwayan kana tu tinuma’izang i George Lowery, izu na tinuma’izang mu temuzu’ pakarun za papida za dawdawan zi kavangsaran tu dawayaw na pakiwmaumalran, nu tu na’uway kiwmalray zi tatena’ za mipalisiyan taramawan i Sequoyah mu, uri tu tengezay pinatrayaw payas kema. muramawan za pakatatena’ kantu kiningkiwan mu, demaway za parepuwan za pana’uwan kana pakiwmaumalran i Sequoyah. na pukaisa mu, tu vilinaw i patraran kana sulray tu alrak i Ayoka, rengay temaraCherokee za pidaya tu kuwayaw nazu na kiyaumalr paatalram, tu tililranay kana katrekatr i itras tu rinengay zi mupatraran i Sequoyah, venulas tu alrak na vavayan musavak. musavak i Ayoka mena’u kantu tinililran kani temamataw mu, payas tu iyupaw mutulrulr na tinililr, nazu na kiyaumalr mu marepana’u zi meli’atr tu matra lra, kiyah! kemuda zi kemani kema, aramawana ’azi ziya pukatatena’ kantu nina’uwan pinatalraman, makawud za maw nantu pinakulimayan venavusus kana maretama kema. tivus za tu paiya’aw nazu na kiyaumalr za papida za lralrak mututemakesi, tu panadamaw ni Sequoyah zi, ’emelivat za pidaya vulan mu pana’u ziya masalr za tu pinanadaman. kanini na parasan, maridawilr tu kinatikeziran ni Sequoyah intaw kana tu temakakesi, ’azi pakakinger za aeman tu pinazayazayar, ’azi pakana’u kantu trau, mutalrasez kana tinililran pakalrazam za aeman tu rinarengay. mereveliyaliyas matuvatuvang kana katrekatr parepidan mu, pukatatena’ lra za maruwa pakalrazam za aeman tu pinazayazayar nazu na kiyaumalr, kemay kanizu puretatena’ lra tu pinarevuwa’an ni Sequoyah, amelri na tinaramaw venavusus, amelri na tinaramawan kemuwaatreng, maw na karuwa ta menadanadam kemasayhu inta na zinekalranan kema lra. tu dinaway na tililr na vavalrayan ni Sequoyah mu maresan kana apuy na kisulretr malrap kana ’atayan na Cherokee i iyaiyan ziya. dika zi semekaz menadanadam za aiyupan tatalilran tu zinekalranan; muelak za giing kana zaya Cherokee ’atayan gikay i Sequoyah; tu pakasaharay kana gikay za semungal kantu dinaway; padaway za kikay za demadepu za valray tu dēndosi kana Kirisetokiw i Samuel Worcester, paadang pupana za sēsiyo za pinatalru kana tinareCherokee; pureha pupana kana “Cherokee zakazakaw sinbung” tu sinvung kana Cherokee ’atayan na palrivak; ulra na zinekalranan tu patalruway nantu sinbung kana trau na kemay i Europe, maruwa pakalrazam i zekalr za ulra eman vekalan na pinazayazayar zi na kinalrazaman. sazu na ’azi ta pakadaway parevuwa’ a aydan ziya mu mudaway mupangtra’ lra. kemuda lra i Sequoyah? maresan a tu kumeng, mianger za patakesiyan kana tililr za vavalrayan tinareCherokee zi mu’ivat’ivat piyaiyan ziya, zi pureha emangeanger za vavalrayan kana sugak, uwa’umayan, tu pahuwahuwan kana sēhu, kirungetr kana tu kakawangan nu kaidaidan kanantu ’atayan. na dalan na trinatrangisan zi pinazikuzikuran kana zinekalranan kemay kantu sibung na trau na muasalr kemay i Europe mu, malrazam za amelri lra tu lavang nazu na trau. niniyam dare’ kaazu mi i kani kema lra nazu na kemay i Europe zi, merengay za uasalr ziya masalr tu kuwayaw na Sequoyah zi nazu na zaya Cherokee i makazaya i Oklahoma. tu rinangeran ni Sequoyah mu maw ziya na mareka’inavaya ta kana trawtrau ziya kema tu anger, kemazu zi mukasa kantu niruma’enan zi saleman misama’ na ruma’enan kana Cherokee piyazaya muasalr. aramawana kazuwan na muvilin i Arkansas, ulra na muvilin ziya i makalawulawuz i Tennessee, ’ami Carolina zi Georgia. ’ilremes zi ’azi malrazam za kemuda tu piniangeran kanazu na trau na Amerika na tu lralrang kimatatengez a pakangaway kana pidaya ’ami, ’azi merangeranger za tu kinaulepan pinuwalrangan zi, tu dawayaw puvalray na “kuret kana uwaasalran na trau na Indian”, zi tu pa’iselay paasaalr na Cherokee zi na zuma na pata ’atayan muasalr mukuwa i Oklahoma. na puvalray demepu kinizu na kuret na soto i Theodore Roosevelt merengay semiri za “’azi ku rarengay za na ’inava na trau kana Indian mu maw nazu na minatray lra na trau kana Indian, aramawana adalredalrep lra kakuwa ku nu ku angeangeraw, zi ’azi ku kiyaumalr za kemuda tu pinitrauwan izu na pukiyapulu’ na trau kana Indian, halra na maremalrazam ziya za kairayan nazu na kaazu i zenazenan na trau kana Indian.” kema. venalravalray pupana za ngai za ikuwazuyi na trau kana Indian kema na sinbung kana Cherokee ’atayan mu, tu pa’iselay kana hitay na luwatra ’atayan na Indian paasalr kemakawang za sakuzulr enem leman kiro za dalan. ’azi muwai paurung za sazu za pinieman, kiping, aekanan zi za traruv; tu pakalrawalrawayaw ’azi temuanger za kuwatreng na wari zi kaulra tu kiyaputremelan kiyana’uwan za ising awlranay kema zi, semede’ kana saya ’ami mu tu pasikasikaw pakakawang na ’atayan na Chickasaw, Cherokee, Choctaw, Creek zi Seminole. kanizu na dadalan mu, na Chickasaw muranak minatray za karuwa lruwatra-nanema kuzulr za pinitrawan, na Cherokee mu muranak za pata kuzulr za pinitrawan. nazu na musama’ na trau nu kema mu, ini na dalan na waasalran piyazaya mu maw na tematengez kaniyam ’atayan, maw naniyam trinatrangisan makadalan kema. salaw kana kakuwalengan zi meredek lra kantu raredekan i saynin, mukasakasa muwazuwazuk lra na lawuz zi zaya Cherokee, zi na inguwanguwayan muasalr i kazu na Sequoyah saruma’enan mu mukasakasa kantu ’atayan lra. aramawana ’azi ziya maziyazi a tu ule’ za tu tratrangisan. na lawuz Cherokee zi zaya Cherokee pureha mazikuzikur mali’uli’us za dadikesan kana kezang kana paysu. minatray a papida tu trau kantu pinali’usan, kanizu na papida mu ulra a sasa maw tu mitrepa venavalray kana tu sinbung, a sasa mu tu alrak ni Sequoyah. asepelran salri’si’ tu anger ni Sequoyah za minatray tu alrak zi, ’emuy’uy venavina pakirev za mareka’inavayan za dadawayan za sēhu zu mukasakasa demikes, mazayazayar zi, kiyalrimayan za karuwa misa’ur murukes na maresan tu piningaiyan kana Cherokee. ’emlivat za pidiya vulan mu piya lra kana pazayazayaran. i Sequoyah mingadan za tu “ayawan kana zaya Cherokee” zi puvalray demepu kana kuret kana sēhu na mukasa, pazuwayaw na trau na muasalr zuwa, retra’anay kalalupay na ta vuli’ a mazikuzikur kema. pangetrngetr za iyaturusan kantu kakuwayanan kana awatranan kana Cherokee i Sequoyah, na emaeman ziya i kani na dere’ ta kinazuwan mu maw ta wavaawan inta na trau ziya, zi na mareka’inavanava ta mu maw ta ka’inavayan na mara’izaizang. ta retra’anay ta dere’ ta ’alrup ta kinazuwan mu maresa za ta paekanay na trau na kalramalraman, na tatena’ na trau kana Cherokee mu muwai sipun mureha kana ka’inavayan kema. maw mu, amelri na trau na Cherokee ziya na maruwa kituluz kantu nirangeran ni Sequoyah. halra na alalengatran nani na trau na muasalr kemay i Europe, tu kasaemaemayaw ’a’iselay ’emaraw tu dare’ nani na ’atayan zi ma’etre’etr kazu i puyung a makiteng na dara’. i likuzan lra mu, na pazikuzikuran kana dare’ nazu zi nazuma na trau lra mu, amelri lra na ma’izang lra tu ’ami i Sequoyah na karuwa demikes venuutr lra. na talikuzakuzan tu innatralraman kana kakawudan kakuwaatrengan a ma’izang lra tu ’ami mu, kinger i Sequoyah za ulra a salepunan na trau kana Cherokee mu sawariyan lra tu inuasalran kemay kani Georgia mukuwa kazuwa i Mexico, zi kinger za ulra a ngai na awatranan malremes sawariyan lra. kiyalrimayan za karuwa atrevung kanaheni na trau zi izu na ngai na malremes, kimanay karuwa parevuwa’ za karuwa temilirl kantu ngai peniya kana ’atayan kana Indian kema. i ini mu kamawu na talikuzakuzan tu inu’ivatan kantu inuvaawan. a azu mu ma’izang lra tu ’ami ni Sequoyah. marelrang za papida za vangsaran masikasik, ’azi temaranapaw zi mu’atrelr ’azi pakaiya’ za dalan. muramawan za ’azi parekipiya tu aekanan zi, tu paiya’aw nazu na vangsaran za dadalan, zi tu vilinay za aekanan za muketrep misama’ za zuwaya wariyan, tu pakikazuwaw mengarangara kana vuwang kana zenan na trarangtrang. ’azi malrazam za masikasik miya’ za dadalan na vangsaran zi, mareveliyas kana vuwang na zenan mu tuluwa liyusan lra tu wari, atrevung kanazu na kaazu i Mexico na zinekalranan mu, maw na mareveliya kana vuwang mu ’azi lra pakaiya’ kani Sequoyah. makadalan kana piyakedet na dalan miya’ mu, tivus tu atrevungay lra na kemelawalawang patawar izu na dawdawan. a uri mukiyapiya tu aekanan ni Sequoyah mu tu uverukay izu na vuwang kana zenan, kiveray za aekanan makadalan kana trau zi maruwa ziya kemakawang palru muatrevung. talikuzan lra meredak i Mexico i Sequoyah, zi atrevung kantu zinekalranan, aramawana ’azi atrevung kanizu na vativatiyan na ngai na awatranan, zi ’azi pakarengay kanazu na zinekalranan za waasalran kurelrang kanintaw kikazu i Amerika. zi kazu kantu waverukan i dadalan mu, ma’evut tu engaz izu na dawdawan na adalrep makawalu tu ’ami, zi tinevelr i Mexico. parevuwa’ za tatililran kana ngai kana Cherokee i Sequoyah, maruwa parengay lra kana “vira’” tu zinekalranan. maruwa temililr venavalray pakalrazam za trau kantu inlrangan kinakawangan i punapunan tu zinekalranan, menadanadam za tu kinasayhuwan na trau na kemay i Europe, maw mi na mitatililran mivalray na ’atayan kema, zi maresan tu kinayanan nu mazayazayar kana trau na muasalr zuwa. muvaaw kana tu nina’uwan nirangeran na mitrima’ kana Indian Cherokee ’atayan, maw na sahar za mareka’inavanava, sasepadan, lralramanan zi atalram za kakawudan. merarengay lra tu “vira’” kana Cherokee ’atayan, tu pinaatez pakalrazam na viti mu maw na mareka’inavayan, amelri na tatengezan, maw na sasepadan, amelri na ’a’arawan, maw na mukasakasa vaaw, amelri na museneseneng masu’isu’iz, maw na mikairayan, amelri na sasiriyan. tremulretrulr pakelrazam kana venavalray patalru: tu ngai kana English, na vira’ zi na valray na sayasaya na kadepu mu “leaf” kema tu piningaiyan, kemazu zi “na merarengay na vira’” mu maw na sayasaya na vinavalrayan na kadepu kakuwa ta.
六歲的時候,我對叢林和蟒蛇充滿了想像。這是我人生的第一幅畫: 編譯的話 木馬屠城計(希臘神話故事) 故事標題:湯姆歷險記 愛麗絲夢遊仙境 西雅圖酋長的土地叮囑 這是一個原住民的故事,也是一個原住民族的故事。 維洛那城裡有兩個大家族,而這兩個家族原本就是世仇,只要相遇碰面就會吵架起衝突,因此也常常破壞整個城鎮的安寧。 很久以前,在愛琴海上有一座島,由宙斯的兩個兒子統治, 人物介紹 愛麗絲是個異想天開的女孩,在她的世界裡什麼事情都是正常不過的事。 比如說,追逐一隻穿著衣服的兔子也不足為奇,追逐中忽然掉進樹洞,開始展開愛麗絲的夢遊仙境… 文明像是一種病毒,一步步地啃噬著我們安身立命的土地, 聯合國估計,全世界有3億7,000萬名原住民,約佔世界人口6%,分布在72個國家,至少包含5,000多種民族。 湯姆:頑皮搗蛋的男孩,整天想翹課不喜歡去學校,又常常會跟姨媽鬥嘴。 其中一個自恃清高,濫用權貴,肆無忌憚的擾民,於是宙斯將他以死懲處;而另一個因而悲痛兄弟之死,憤而棄位,逃離他國。 神奇的大鼻子門把 土地被濫墾濫伐已破壞了原本的山林樣貌,山林已不再是動物、植物寧靜的棲所, 原住民族多數依賴口述、歌謠、編織、皮雕或壁畫傳遞知識與記錄歷史,而沒有文字及讀寫的傳統。 哈克:衣著破破爛爛,打著赤腳四處遊蕩的男孩。 該國國王即賞賜他一塊土地,並將女兒許配給他,之後他的子嗣相繼統治,這個國家稱為特洛得,並擁有一座大城,叫做特洛伊。 愛麗絲緩緩地掉進有著大鼻子門把的谷底,看見裝滿水的瓶子便喝了它,忽然身體瞬間變小了,吃了箱子裡的餅乾後,身體又變大了,比原來的她更大了,原來一扇會說話的大鼻子門把,會不斷變出各種神奇的東西。 因為科技發展需要拓荒擴展,掠奪了大地上人、動物及植物的活動範圍, 這位原住民生活在距今兩百多年前的美洲大陸。 姨媽:湯姆的母親過世後便收養了湯姆和弟弟。 直到其孫子勞維特國王統治時,為修築城牆以確保特洛伊的安全,宙斯命阿波羅及波賽得兩位天神幫助特洛伊。 愛麗絲難過的哭了起來,滴下來的眼淚都成了河流,於是她喝了飄在河流上的瓶子裡的水,瞬間又變小了,撲通一聲,就掉進了瓶子裡,順著河水漂流。 農村景象已成記憶,美麗風景已不復見。我們該如何與大地共生存呢? 他靠自己的力量改寫歷史,突破「原住民族沒有文字及讀寫傳統」的說法,讓自己的民族和歐洲移民平起平坐。 姵琪:湯姆的女同學。 完成之後,國王非但不付當初談妥的工作酬勞,還將他們驅逐,兩位天神因此憤恨並揚言一定要回來摧毀特洛伊城。 漂流中,她又遇見了那隻兔子。愛麗絲立刻離開瓶子追逐著那隻兔子,卻被一對愛表演的小玩具娃娃阻攔了下來,他們就像是一對雙胞胎,動作、說話都一樣,儘管愛麗絲對他們說在找一隻兔子,他們就是聽而不聞。 現在,美國加州最高的紅杉木及1890年設立的國家森林公園以他為名, 舞會結束後,羅密歐戴著面具走向茱麗葉,伸手握起她的手說:「對不起,是愛神邱比特將你我的手牽在一起,可否吻它一下。」 柴契爾大法官:一位威嚴的法官,也是姵琪的父親。 眾神之一—娥俐絲,她是邪惡女神,因為眾神不喜歡她,她因此決定要製造紛爭,引起混亂,便在一次的聚會上,她獻上一顆金蘋果,上面刻著「給最美麗的人」。 於是愛麗絲無奈的說:「我可以留下來看你們表演,但你們要告訴我兔子往哪邊走了。」小玩具娃娃就開始陶醉的表演起來。就在他們正興高彩烈的表演時,愛麗絲就趁機偷偷的溜走了。 國會圖書館放過他的半身雕像, 印地安喬:鎮上民眾所畏懼的殺人魔。 有三位自命美麗的女神爭著想要這顆金蘋果,正巧,裁奪權卻落在特洛伊的子孫帕里斯手上, 美國郵政總局在1980年出了一張價值19分的郵票,上面是他的肖像。 羅勃遜醫生:在鎮上開一間診所,也是唯一的醫生。 最後他就將金蘋果給了阿弗羅提女神,因為女神答應會將世界上最美的女人嫁給他為妻,卻讓另外兩位希拉與雅典娜女神憤怒,並誓言要報復特洛伊。 甚至西非賴比瑞亞曼德族的瓦伊語書寫符號也受他影響,更何況是鄰近的克里族語呢? 帕里斯受國王蒲里亞摩斯的委託,率一支艦隊前往敵國希臘斯巴達,要將贈給美妮勞斯國王的姊姊帶回, 他到底是誰? 不料國王不在,是由一位美若天仙的海倫接待,她是當時世上最美的女人。 1765~1770年 在田納西州出生 1790年  隨母親搬到喬治亞州,學習製造銀器的技術 1800年 母親過世 1809年 開始研究 1812-1814年 從軍打戰 1815年 成家生子 1819年 西遷到阿拉巴馬州 1821年 研究完成 1822年 攜女前往阿肯色州 1824年 獲頒成就勳章 1828年 第一份民族報紙出刊 1829年 西遷至奧克拉荷馬州 1830年 美國總統簽署《印地安人遷移法案》 1838-1839年 眼淚之路及族人內鬥 1840年 協助成立聯合政府 1842年 前往墨西哥尋找失散的族人及傳說中的語言 1843年 逝於墨西哥,享年近80歲 帕里斯一見到她感到非常驚訝,認為她簡直比阿弗羅提女神還美,心想這就是女神為要報答他而贈給他的女人,剎那忘了國王委託一事。 他是塞闊雅,印地安東切羅基族人,讓我們繼續看下去...... 海倫也為站在他面前的這位英俊男子所迷惑,忘了自己已是有夫之婦的事實,最後阿帕斯便說服海倫要一起離開。 會說話的葉子 美妮勞斯國王聽聞兩人已逃離,相當憤怒,於是要求全希臘所有的王子加入對抗特洛伊人的戰爭。 各族共存的美洲大陸 羅密歐還一直沉浸在兩人邂逅的甜言蜜語中,一整夜沒睡走到修道院找勞倫思神父:「神父,我愛上了茱麗葉,我們是一見鍾情,我想跟她結婚,想請神父替我們主持婚禮。」羅蜜歐的告白,頓時讓神父摸不著頭緒且有些驚訝。 很快地,便引起特洛伊與希臘兩方戰爭的開始… 西元1770年代,現今美國東岸的印地安民族對一百多年前就從歐洲航海到美洲的白人移民一點都不陌生, 尤其在東南部五大族—奇克索、切羅基、喬克托、克里克及塞米諾爾—眼裡,這些移民原來像是家裡的客人。 印地安民族一向有相互尊重及與鄰友好的傳統, 不論對方是另一支印地安民族或英國人、法國人、西班牙人,友善及分享的原則都一樣。 土地是神的禮物,人只是管理者, 某天,羅密歐的兩個朋友在街上閒晃,巧遇仇家的人—提伯特,他是茱麗葉的表哥,性情暴躁。 為了使各民族和平共存,在必要的情況下,分享土地也成為不得不的選項。 因此,五大族和歐洲移民共同在美洲大陸生活。 他們遷到印地安領域,觀察歐洲移民的社會、經濟、政治、信仰,接觸宣教士辦的學校教育。 族人一邊說族語,維持傳統漁獵生活,一邊學習英語,和歐洲移民交易或通婚。 合則安,不合則戰,彼此的關係總是隨情勢而變化多端。 這是塞闊雅出生的年代。 他的族群切羅基族以密西西比河為界,分為東切羅基族及西切羅基族,由於分隔久遠,即使語言相同,也已發展出各自的領導系統及生活型態。 英國人估計,東切羅基族的人口大約1萬6,000人。 出生及靈感的來源 塞闊雅出生的東切羅基族部落就在現今美國田納西州裡, 他的英文姓名是喬治·蓋斯,切羅基族名是塞闊雅。 父親是切羅基族及歐洲移民的混血,名叫丹尼爾·蓋斯,母親則是純切羅基族人,名叫烏特赫。 塞闊雅的父親很早就離家出走,完全是母親烏特赫撫養他們。 羅密歐離開維洛那城後才沒幾天,茱麗葉就被父親挑選結婚對象,是一位英俊挺拔的富貴紳士—巴里思伯爵。 她用工具及武器和族人交換動物毛皮,再將動物毛皮轉賣給歐洲移民, 由於都是搶手貨,生意還算不錯。 小時候,塞闊雅在族人眼中有點無趣,怪怪的,老是想些有的沒的。 因為一場打獵意外,導致他一隻腳受傷,膝蓋腫脹不消,從此跛腳,走路一拐一拐的,也就無法和其他小朋友一起玩。 於是,當母親在家的時候,他就陪著做生意;當母親外出時,他則幫忙顧家。 他生性害羞,話說得不多,好奇心及冒險的念頭卻是一點也不少。 隔天清晨,所有家族的人都被一具冰冷的屍體給嚇壞了,大家都以為茱麗葉真的死了。最後就把她安葬在家族墓穴裡了。 塞闊雅約二十歲的時候,母親帶著他們往南搬到喬治亞州生活,他在那裡開始學習製作銀器的技術。 不久後,母親過世,塞闊雅靠著他的藝術天分,製作精美的銀盤,珠寶及花瓶,十分受到歐洲移民顧客的喜愛。 客人鼓勵塞闊雅像其他藝術家一樣在自己的銀器作品上簽名,。 塞闊雅很想,可是他不知道怎麼簽? 他從小就和母親說切羅基語,從來沒有上過學,也沒有人教他怎麼寫切羅基語。 雖然他有四分之一歐洲血統,最後也學會在自己的銀器上簽下英文姓名喬治·蓋斯,但是他常想,如果有一天他簽的是塞闊雅,那會有多好?! 他興沖沖地和朋友分享這個念頭,朋友卻澆了他一大盆冷水,叫他不要胡思亂想,打消念頭。 那是不可能的。印地安人哪會寫字呢? 可是,塞闊雅忘不了。 他從小就看著母親和歐洲移民交易,也看著族人的土地漸漸被移民佔去,以前打敗其他印地安民族的部落勇士多驍勇善戰,現在根本敵不過移民者的槍炮火藥。 神父聽說送訊息的人,沒有在預定的時間內將信送到羅密歐手上,又預測茱麗葉甦醒的時間快到了,心想不妙,於是想親自前往墓地要將她救出來。 塞闊雅心想,這些移民肯定有他們過人之處,尤其是那項會使「樹葉」說話的技巧,一張張黃紙就可以傳達訊息及知識。 他想要學起來,也想要族人學起來。 他心想:「這樣一來,我們也可以和這些白人平起平坐了!」 塞闊雅還沒來得及仔細研究,北方就響起戰爭的號角。 為了土地,克里族和英國聯軍對抗切羅基族和美國聯軍,塞闊雅被徵召擔任偵查兵。 在這段日子裡,他不斷看見長官用「一片片樹葉」傳送秘密軍令,也看著同袍捧著「一片片樹葉」讀著念著,就像和它們對話,於是更加確定自己內心的想法。 神父將羅密歐茱麗葉相識的經過,以及已經是一對夫妻的事實,還有替他們安排的一切計畫,在兩家族面前一五一十地坦承… 他巴不得戰爭立刻結束,回家繼續研究實驗。 終於,一年多後,切羅基族和美國聯軍打敗了克里族和英國聯軍,這場戰爭就此結束。 引起懷疑恐慌的研究 戰後,回到喬治亞州的塞闊雅已到了應該成家的年紀, 他和莎莉·沃特斯結婚,養育剛出生的女兒阿優卡。 除了照顧家庭以外,塞闊雅幾乎日日夜夜都和自己的想法及研究為伍。 一開始,他仔細聽族人說話,每聽到一個切羅基語單字,就在樹皮上畫一個符號,很快就累積了上千塊充滿符號的樹皮。 「這樣行不通吧?」他心裡想, 還有那麼多字要畫,腳邊的樹皮卻已經堆到沒有地方可放,不僅不實用,連他自己都記不住。 他得想另一個辦法才行。 然而,部落耆老及族人都被他的投入嚇到,開始出現許多嘲弄、批評及揣測。 大家謠傳他精神異常已經生病,否則就是中了敵族的巫術,在召喚黑色魔法要害整個部落。 當時,歐洲移民人數也越來越多, 剛打勝戰的美國政府要求東切羅基族往西遷到阿肯色州,把東部讓給白人移民居住。 塞闊雅一開始不願意,但以和為貴及土地也可分享的價值觀,讓他和部分族人最後同意了這個要求。 他們利用兩年的時間搬到隔壁的阿拉巴馬州。 不肯搬遷,堅持留在喬治亞州的族人則認為塞闊雅搬家就代表他和歐洲移民一個鼻孔出氣, 搞不好他才是這些白人的走狗,在樹皮上東畫西畫的,就是要欺負自己人。 各種不諒解、攻擊的言論於是紛紛出籠,漫天飛舞。 這些八卦及閒言閒語終於讓妻子莎莉受不了。 她害怕自己的丈夫瘋了,一氣之下便把塞闊雅畫滿符號的樹皮一把把地往大火裡。 看著多年的心血付之一炬,塞闊雅非常失望沮喪,只有小女兒阿優卡陪在身邊。 他默默不語,隔天便騎馬,帶著女兒離家出走,一路沿著阿肯色河北上,準備前往阿肯色州,和西切羅基族一起生活。 原來,塞闊雅腦中已經有了研究成果! 一改之前的做法,塞闊雅以音節為單位拆解每個切羅基語單字,然後替每個音節製造一個符號, 有些符號是從英文借來的,有些則是他自己研發。 最後總共整理出86個切羅基語音節符號。 旅途中,他教阿優卡記這些音節符號。 很快地,阿優卡不僅記下了符號,也能拼出或念出父親給她的切羅基語單字。 他們父女手上的樹皮都已經說出話來了! 這個方法成功了! 塞闊雅滿心歡喜帶著阿優卡一路奔向阿肯色州,希望西切羅基族能接受他的發明。 沒想到,那裡的族人一聽,還是不敢相信他,以為他胡言亂語。 族人把父女倆帶到鎮長喬治·羅瑞面前,鎮長於是指派一些耆老及勇士組成真相調查委員會, 若判定塞闊雅在搞巫術,馬上執行唯一死刑。 為了證明自己的研究,塞闊雅為真相調查委員會做了兩次示範。 第一次,他讓女兒阿優卡留在門外,請委員念幾個切羅基語字,他在樹皮上寫下這些字後,便走出去,換女兒進來。 阿優卡一進來,看著爸爸寫的字,輕輕鬆鬆地就唸出這些單字, 委員們個個面面相覷,覺得很神奇,卻還是不敢下判斷,擔心這是父女之間的把戲。 於是,塞闊雅請委員選定一些年輕人當他的學生,讓他訓練,幾個月後他們再做第二次示範。 這一次,塞闊雅和他的學生們分別站在不同的地方,聽不到彼此說話,也看不到彼此,完全只能靠書信往返,溝通訊息。 往返數回之後,在場的真相調查委員會及族人確認他們溝通的訊息, 從此信任色闊雅的發明是真的,既不是怪力亂神,也不是巫術或黑色魔法,而是族人都可以學習的技能。 塞闊雅的音節符號系統就像火一樣延燒整個切羅基族。 很快的,族人開始學習讀寫;塞闊雅被選為西切羅基族民族議會議員; 議會也頒給他一個成就獎章;。 基督教宣教士撒母耳·沃斯特訂做一台印刷機,準備翻譯出版切羅基語的《聖經》; 第一份切羅基民族報《切羅基鳳凰報》發刊; 族人甚至翻譯歐洲移民的報紙,讓部落取得最新訊息及知識。 許多大家以前認為不可能的事情都在發生。 塞闊雅呢? 他不改寡言的性格,全心投入切羅基語書寫符號旅行教學,也開始轉向思考數學數字、農業技術、政府功能,為族群的未來努力。 眼淚之路及民族內鬥 從歐洲移民的報紙中,他們發現這些移民已經不再是家裡的客人。 他們反客為主,要求塞闊雅及西切羅基族人再遷到西邊的奧克拉荷馬州。 塞闊雅堅守以和為貴的原則,和家人及上百戶切羅基族人一起西遷。 不過,仍有不少族人留在阿肯色州,甚至留在更東邊的田納西州、北卡羅來納州及喬治亞州。 他們心中氣憤,不解為什麼幾年前一起打戰的盟友,竟然不顧他們的貢獻,簽署《印地安人遷移法案》,又逼他們和其他四族搬遷到奧克拉荷馬州。 簽署法案的白人總統西奧多·羅斯福說, 他雖然不認為好印地安人就是死印地安人,但是八九不離十啦,他也不會多問第十位人品如何,因為最粗野的鄉下人也比印地安人文明多了。 儘管切羅基民族報不斷呼籲,東南部五大族還是被軍方強制送上超過1,600公里的西遷之路。 不准多帶家當、衣服、食物或毯子;不管氣候環境多麼嚴峻,更不管衛生及醫療是否完備, 每隔一年,喬克托族、塞米諾爾族、克里克族、奇克索族、切羅基族就分別上路。 在這條路上,奇克索失去5,000到6,000位族人,切羅基族失去4,000條人命。 對倖存的族人來說,這條西遷之路簡直就是種族屠殺,那是一條真實的『眼淚之路』。 好不容抵達路的另一端,東切羅基族和西切羅基族團圓,其中包括最早遷過去的塞闊雅一家人。 然而,眼淚卻沒有停止。 東西兩群反而開始陷入政治惡鬥,爭奪權力及資源。 幾名切羅基族人在這場內鬥中喪生,包括民族報第一位主編以及塞闊雅的兒子。 塞闊雅抱著喪子之痛,呼籲和平,呼籲成立聯合政府,不斷協商,希望講同一種語言的切羅基族人可以團結。 幾個月後,兩方達成協議。塞闊雅以「西切羅基族領袖」的名義簽署聯合政府法案,要求接受新移民,原諒內鬥期間的傷害。 塞闊雅堅持切羅基的傳統價值觀,大自然及土地為所有族群共享,族群和諧才是最大的善。 放棄領域就像施捨食物給窮人,真正的切羅基人會願意為了最大的善而吃虧。 當然,不是所有切羅基族人都接受塞闊雅的價值觀。 畢竟,歐洲移民總是得寸進尺,一步步把族人逼向更小的角落。 未來,在內在外的抗爭對立漸漸浮現。這些也都已經不是年邁的塞闊雅可以控制的了。 最後的冒險 在他晚年的時候,塞闊雅聽說有一群切羅基族人很早就從喬治亞州南遷到墨西哥,也聽說有一個失傳已久的古老語言。 他希望找到這些族人,也希望發現失傳的語言,也許可以研發出適用所有印地安民族的書寫符號。 那將是他生命中最後一段旅程。 當時,塞闊雅年紀已經很大。他和一些年輕人一起出發,途中不小心迷了路。 為了不斷糧,塞闊雅讓年輕夥伴去找路,留給他約十二天的存糧,讓他在一個乾燥的洞穴中等待。 不料,年輕夥伴們一走,來回就是三個禮拜,雖然找到定居在墨西哥的族人,回到洞穴之後卻已經找不到塞闊雅。 幾位年輕人沿著往南的路線搜尋,終於看到老人家用年邁的步伐慢慢的往前走。 原來塞闊雅在斷糧前就離開洞穴,所幸路上都有遇到居民接濟,才能走到現在。 塞闊雅最後抵達墨西哥,找到了族人,但是沒有找到傳說中的古老語言,也沒能說動住在墨西哥的族人隨他回到美國居住。 就在回程的途中,年近八十的老人家就此辭世,他被葬在墨西哥。 塞闊雅創造切羅基族書寫符號,讓族人也可以使「樹葉」開始說話。 族人記錄傳述自己的歷史,學習歐洲移民的知識,同以具有書寫傳統的民族自稱,和移民平起平坐溝通談判。 他活出了印地安切羅基民族的基本價值觀,那就是熱愛和平、分享、關懷及冒險。 切羅基族的「樹葉」說話了,而它傳遞訊息的是和平,不是侵略;是分享,不是佔有;是共存,不是對立;是尊重,而不是歧視。 譯註:在英文裡,樹葉及(書籍的)一頁或一張都叫做leaf,因此「會說話的葉子」指的就是一頁頁有文字的紙張。
ku panauwanay dra maidrangan ku tinutrautrau. “adri mu inedang?” ku kayaw i, “a kabung idru i!inedang ta dra manay!” kema. driyama ku telruay driya temutrautrau panau. kadru a saya wari. masasangal dra waarakan na saya rumaenan. na amelri tu kinareawilesan na trau i, tu tayaraw peniya. amawna, idri Lomiow i, maruwaruwa marenarenang kantu alialian musabak muka muaraka. ini na vativatiyan mau na kemay 1854 ’ami diya, tu vinavati datu ayawan na Seattle, kana marangeran puvakar kantu pinidare’an piyadaya, na Valraka awlra, semalra cimima’ kana kaadu kantu pinidare’an i dekalr na Intian, “iuwa dra inaba idru na Biruwa i Ciyupite. pakamelri lra dradru an semakal yu dra trau i!” kema i Culiyē. tu trebasaw tu ruma kana kunin likudan lra idu nantu ivilin na vinavatiyan adiyu diya na Sukuwamish tu ayawan na Seayttle mu, mau lra nantu pinadayaran pakapiangeran kana cau diya i punapunan, i Ailise i, menau dra saya dra bulay dra makiteng dra ruma. kemakakawang i marengay dra, “i manay na kaadru kadri!?” kema. maumaumalr da cau kana dinkalranan i Intian di, na pinidare’an di, na kaadu diya peniya melri nu karuwa paruwaday kema. yawa i kungkuwan i Tangmu, marecevung kani Hake i dadalan penauwa dra kemay i salikidr muwapatraran na kunin. maranger kemiyadrayar kana kunin i Ailise aw payas mudalrep. amawna, adri driya marengay i Ailise i, tu agelraw pakarun kana kunin dra, “uwa i sabak alaku driya ku kongsepaw” kema. maagelr dra auka kikaruna na kunin. adri maranger parengay kan Ailise. idri Ailise i, adri lra marengay dra manay aw kilrengaw dra ngayi musabak muka malaka. aymu, ini na ivilin na vinavalrayan tu ngai mu, melri nu pinarudang pakadalram da cau diya, harem kana wari semavalr , kadu diya i sa’sa’ muveliyaliyas i Tangmu , puredaliw lra adi maranger marahan , mareanger datu aya’en a likuc di karuwaya adi mukuwa i kungkuwan. musabak kana ruma i, menau dra saya dra trabak miabak dra matemuy dra pingkan. aw malak dra saya dra pingkan mekan. payas matrina tu dradrek. tu ikatratrina dratu dradrek i, mutrepar tu ruma kana kunin. likudran i, pakiyaanger dra aekan dra druma dra akanan dra kararuwayan mukes tu dradrek kema. aw tu pupatraranaw tu lima. dremulrutr dratu sinaleman kana kunin na ninzin. merukedrang muka temalaa na kunin. tu makeseran kan Ailise i, arusay na kunin kurenang mukedreng musabak kana ruma i sabak. semalra likudan lra kaduwan lra na venavalray, kana adi maresaresan tu kinase’eran pauwauwa awlra di, ulra pakiwalay tu kirekamelriyan vinavalray a duma, ulra na puwapuwa venavalray, ulra na adi vinavalrayan di ulra na adi pamau venavalray. di kitunana da walri , kemawan da adi kiseker kana kananayan dadu , mukuwa marengaya kani tayinataw da:[ina ina , nana dadu ku walri di rengayu i kukuwan da pasede’an kanku.] kema . i tayinataw payas tumuvang da:[ i ! nana nu walri kuwayu! kulra adayaw u kiuru’a da walri kana ising nu maremay lra.]kema. kemadri marengay kana kunin i Ailise, “igelayan! aekan ku driya dra akanan. mekan ku lra i, karuwa lra marebeliyas ku dradrek” kema. mekan dra akanan i, payas mukes tu dradrek kan Ailise. amawna, makiteng lra dradru tu dradrek. makalrang lra dra kamawan dratu buwang dra kulabaw mupatraran muka i apuaputran. aymu, tu lra parekamelriyaw venavalray mu, kemay kanini na vativatiyan, pakasinkin da cau masalr diya seme’er kanini na venaaw kanta i punapunan diya, di tu iveray kanta iangad ini na dare’…. piya marengay , mareanger lra da nu piya ku kiuru’ da walri mu, yawa ku diya i kungkuwan , kasipun ku kema di. marengay lra kani tayinataw da:[adi lra nana ku walri .]kema. di sepereng lra mukuwa mali’enupa, padukeduk kenama di mupacalan lra. na kunin menau kantu tuki i tageran. tu maagelran marengay dra, “kapuwaari ku lra muka kikaruna. wa ku dra maagelr i!” kema driya. adri ta lra malradram dra piyaama tu kawang. mukuwa marecevunga i dadalan kani Hake. mau na mulayalaya’ kana wari diya idu na alrak, mitemama kana parakuca, tu pakalrawalrawayaw i temamataw. adru i, makiteng lra dradru tu dradrek kan Ailise. arusay a tibalrbalr i, maramatrina driya kantaw. adri pakalrulruy kana kunin. kamawan dra uled dra kadru i apuaputran muibaibat. adri pakatrebung dra dalan dra uwapatraranan. na ma’idangan i dinkalranan mu, tumuru datu alraalrak da amana mudalrep kanintaw kinuwa, aymu, musavak diya i talawili kantu calinga mu, payas mupacalan i talawalran kantu calinga, na lralrak diya mu, misaharan kurelrang kantaw kivangavang papiya, alra ini Hake mu, sayhu kana kakudayin diya, nu kadu i carun, sayhu pangasip kivulraw’ di sayhu kivuwa’ kana kawi di sayhu ’emevang kana kunin……, salaw kinitalrimayan intaw. i sinpusang i, marekainaba kanadru na druwaya rumaenan. paetreng lra tu kiniangeran dra parekainanabayan kanadru. amawna, adri mulesi idri na lremak. palrivak matengetengez zi madaway za saya ma’izang na kawi na eva. ’’amana kilrakilraw na minacay na ngiaw’’? kema i Tangmu . kadika lra kaningku nu kalauv, ku rengayaw u lra.kema marengai i Hake. natu hitay na Teroi kemauringetr palru minatray emi’il kanatu liveng tu zekalr, pulikulikud kanatu hitay na Hila. salaw ma’izang natu muranak kazuwan na minatray zi na mupanana. piya madayar nadu daduwa mu, masuvaveli maruwaday. na Hila sawariyan lra kanini na kimataatengedan ’azi kiseker, zi nantu hitay uniyan lra za kezang mutelak lra. maw azu mu, ulra sasa a patalritalri marengay kanazu na hitay, “ inta mu maziyaziya ta ziya kanini na ’azi pinuwayan za anger nanta kimatatengez, zi mareangera ta za zuma za kakuda ta, ta puwayay zata sayhuwan za anger mu ka’inava kararuwa ta kiseker. kemazu mu izu i Awtesiws na ayawan na hitay pupana zatu anger demawaya ta za saya salaw ma’izang a kawi na eva! na pukaisa mu, dadaway ta kemalawas kantu tiyalr ini na eva, maruwa musavak papiya na hitay. penatedrelr an marengay dra trau dar. tu pamatrayay marengay nadru na miyadruwa kan Tipote, “ane marebaliw mu kan Lomiow i, ti pararenangi mu kemalrebeng.” aw madradrikul nadru i daladalan. na pukazazuwa mu, ta parlrawa’aw na zuma na trau muitras za sudang marveliyas mukuwa i Tenito na datar mengangara kazu za uvaveliyasan kimatatengez, averuk pakangaway mu, i kazu kananta kinazuwan na eman ziya mu vatri’u zi nu mukaitrasan na ’asevan mu, na Teroi natu hitay mu, wa ’azi kiseker naziyua zi muwalikulikuz kiruwaday zi ’aziya lra kilrivak atu anger zi salrangalrangan mupatraran kanantu zekalr na liniveng. na pukatelu mu, uri pakakarun ta za sasa a kamawan za penusar kemay kania na trau, awa intaw mukuwa marengaya kana Teroi na trau. i intaw mu, nintu ’inevang kana Hila na trau zatu kasalralrahawan mareveliyas padulu pinatrayaw ku semunan patavang kana viruwa. intaw mu maruwa lraman na Teroi na trau zi tu adayaw musavak kanatu zekalr, zi nu azu mu kakuda ta maranger za kararuwain nazu na Teroi na trau tu kezengaw na eva pusavak kantu liniveng na zekalr, nu azu lra mu maw ninta tratrepuwan tremerev kana Teroi lra.” piya marengay, i Awtesiws nantu rinangeran remekat na hitay papiya payas paturus, i intaw lra mu putani za ngai za putatehayan demaway kanini na kawi na eva. zi nanni na kazuwazuwan na hitay puteha lra muzenan kikawi, mulusu parekerekep, nu ’uninan lra nu ’aremeng mu kiyakarun zi mena’u ta mu mavangavang papiya, zi salaw dika lriketri pida wariyan mu, parkipiya lra demaway. kemay kanizu na eva nantu ikatikakeriz tu tralinga, zi kamawan za temeher na zazuwaya tu matra, zi nantu humulr i ni’eni’en mu kamawan za muvavii, zi maw nantu tiyalr tu ikalalawas zi nantu pinikuwiyan zi nantu pinidapalran kamawan za tatena’, inia na eva nantu inudawayan mu, salaw mutelre’ay vulay kamawan za kinikarunan za viruwa, na hitay ziya mu salaw madakedak kanini na inudawayan. malradram tu wanger kan Culiyē dratu kataguwin ku kan Lomiow kema. adri temubang kan temamataw. aw mayaaya dra marekudakuda dratu kaadriyan temubang. i temamataw i, tu pakalranganay dratu kinuretan. tu pakurenanganay dratu kinuretan kan sinpusang. pakarun dra trau muka demaulra pakalradrama kan Lomiow. meredek i trebelr i, pananaan tu kiniyangeran kan sinpusang. menau dra tralrintrin lra tu dradrek kan Lomiow kay Palise. peniya kilrengaw na yawan kana kanatal i, madreki aw penunang kanadru na druwaya rumaenan. amau na kemadrini. nanemu lralrak tu kudrekudraw mu kinareawilesan muburek i punapunan. bakbaku lra mu tremean i sabak kananemu anger.
我把畫拿給大人看,問他們會不會感到害怕。結果每個人都反問我,帽子有什麼好怕的呢?於是我只好把它的內部畫出來: 有一天,其中一個家族舉辦了一場盛大的舞會,只要不是仇家的人,都熱烈歡迎,但是羅密歐和他的朋友卻僥倖闖入參加這場舞會, 這篇故事是取自西雅圖酋長(Chief Seattle)於1854年前的演說, 由於美國政府欲向西北領土拓展,向居住在當地的印第安部落購買土地的事實, 「好個愛神邱比特,你也太過諂媚了吧!」茱麗葉說。 撐破兔子的房子 而後來蘇瓜米什族(Suqamish)的部落酋長西雅圖(Seattle)留給了世人發人省思的偉大演說, 愛麗絲看見一個非常漂亮的小房子。邊走邊說著:「不知道誰會住在這裡呢!?」 訴說著印第安部落人、土地與萬物密不可分的關係。 第一段:湯姆上學途中遇見哈克 兔子剛好走出大門,愛麗絲便湊了上去要跟兔子說話,但還來不及張開口,兔子就急著叫愛麗絲進門幫他拿公事包,因為急著要去上班,根本不給愛麗絲說話的餘地,於是她還是乖乖地聽兔子的話,進了屋裡。 然而,這是一個口述記錄,並非一篇正式宣言或文章, 這一天早晨,湯姆還躺在床上,滾來滾去,懶洋洋地根本不想起床,想著該用什麼理由可以不用去上學。 進了屋裡,看見一個盒子裝滿了餅乾,便順手拿起一片餅乾來吃,她又瞬間變大了,把兔子的房子都撐破了。後來她想起來要吃點東西就可以把自己縮小,於是她將手伸出去,朝著菜園拔起兔子種的紅蘿蔔,兔子奮力阻止,結果連同兔子都被拉進屋子裡去了。 因此後來編譯的版本有很多種,由於編譯與描述的角度不同,或多或少與史實有些差距或有謬誤之處。 於是假裝牙痛,一副痛得受不了地跑去跟姨媽說:「姨媽姨媽,我牙痛得受不了了,幫我去跟學校請假。」姨媽很乾脆地回答說:「原來是牙痛阿,待會來去給醫生拔掉就好了。」 愛麗絲跟兔子說:「對不起,我一定要吃點東西,才能變回來。」吃下去後,結果縮得太小了,只能從老鼠洞口一樣小的門縫鑽出來到花叢。 但無論如何,藉此來引起世人重新看待這片滋養萬物,並給予豐富生命的土地… 說畢,湯姆心想牙齒要被拔掉,而且還是得去上學,太划不來了。馬上打消念頭的跟姨媽說:「牙齒不痛了。」便無精打采地去盥洗,匆促地吃完早餐後,就出門了。 兔子看著懷錶又急著說:「我快遲到了,上班來不急啦!」一溜煙地就跑不知去向了。 半路上正巧遇到迎面而來的哈克。他是一個每天遊手好閒的孩子,有個愛酗酒的老爸,老爸也都不管他, 這時因為愛麗絲變得太小了,連隻蝴蝶都還要比她大,根本追不上去,像是隻小蟲在花叢中鑽來鑽去,找不著出路。 鎮上的每個父母都告誡自己的孩子不要靠近他,但孩子都左耳聽右耳出,反而很喜歡跟他一起玩,因為哈克非常懂得野外求生技能,會釣魚、採野果、捕捉野兔…,非常佩服他。 神父跟這兩大家族都非常好,也想消弭仇恨常常居中協調,但仍究無濟於事。 戰爭初期與建造一匹巨大木馬 「你手上拎著死貓幹嘛?」:湯姆說。「今晚你來找我,我再告訴你這個秘密。」哈克回答說。 特洛伊戰士雖然英勇死守城牆,將希臘軍隊擊退,但也遭受重大死傷。 兩人簡單交談完畢後,就各自往反方向走了。 希臘久久仍無法戰勝這場戰爭,戰力士氣頹廢。 就在此時,一位預言家告訴戰士們:「我們必須暫停對特洛伊的莽撞攻擊,不能硬拚作戰,必須另想計謀以智取勝才行。 於是奧德修斯將領提出一個妙計—建造一匹巨大木馬吧!第一,要做到這匹木馬的腹中能裝載所有戰士的容量。 果然他直言不諱,劈頭就指著他們說:「如果你們再跟羅密歐友好,我就連你們一起打。」於是雙方就在大街上大吵了起來。 第二,另分派一批人乘船撤回到特尼多島去,伺機回航作戰,臨走前要先燒毀戰備及所有帳棚,升起的濃煙讓特洛伊戰士們以為是戰敗撤離,讓他們不懷戒心而蜂擁出城。 第三,要派一位冒充逃難的人,要他告訴特洛伊人他是希臘人為求歸途平安,預備殺掉獻祭眾神的祭品, 他將博得特洛伊人的同情而帶回城裡去,同時必須設法引誘特洛伊人將木馬拖進城裡,此時,就是我們大肆殺戮,毀滅特洛伊的時機了。」 說畢,奧德修斯的計謀很快就獲得全體戰士們的贊同,他便命令戰士們開始建造木馬。 龐大的隊伍開始上山砍伐樹木下山進行拼裝,日夜趕工,到處一片忙碌景象,很快的在短短幾天內已經完成了建造, 從馬的豎立的耳朵,炯炯有神的兩眼,以及有如能夠飄逸的馬鬃,還有馬腹部的寬敞空間與逼真的馬腳馬蹄等,整匹馬簡直巧奪天工,眾戰士們驚嘆不已。 茱麗葉心裡知道她已是羅密歐的妻子了,不可能答應父親的安排,於是用盡各種理由推辭,但父親根本不理會,盡照著自己的決定去做。 神父就照著原定計畫派人去通知羅密歐 到了墓地,果真不妙,神父眼前看到的是羅密歐巴里思兩具冰冷的屍體, 於是國王責備兩個家族,你們的兒女已替你們承擔了這一切,放下不理性的仇恨吧!
adri tutrautrau dra kemadri dra uniyan dra pauwayan kema nadru na maidrangan.ladaladam dra temarabalraka aw dra aaipan dra tilin kema. driyama, likudran lra i, adri ku mututemutrautrau. muka ku meladaladama pubii dra hikuki.aw mitrepa ku pubii dra hikuki lra. adru kana muwaarak i, melibat i nguwayan kantaw a misasa a bulabulayan a salaw bulay. payas mukedreng tu matra kan Lomiow. aw adri lra muwai abalubalu. kamawan lra dra trinegtregan tu anger kadru. idru na bulabulayan i, amau tu trau kanantu kinareawilesan na rumaenan-i Culiyē tu ngalad. “pakurenangan kantu nirarengay kana Biruwa i Ciyupite. tibus kuwatis tu wanger. kuyku i, kasasepelr ku.” kema i Lomio. na ayawan i Huwasentun, kaduwaduwan nanmu cau, kemawan da sinuvukan kana alaway da caluwalun i calun, di nangku dinkalranan mu, kemawan da pakirev muranak kana variw, a mupapicu’ di mupatepi’ na kawi i cekipan i iyan diya. semalra, nu kinger ta da maranger u cimima’ kananiyam dare’ di, ni vurayay mi da ka’inavayan di kalra’ayan da uwavaawan, inubalibalisan kadri apuaputran kemawan da tatena’ di penauwa nanu ivavalis kaniyam da ta ikakinger, aymu, ini naniyam pinidare’an mu, salaw kana micima’ mipadangaran kaniyam tu kapauwayan. kadru i apuaputran i Ailise. menau kana tibalrbalr karauaraarak mubii marepalrulruy. kamawan dra pinarekadruwa a tusemēnpaw. semalra nanu marangeran mu, pukasa mi kana ka’uri’urid di kakuwalengan dadu. kemadri kemiyanger i sinpusang, “marekasagar i Lomiow kay Culiyē garem. an ta pakurenanganay kandri nantu lremak na marekasagar aw parekainaba nadru na druwaya rumaenan i, alra kararuwa lra benakbak dratu pinarekaawilesan.” aw kemadri benabati kan Lomiow dra, “aiwa! ti asiredaw mu aw ti parekataguwinaw mu.” likudran i, kilrengaw dra marekamenimeni a aputr a saigu marengay. dinikesan dra lralrepitepitan na aputr na mēkuēy. na aputr na patrakatrakayan mutupatengtengan. na singsingan na aputr mutupatrungtrungan. aw ulraya driya a kasaturiturik a aputr a lapa mukasakasa semenay. salaw bulay tu senay. kamawan dra matrina dra inyēhuēy. na cevecevelran i henan na makiteng maysemangalan kurenang semenay i Ailise. abalu lra dra auka melrulruya kana kunin. markuret da rarelrang mukuwa i makadaya kana dekalr na cevacevalran i henan na makiteng,’’man mikilrakilr u diya kanini na minacay na ngiyaw ?’’ kema i Tangmu. adri driya paetreng i, kadru i kalapulapuy maretratrebung dra saya dra uled i Ailise. idru na uled i, miungtruy temamaku. tu aseban dratu tamaku i, maruwa pabulebul putruri dra marekamenimeni. salaw abaal i Ailise. tu pinabulebul kana tamaku i, tu patrepayanay kantaw. tu adriyan sagar i, maranger penuwar i Ailise. ’’marengay i malri kaningku mu, ames mupacalan na viruwa i cevecevelran kema di, nu mupacalan na viruwa mu, ’atelrani na minacay na ngiyaw kantu dadek na viruwa, di mengadir ta lra da ngadir mu, nu mipalrapalrawan ta dadek mu, kamalremay’’. kema tumuvang i Hake. amawna, kemadri na uled, “ulraya ku rarengayan kanu a padrangal.” kema kan Ailise. a manay tu rarengayan amawaw kema aw marebeliyas driya. palrapalrawan kananu dadek diya di, nu tatena’ mu, ku na’uway lra nu maremay’’ kema i Tangmu mena’u kantu dadek ni Hake marengay. adru i, na uled kadru kantu tinamakuan na aseban mututibalrbalr. kemadri kan Ailise, “i tarawalran kanu i, tu kaasatri nu dradrek. i tarawiri kanu i, tu kaadarei nu dradrek.” kema. piya marengay i, mubii na tibalrbalr. idri Ailise i, adri driya mukalradram dratu nirarengay. penauwa dra melibat i Lomiow kadru i, tu paaliwanay. tu ilremesan aw tu awilesan kandri Tipote i, tu pukasayanay peniya kan Lomiow. pakiyanger kan Culiyē i Lomiow aw tu arimetremetraw tu wanger. an ku libunaw i, tibus mangaleb tu awilesan kanadru sarumaenan kema. aw adri tu libuni i Tipote. meredek i cevacevalran nadu daduwa mu, kurvulri kana cevelr i ngidaran kana vacang na kawi i makalusu. marepengan mengalangala da raredek nu aydan. muvavuruk lra na wari di, alra!pakunamun lra kinger da ulra a lrengaw, lramu tatena’ da mupana lra na viruwa ? kema di markapec nadu tu kaudan. i Ailise i, kemay i saninin kantu dradrek malak dra kalapuy. tu tengisaw na kalapuy kantu lima i tarawiri. payas matrina tu dradrek. maramatrina kantu dradrek na kurengaway driya. garemaremay i, kemay i kawikawi tremepa i langitr tremebas. idri Ailise i, magerareger kantu dradrek. tu padukedukay teminges na kalapuy kantu lima i tarawalran. garemaremay i, mukes tu dradrek kamawan dra uled dra makiteng. aw marebeliyas i dadare. kinger lra da marekadalrep lra tu pinilrengawan nadu di , mena’u a kemay dawilr na tateluv cau…. kimilrakilr da lrawlraw i Loposin ising, i Indian Ciyong di ulra diya a sasa na cau mu, dimis kana sikop, kemadri tu wanger kan Ailise, “an ku tametamay dra saima na kalapuy kanku lima i tarawiri i, kararuwa marebeliyas ku dradrek maku.” kema. adu mu, mareanger diya da kemakakuda nadu na tatelu na cau kema mu, adi repidan mena’u kanadu daduwa a puteha lra penapitaw kana cevelr. panaan tu kiniangeran. marebeliyas lra tu kadradrekan kan Ailise. “ inakuwaya! cemacakaw da cevelr’’ kema pasiyasiyas marengay na Tangmu di Hake. maw diya, maranger payas pavukas mulaud mukuwa mumalra kana ma’idangan tu ina’uwan diyan mu, makaud da kina’u kanadu na tatelu, munu pacepa ta da kuwacengan kema di, kemadu lra malihutut kadu madiyadi, makaud da mahuwahu pupana datu lrengaw, di mengalangala lra datu ka’alrayan punusar. nantu pinuwayan za anger remekat puwateha lra. adi diya sawariyan mu, ta kumuda di kinger lra da marekaselruselru nadu na tatelu , mena’u lra da melak kana tadaw i Indian Ciyong tu payasanay temapusuk kantu taherang ni Loposin ising. “izu na kawi na eva mu, parkipiya lra demaway zi nazu papiya mu tu iturusay nantu rinarekatan marlrawa’ mukuwa paturusa, na zuma na trau musavak kana tu tiyalr na eva, na zuma mu, waitras kana sudang marveliyas mukuwa i Tenito kana datar, mena’u kana kemani i Tangmu di i Hake mu, tu kaudan payas pakunamun piyalaud punusar kemay henan, kamalalupan lra kana munu ulra kakuwacengan i likudan. na zuma lra mu kaazu a sasa tu anger mukuwa mutu maw na penusar na trau. nu kuazu mu i eman izu na inkuwaya kakuwa, zi alamu kani i nganguwayan.” kema marengay i Awtesiws nantu ayawan na hitay. adi repidan meredek lra kantu ruma’ ni Peci … “ kumuda mu di, saringan mu dadek diya di saysaya mu mengad ? ’’kema i Peci. “maya’ mi kani temama, aumalr mi kani ma’idang vakuwan Caycie da kaukaudan na… ’’ mararengay di semaysaya mengad i Tangmu. likuda lra, tu acevungay lra da cau i Indian Ciyong kana lravuwang i henan, kinulus pupacalan muimeng lra. nazu na hitay rekazuwazuwayan tu anger mu, ulra sasa mingadan kani Sinong a hitay matikeriz zi mupapanayan marengay, “ zata kararuwayan tremerev kana Teroi, nu sunananay ku yaangaz mu ’azi ku makauz, wai ku zi inkuwaya na kituluz.” piya marengay mu, nazu na hitay mu, kematamuni semangal ’emuy’uy trempa kanintaw ika’uraringetr, puwapuwa pukezang kanata ka’uraringetran. pukaduwa kana wari cumuwalr i hoing mu, i ma’idang vakuwan Caycie parengay da cau kani Tangmu, duwa venavatiya datu ina’uwan da kumudakuda tu tinatakis, kema pakinger da cau, pukatatena’ da mau i Indian Ciyong na temakis kemaya. kemzu mu, nazu na hitay papiya mu mipinadangan lra, zi maturuturus musavak kanatu tiyalr na eva, na i pakalikuzakuzan lran musavak mu, maw i Awtesiws na tu ayawan na hitay, zi tu asedaw na sakayan pusavak kanantu tiyalr na eva. piya marengay, madakedak na cau diya kantu ’ulingecan i Tangmu. a azu mu, nazu papiya mu marapengan ma’etr’etr i savak kana tu tiyalr na eva, ’azi puwalrengaw zi ’azi mena’u i patraran, nantu anger nazu salaw kana silrevang. kemay kanidu lra na wari, kinakuwakuwa lra i Tangmu, kinasahar di kinalraman da cau diya, i taynataw mu, salaw semangal datu mulihuwan. nazu na zuma na trau mu, puteha lra semulret venatri’ kanantaw pinarahan zi maw nantu eman ziya zi, muitras kana sudang padadulu mareveliyas kazi Tenito na datar, mengangara kanantu kinuretan natu pakazalraman za suraresuran. tu sepesepelran kandri Culiyē i, muka matrangisa kan sinpusang aw marengay dra, “sinpusang, adri ku wawai mikataguwin kandru na trau! pulrangi ku driya!” kema. amawna, na kuwatis na kinilrengawan i, maraarei kana inaba na kinilrengawan. adri driya meredek tu pinakarun na trau kan sinpusang i, kilrengaw lra idri Lomiow dra minatray i Culiyē. payas kurepadrek dra ba muruma kana drekalr i Wēlona. adri driya marubalruk dratu kinageraregeran kan sinpusang i, mubalruk i Culiyē dratu kinaabetesan. idri Culiyē i, menau kan sinpusang aw adri menau kan Lomiow. “ulraya isuwa i Lomiow?” kema maaya. kemay kantu pinarekaawilesan aw tu pakalranganay lra dra palru dra mulremes tu lralrak. nadru na druwaya rumaenan i, atrebung lra dratu kiyaangeran. likudran lra i, tu karalapusaw tu tremean, tu awilesan na kemay kinasuwanan. aw matiyadretidr tu lima marekainabanaba lra nadru na druwaya rumaenan.
大人叫我不要畫這些沒用的圖,好好學習英文、數學、地理這些有用的科目。所以我後來沒有成為畫家,而是去學開飛機,成為飛行員。 就在進行之際,一位美麗女孩的身影畫過他的視線,瞬間被她給吸引住了,久久不能回神。而那女孩卻是仇家的人—茱麗葉 「請你接受愛神邱比特的安排,不然他會懊悔,我也會非常失望的。」羅密歐說。 華盛頓的領袖,你的人民眾多,就像是覆蓋著廣闊草原的草地,而我的族人就像是暴風肆虐後平原上散落的樹木。 所以,當你說想要買走我們的土地,並且承諾讓我們可以擁有舒適的生活, 花叢間的千變萬化 這聽起來似乎顯得公正又慷慨的交換,但對我的人民來說,大地的每一部份都是珍貴的、神聖的。 在花叢間,愛麗絲看見一隻隻蝴蝶飛舞追逐著,像極了被切開來的吐司麵包。 所以你的提議,對我們來說真的不容易。 神父心想:「如果藉著羅密歐茱麗葉這對相愛的戀情,也許這會是化解仇恨的最好契機了。」於是就對羅密歐說:「我答應你,我會替你們主持婚禮。」 後來又聽見會說話的各種花朵,拿起指揮棒的玫瑰花、百合花蕊變成的豎琴,鈴鐺花是小鼓跟大鼓,還有一排排喇叭花朵合唱團。它們整齊的合唱著歌,像是一場音樂盛會。 第二段:一座小山上的墳場 愛麗絲也跟著合唱了起來,好不快樂,壓根忘了要去追逐那隻兔子。 今晚兩人相約一起前往鎮上後方一座小山上的墳場,邊走邊聊…「你怎麼還拎著這隻死貓啊!」:湯姆說。 不久愛麗絲在香菇園遇見了一隻叼著菸斗的毛毛蟲,這隻抽著菸的毛毛蟲,可以將菸吹吐出各種圖案,讓愛麗絲非常驚奇,可是煙霧一直往她的身上吐去,讓她非常受不了的想逃離。 「我爸跟我說,墳場容易出現魔鬼,當魔鬼出現後,你就把死貓丟到魔鬼的身後,然後開始唸出咒語,接下來,如果身上有長疙瘩的人,疙瘩自然就會消失。」哈克回答說。 但毛毛蟲說:「我有重要的事情對你說啊!」,此時愛麗絲的好奇心又被驅動了起來,只好乖乖地走了回來。 「你身上長蠻多疙瘩的,待會我就來驗證一下你說的話。」:湯姆看了看哈克的身體說。 這時毛毛蟲就在自己吐出來的煙霧中化成了一隻蝴蝶,對著愛麗絲說:「一邊可以使妳變高,另外一邊可以使妳變矮。」說畢後就飛走了。但愛麗絲根本來不及意會他所說的話。 正巧經過的羅密歐,也被捲了進來,且儘管提伯特將所有的怨恨轉向他,他也耐住性子避免衝突,他想為了茱麗葉,最好不要再製造兩家族的紛爭了。 兩人走到了墳墓,接著就躲在墳墓旁的大樹下,靜靜地等著時刻來臨。時間一分一秒的過去,忽然間好像聽到什麼聲音,難道魔鬼真的來了嗎?兩人緊緊抱在一起不敢出聲。 這時愛麗絲將左右兩邊的香菇各採取了一塊後,選擇了左手上的一塊香菇咬了一口,身體又變的比原本的自己大上好幾倍,瞬間從樹林裡竄出天空中,連自己都嚇呆了,很快的她把右手邊的另一塊也咬了一口,瞬間又變回像昆蟲一樣小,縮回到地面上。 當聲音越來越接近,他們遠遠地看見三個人… 羅勃遜醫生提著煤油燈,印地安喬和另一個人手持鏟子, 愛麗絲心裡想:「如果把左手邊那一塊輕輕地舔一下,應該就可以剛剛好變回原本的自己了。」 正當他們兩個人猜想那三人到底要幹什麼時,馬上便看見兩個人手持鏟子開始挖墳墓。 果然,終於變回原來的模樣了。 「天啊!他們在盜墓。」湯姆和哈克驚訝地小聲說。 原本想趕快跑下山告訴鎮上的大人們他門所看見的一切,但又害怕會被他們三個人發現後,會遭到不測,於是只能呆呆地蹲在原地,不敢移動也不敢出聲,看狀況再伺機逃跑。 計謀開始 不久,不知為何地聽見他們三個人起了爭吵,只見印第安喬拾起一把刀狠狠地刺向羅勃遜醫生的胸膛。 「木馬建造已完成了,大家按照計畫分頭進行,一部分進入馬腹,一部分就乘船回到特尼多島去, 湯姆和哈克見到這一幕,嚇得急忙直往山下衝,早已忘記害怕被發現會遭受怎麼樣的後果。 而另外就要有一位自願冒充逃難的人。那麼現在有誰願意來承擔,請到前面來。」奧德修斯將領說。 很快地,兩人跑到了姵琪的家… 「你們兩個怎麼流了滿身大汗,氣喘吁吁的?」姵琪說。「我要找你爸爸,我要告訴柴契爾大法官一件可怕的事情…」湯姆還在上氣不接下氣地說。 後來,印地安喬被發現躲藏在深山的一處岩洞裡,被眾人合力將他拖出岩洞,逮捕歸案。 眾戰士們都在猶豫的同時,一位叫西農的戰士站了出來說:「為了能攻陷特洛伊,即使犧牲性命我都不怕,我願意來承擔。」 說畢,眾戰士們便大聲歡呼,對於他的勇氣,鼓舞了大家的士氣。 隔天法院開庭,柴契爾大法官傳喚湯姆作目擊證人,湯姆就把當晚的殺人經過再一次地仔仔細細說給大家聽,證明兇手就是印第安喬。 接著,眾戰士們全副武裝,依續進入馬腹中,最後是奧德修斯將領進入,並將梯子收回馬腹中。 說畢,大家都感到非常驚訝湯姆的正義與勇氣。 此時,大夥只能安靜地在擁擠的腹中不能出聲,看不見外面的心情也令人感到不安。 這天之後,湯姆立刻成為家喻戶曉的英雄,受到大家的愛戴。姨媽更是以他為榮。 另一批人便開始焚燒建築、雜物及帳棚後,隨即登上船隻準備退回特尼多島去,等待約定好的進攻信號。 茱麗葉傷心的跑去找神父哭訴:「神父,我不能嫁給他,求你幫幫我啊!」 但壞消息比好消息傳得快,神父派的人還沒到達,羅蜜歐就已聽說茱麗葉的死訊了,並且立刻備馬要趕快回維洛那城。 神父還來不及從驚訝中清醒,茱麗葉就從昏睡中甦醒了,她看見神父卻沒看見羅密歐,「羅密歐呢?…」她說。 經歷這場毀滅性的仇恨之後,兩家也因此終於都放下歷經世代的仇恨,握手言和了。
pakanguwayan dra enem ami i,kadru ku i sahalasamo.mulelep ku dra kuwatisan. mukuwatis ku hikuki i,kuyku na kemiyanger semeket pakainaba. aremeng i, kadru ku i samo alrube. dadaman dra semaluwan i, adri ku pakiyanganger dra ulraya a trau a benabalruk kanku.kadru a walrak kemadri kanku, ”patalruan ku driya temutrautrau dra siri.” kema. nadru na miyadruwa i, adri lra mikiar dra marekaawiles tu nirumaenan aw marekasagar. “usabak lra i sabak!” kema emauaw i tinataw kan Culiyē. gerus kema muburek idri Culiyē. “i Lomiow ku ngalad. adri kaabalu kanku ngalad.” kema padukeduk pakalradram dratu ngalad i Lomiow. ulra a sawariyan na wari adiyu diya, nangku dinkalranan tu kaduwanan maruwa sumuvuk mapiyapiya kana dare’, kemawan kana kerun nu valiyan, tu suvukanay i makaicas kana matemuy na sikiw di na vucevucek. tu asiredaw kan sinpusang aw kadru i kiyukay puruma nadru na miyadruwa. aymu muvuruk lra na wari, malalup ta lra tu ka’inavayan di tu ka’idangan kanta i dekalr harem. harem lra, adi ku lra mianger kananu kiyaamiyan di nanayan, alra nanu palisiyan maruwa paka’ulingec di paka’idang kanmu cau kana wariwari diya, adi lepidan mu katemuy lra na kaadu kana pinidare’an, nangku dinkalranan, di nangku alraalrak mena’u lra kaniyam na makitayan da matengetenged. kanini na kakaudan na matengetenged mu, lremalremes data limekan peniya, kadu ta lra maluwalu, uniya da saya ka’inavayan. nu miturus mi kananmu anger mu, karuwa mi kivaaw di ki’imiyar kanmu. amawna, menau tu alialian i, a salaw malatak a trau kema kan Lomiow. masanan i kawikawi maulid dra piyaama tu kawang kan Ailise. amawuna, patrutru kemakawang. i isatr kana kawi pinatiwatiw dra sadru dra pudrung dra uwaamayan tremepa. masanan lra i Ailise. menau kanadri na pudrupudrung i, mangaleb marawraw tu tranguru. mabangabang lra dra kakakudayan. betut kema i nguwayan kantaw a matrina a ngiyaw. tu kiyumalray kan Ailise dra, “inaba ku makalrang kana isuwa na dalan?” kema. na ngiyaw i, tu tudruanay kana dalan na mauka kana maulrang na drekalr. piya temudru na ngiyaw i, payas mulremes. panaan dra muka tremepaya kana maulrang na drekalr i Ailise. na trau peniya i drekalr i, an mararengay lra, an maguwagu lra, an kemakakawang lra… mubeliyas tu kakuwayanan. adri maruwa kimadrayar i Ailise kanadru. adru i, penauwa dra melibat na kunin kadrini. menau i Ailise i, tu lrulruyaw. amawna, adri pakalrulruy. patrutru driya kemakawang i Ailise. muka dra druma dra kawikawi. na garamgaman kadru i, salaw kirekamelri tu dradrek. na maymay i, miinedan dra kamawan dra lapa. na tabilraelra i, kamawan dra patrungtrungan tu dradrek. menau dra lringut dra dalan i Ailise. a dalan a warumaan kema. padawilr menau dra saya dra suwan a miinedan dra kamwan dra saselrap. temawar tremepa kantaw. aw tu selrapaw tu ninauwan na dalan. uniyan lra na dalan. maulid dra kakudayan i Ailise. alra uwaimeng ku i kawikawi. aw adri ku lra pakauruma kema. tu kuwatisan kemiyaanger i, matengadraw i dadare aw matrangis. kaukaud di mitan da inlrangan na Teroi mutelak zi maw nantu ipantatiti inia i Sinong. ’’kayta diya kantu kinakurevulriyan i Intian Ciyong mena’uwa, lramu ulra tu vinulri da eman na adi pakadaalram da cau.’’ kema salrangan marengay nadu. likudran i, dinikesan dra puwatremel i sinpusang. kemadri kan Culiyē, “an muruma yu i, pakurenangi tu ngai kan temama. amawna, dra pakanguwayan kana puwarumaan na wari dra rauban i, trekeli idri na puwatremel! kaababetes yu! an paelipas dra makapetelr misama dra druwaya tuki i, kasenanekin yu. pakanguwayan dranu kasenanekinan i, dradruwa benaawa kanu i Lomiow. aw karuwa mu lra salrangan penuwar kana drekalr i Wēlona.” kema na sinpusang. maw kemazu, na Teroi na trau mu, kazu i dawilr mu kilrivak zi mena’u kana ’asevan na apuy piyaitras piyarukup, karpiyapatraran mena’u, mena’u kana Hila nantu hitay mulikulikuz lra medek i lrevelrevek kiruaday lra, kemadu salrangan nadu daduwa, mukuwa kanidu na lravuwang. idu na lravuwang pukasa kana sa’uc di, parkaduwa ta dadek tu ikaacas, semalra patawar kilrivak muharaharng musavak nadu, marekaasavak mu marekasa’uc. alra! pakunamun lra mena'u da kemay kana asavak i lravuwang mu, ulra a pakamelri da semenan semenan kema, puwapuwa maranger mudalrep di musavak diya i kasavakan. maw izu na tu retra’anay lra tu anger kiyalrivakan, zi ’azi lra silrevang tu trualray lra tu sulray, karmupatraran azu mu, mena’u kazu a ma’izang a eman na matikeriz kanantu sulray i nganguwayan, dinaway za kawi izu na salaw ma’izang a eva, nazu na satrautrauan puteha lra ngarudengulran mazayazayar azu mu, ulra sasa a trau kemay kana eva tu tiyalr makalusu kemakawang mupatraran. mena’u lra da remeni’ tu isasenan na saya ruvuk, kureantip kana turak na varasa’, na kadu i ngawayan i Tangmu mu, tu pakedangay pentid di, tu kurusaw pupacalan idu na ruvuk, nadu daduwa mareanger lra da lramu mau na micima’ eman, kakema mareanger di, venakakevak diya kana ruvuk. i Sinong paturus kanantu kinuretan , padulu lra kema’inava kanini na pantatitiyan. tatena’ , na kemawan kana kim tu isasenan, payas patulre’ay pasenan kanantu mudingan kanadu daduwa, mau diya, kanini na lravuwang i savak tu ’aremengan adi mena’u kanantu lima, harem payas semenan dadu di, adi pakutatena’ datu ina’uwan peniya. ’’wa i! pamelriyan lra kana sadu nani na ulruulru’ di kimkim a! kataawki ta lra harem’’. kema di ’umuy’uy munkunkun tu semangalan. na hitay ziya mena’u kani Sinong tu zazek iniyan za emaemana, kamawan kanizu na pinadakedak, trematratrangis zi maherareher tu zazek nantu ikakuda mu, kamawan za salaw makaud, kemay kana eva nantu tiyalr i makalusu kemakawang mupatraran, likudan lra, paranger i Tangmu kana kadu diya i Intian Ciyong kurevulri kanini na lravuwang, di marengay kani Hake da ’’kamau i Intian Ciyong adu diya na pukasa minada pusavak kanani ay ? kema. tu semangarn i Hake mu, adi lra milingaw da aeman kakema i Tangmu…. kiumalr nazu kanintaw za i eman u? zi mazu sasa u? i Sinong mu temuvang, “ inku mu nintu ’inevang ku na Hila na hitay, nazu mu, zatu kianun zatu kasalrahawan muveruk demaway kanini na kawi na eva zatu sasunan veray kani viruwa i lrevek zi tuy pinatrayaw ku, tuy patavangay ku. “Tangmu, nu mipaysu u mu, maranger u kumuda?’’ kema i Hake kiwmalr. “maranger ku mituruma’an kani Pēci’’. “lralrak u diya di dika dadu nu piniangeran!’’ “inu mu? Hake?” “adi ku lra maranger demerengan. kuy asalraw lra nangku pinilricalrica’an, ka’icelas lra ku piniemanan, di kikaresanaw kana karecaucau na cau ku pinicauwan”. a trau an masepelr lra dradru i, mames makalrang dra kakuwatisan. salaw masepelr idri Lomiow. adru kana muraruma i, tremima dra miibulr dra puwatremel i dalan. “an meredek ku kantu trebel kanku kataguwin i, ti tratrekel idri na puwatremel. aw auka ku kuretraepa kan Culiyē. mukasaya mi pataribulretreng.” kema tu wanger kan Lomiow. nava lra penusar ku zi, mukuwa ku kivavulriya kana muveneng na mitralunan, maw na ’azi atrevung kaninku patari mudawilr tu sudang nazu, zi muharaharang ku lra mupatraran kivavulri kanini na kawi na eva i makalusu.” kemadu di salrangan marengay da “ta vulriyaw diya nani na micima’ na kimkim a .’’ kema. nazu na hitay marengay kakuda mi masalu kaninu, i Sinong masalr marengay, “ inku azu a ki’evang ku mu, nanku ’ina’uwan kana Hila na hitay mu tatena’ lra za maulepan lra zi iniyan lra za kezang, nantu tazaw tu ’ilrus mutru’tru’ mukipiya lra, zi iniyan lra za akanen, ’azi lra kararuwa kimatatenged. piya vunulri kana kimkim mu, semangal di salrangan mulaud kemay henan. Teroi na trau mu, inmu mu uniyan lra za uri raranak kaninmu, nu ’azi mu masalu kaninku mu, pinatrayaw ku nu kemazu!” “Tangmu, maranger u diya mulikalikap?’’ kema i Hake “kemadu diyamaw! ulra diya a marekasahasahal kana kemani mulikalikap diyadaw! ” “ai, ta kiangangeraw diya, yawa ta i iyan mulikapa nu masalr diya”…. ini nantu ikakuwa marengay ni Sinong, nazu na Teroi na trau mu lraman lra, zi mutelak lra nazu zi, maw na kuowang na kemezeng mada pusavak kanantu zekalr. maw mu ini na kuowang ulra saya tu marangeran kiumalr kani Sinong za eman natu pauwayan zamu dinawayan kanini na eva. i Sinong mu tremulretrulr marengay, “ na Hila na trau tu inuwalikulikuz, maw na uri puwapuwa kanantu aeman na hitay zi maw nantu akanen, nazu kazu kania demaway kanizu na kawi na eva, ini mu nintaw kianunan kani Yatiēna na vavayan na viruwa zatu ka’inavayan zatu a’i’ilan kanazu mareveliyas kanini nantu kinazuwan na dare’. maw mu nu maw inmu na kemezeng pusavak kanini na eva kanamu zekalr i savak, maw mu lra na parvavuli kana Hila na hitay ki’i’il kani Yatiēna, zi nazu na Hila na hitay wanayun lra ’azi kiyaseker kaninmu.” a azu mu ulra a marekazuwa na trau trempa kanini na kawi na eva kana kakezengen pusavak, markamelri natu ikaakuda, na kinger masalu kani Sinong nazu mu, alra ta pakunamunay pusavak i zekalr ini na kawi na eva, kararuwa izu na viruwa na vavayan ’emil’il kaninta; ulra kazuwazuwan na trau ’azi masalu, inia na sasunan kararuwa ’emi’il kana Teroi, kamawan za kainiyanan za anger, tu pakaakuatreng na ’alra kaninta, harem ta payasaw venatri’ inia na kawi na eva, salranganaw ini i Sinong pinatray. kiyumalr lra ku kan sinpusang kema i, menau kantu kataguwin dra miedreng i trapingiran aw adri lra maengadr. menau dra ulraya a miibulr a puwatremel kantu lima kan Lomiow. idri Culiyē i, pakiyaanger dratu kinuretan dra adri mulaesi. tu palretrusaw na pansiyam aw tu tabusukaw tu dradrek. payas kuretapelra kantu dradrek kan Lomiow. nazu na semavuli penapiya marengay, munamun elra mupatraran kemay matramatra a zazuwaya kasa ma’izang a unan, musasavakan kanazu na trau tu karatraw pinatray zi nazu papiya madakedak zi karpusapusar. nazu papiya mu masepelr tu anger alra mu maw na ’azi ta masalu tu pasasavung izu na vavayan na viruwa i Yatiēnna, maw na mavangavang pakunamun lra kemezeng pusavak i zekalr kanizu na kawi na eva. likuzan lra mu, nazu papiya mu semasaharan zi patrungtrung zi semenay zi malikasaw kitratrevung kanini na kawi na eva. izu na dadalan ’azi marayas zi ulra i tiyalr kana eva natu hitay na Hila mu nantu pinieman malriyangetrungetrup pakalangkang tu lrengaw, na Teroi na trau mu, ’azi walra kema tu anger zi tremulrtrulr semasaharan. nu kazu lra ulra a trau mena’u za kaakawdan, temamuni ’emuy’uy za paziaziyan kemezeng pusavak i zekalr kanizu na kawi na eva, mawu kemazu tu kalikeday semere zi tu atravay lra tu lrengaw na ’emuyay’uy.
六年前,我在撒哈拉沙漠發生了意外。飛機故障了,我只能想辦法自己修理。 晚上我睡在沙漠裡,沒想到,第二天早上,竟然有人把我叫醒。有個小朋友對我說:「幫我畫隻羊。」 他們兩人不顧家族是世仇,卻是愛上了彼此… 「該回屋裡囉!」茱麗葉被母親的呼叫聲叫走了。「我是羅密歐,請記住我的名字。」羅密歐快速的補上最後一句話。 曾經有一段時間,我的族人可以覆蓋整個土地,就像被風吹起的浪花覆蓋了鋪滿貝殼的沙灘一樣。 於是兩人就在神父見證之下完成了婚禮。 但那段時間已經過去,現在幾乎忘記了部落的偉大。 如今,我不會為你的要求而感到哀痛,因為你的神讓你的人民每天變得強大,很快地就會填滿所有土地, 而我的族人,我的孩子們曾目睹了部落的戰敗,戰爭的無情,將會讓我們失去一切,沒有任何好處。 如果我們按了你的意願去做,我們就會得到保護。 不過羅密歐的忍氣吞聲,看在朋友眼裡是懦弱的。 迷了路的森林裡 於是她開始漫無目的地走著走著… 樹幹上掛著好多種方向的路標,這搞得已經迷路的愛麗絲暈頭轉向,不知如何是好。 忽然眼前遇見一隻大貓,愛麗絲便詢問牠要走哪一條路好呢?結果大貓指引一條通往瘋子村的路,說畢立刻就消失不見了。 愛麗絲果然闖入了瘋子村,村裡的所有人說話、動作都是顛三倒四的,讓愛麗絲根本無法和他們好好說話。此時,兔子剛好經過這裡,被愛麗絲看見了,於是又追了過去,但終究還是追不上。 走著走著,走進了另一片森林,裡面的動物都長著奇怪的模樣,有長著喇叭嘴的鴨子、也有小鼓形狀的青蛙等等。 但她發現了一條小徑,正以為可以通往回家的路時,遠遠地看見一隻長著掃把嘴的狗,緩緩地走了過來,將這一條路掃不見了。 這讓愛麗絲更不知所措,覺得自己將永遠被困在森林裡,於是難過地坐在原地哭了起來。 第三段:刺激又豐收的歷險 特洛伊的鬆懈與西農的演技 「要不要去印地安喬藏匿的岩洞裡瞧一瞧,也許他有藏著不為人知的寶藏。」兩人異口同聲說。 後來神父手持一瓶藥水,告訴她:「回去後就順著父親的安排,但你就在婚禮的前一晚將這一瓶藥水喝下。這只是暫時讓你昏迷,經過42小時之後你就會再清醒過來了。在你清醒之前羅密歐就會把你救出來,你們就可以一起逃離維洛那城。」 果然,特洛伊人遠遠的注意到了竄升到天空中的大火及濃煙,紛紛往外窺探,發現希臘軍隊已經退到海上逐漸撤離了, 於是,兩個人便一起出發往岩洞的方向去。 岩洞非常的狹窄,只容許半個人身的高度,於是他們小心翼翼地往裡面爬行,越深就越窄。突然間,岩洞的深處發出微微的金色光芒,便更好奇地往裡面爬… 於是放下戒備,放心地將城門開啟,湧出城外的同時,他們發現一具龐然大物高聳地佇立在門的正前方,是用木頭作成的又高又大的一匹馬, 正當眾人開始議論紛紛的當下,有一個人從馬腹下走了出來。 他們發現有一個發著微光的袋子,夾在兩根石柱間的夾縫中,爬在前方的湯姆就用一隻手將那袋發著微光的袋子奮力地拖了出來,兩人正猜想會不會是珠寶的同時,一邊準備打開袋子。 西農即按照原定的計畫,準備演好這場戲。 果然,一道金黃光芒,閃耀地瞬間直射他們的臉頰,原本漆黑一片不見五指的岩洞裡,頓時也整個被照亮了起來,他們幾乎不敢相信眼前所見到的一切,「天啊!好多的金銀財寶啊!從今以後我們就是富翁了。」興奮地又叫又跳地說。 眾戰士看見西農身上沒有武器,一副受到驚嚇,哭泣而顫抖著身體表現出非常恐慌的神情,從馬腹下走了出來, 後來,湯姆回想起曾躲藏在岩洞裡的印地安喬,跟哈克說:「會不會就是印地安喬當時一起帶進岩洞裡的寶藏?」哈克仍在興奮的氣氛當中根本沒理會湯姆在說什麼… 便問他你是誰?怎麼只有你一個人?西農回答:「我是希臘軍隊的俘虜,他們為了祈求歸途平安,便製作了這匹木馬要獻祭給海神,並且要殺了我當作祭品。 「湯姆,有錢之後你想做什麼?」:哈克說「我想跟姵琪結婚。」「你還是個小孩子耶,這樣想也太早了吧!」「那你呢?哈克。」「我不想再流浪了。我要改變我髒兮兮的模樣,成為一個乾乾淨淨且彬彬有禮的小紳士。」 人在絕望之際,容易做些傻事,悲傷的羅密歐,路途中向一個藥劑師賣給他一瓶毒藥,打算在愛妻墓前服下毒藥,躺在她身旁陪伴她長眠。 幸好我死命脫逃,藏匿在沼澤草叢裡不被發現,直到他們航行走遠了,我才爬了出來並躲在這匹木馬下面。」 於是兩個人一口同聲地說:「那我們先把寶藏收好。」 戰士說,我怎麼能相信你,西農又說:「我在被俘虜的當時,所見希臘軍隊確實已精疲力竭,武器殘缺用盡,也沒了糧食,徹底無法再作戰了。 兩人把寶藏藏好之後,便一起開心地走下山。 特洛伊人,你們已無禍患了,如果你們不相信我,就把我給殺了吧!」 「湯姆,還想再探險嗎?」:哈克說「當然!還有什麼比探險更有趣好玩的呢!」「好,那我們想想下一次要去哪裡探險…」 西農的一番話,引起特洛伊人的憐憫,並且也鬆懈了下來,在國王的引領下進入了城裡。 不過國王仍有一個要求就是要西農說明木馬的緣由。 西農繼續說:「希臘人的撤退,其實是因為要重新補充軍備及糧食,他們在這裡建造木馬,是為了祈求雅典娜女神的保佑,保護他們將要回來重新佔領的基地。 但是如果你們把木馬拉進城裡,你們就會代替希臘軍隊獲得雅典娜女神的保護,而要希臘軍隊永遠得不到勝利。」 此時,便有兩派人馬對於是否該將木馬拖進城裡,持不一樣的態度, 輕信西農的一方認為要盡快將木馬拖進城裡,以能獲得女神的保護; 而也有大部分的人不相信這是可以保護特洛伊的祭品,認為實在太愚蠢了,這一定是一種敵人的詭計,此刻必須就要將木馬燒毀,連同處置西農。 正想追問神父,就看見她心愛的丈夫躺在身邊已沒了氣息,且他手中還握著毒藥瓶,她猜想計畫似乎是失敗了,於是她不顧一切的隨手抽取一旁的佩刀往自己身上刺,就倒臥在羅密歐身旁了。 持反對的一方才剛說畢,忽然從他們眼前出現兩條巨蟒,蜿蜒纏繞穿梭在眾人之間將人咬死,大家嚇得到處逃竄。 大家開始懷疑是不是因為不相信,才遭受了女神雅典娜的懲罰,便匆忙又迅速的將木馬拖進了城裡。 之後,大家更是歡欣鼓舞,又唱又跳的歡迎這匹木馬。 即使因為路面顛簸,使馬腹中希臘軍隊的兵器碰撞而發出了聲響,特洛伊人卻絲毫不起疑,繼續歡樂。 也即使有人看出了危險,大聲疾呼阻止木馬拖進城裡,仍被譏笑與嘲弄的聲浪所覆蓋。
adri ku driya temalram temutrautrau dra siri. driyama,masalr ku temutrautrau kanku pinalribakan na unan panau. kemadri kanku, “adri inaba! adri ku sagar dra ulraya a unan i sabak kantu tiyalr. sagar ku dra siri.” paresama ku temutrautrau i,adri penauwa kantu wanger. ku maagelran semeket kana hikuki i,ku paterasay elra temutrautrau dra trabak beray. ulraya a siri i sabak ku kayaw. salaw semangal idri na walralrk. musabak lra kantu saesa i Culiyē i, kuresangedralr i latalataw aw melraselras marengay dra, “salaw bangesr i Lomiow i! ulraya yu isuwa? sagar ku kanu!” kema. adru i, adri payas muburek aw mulrasedr kana lataw i makadare i Lomiow. amawna, adri malradram idri Culiyē. semalra, maranger ku marengay harem, kaniyam temuwamuwan datu ’avu tu ukaukak mu, mau na pukasa kana kinase’er di tu talaulepan mu, mau na kinapadangar. patariawac adi kalaalup nadu da mikemani kana vulay atu kinkaduwan, adri lra tu ringitri kantu alialian i Lomiow. kamawan dra maulrang madrikudrikul nadru. adri lra malradram dra makakuda aw, tu alialian kan Lomiow a misasa i, tu pinatrayaw kan Tipote. munayun tu kinasahar kanini na vulay na vurelruwan di na telrawan na dinanuman, tu ikavangsar a henanan, evuv, lrevek…., di marayas kemay kana semangalan na pa’alrupan muruma’ duwa mena’uwa di demuluusa kaniyam. a mubalruk kantu tiya dra pulikudran adru adri paetreng. idru na matrina na ngiyaw i, mupatraran driya masalr. kemadri kan Ailise aw, “lralralrulruy yu driya kandru na kunin?” “adri ku lra maranger melrulruy. maranger ku muruma. amawna, adri ku pakatrebung draku uwarumaan na dalan.” kema i Ailise. aw tu tudruanay kana ngiyaw dratu uwarumaan na dalan na adalrep. tu tinudru na dalan i, a mulikalikaw aw belakas. a tratrepayan dra kasasarawan. i sabak kana kasasarawan i, maretratrebung kana pukepay huwangho i Ailise. tu aiselaw kana huwangho malinay kana marepaukauka kana kawehu na mali. na adri makeser na trau i, a kiyatranguruan kema na huwangho. a malalinay i, pamelri tu kinalinayan kan Ailise. salaw ilremes na huwangho. tu ilremesan i, ti payasaw pinatray i Ailise kema. tu minedanedangan kan Ailise i, tu sununganay i aliyutr tu lima. muka demikesa dratu sama mekan na kalapuy. tu padukedukay temaemulr na kalapuy. payas matrina tu dradrek. matrina ku dradrek garem. adri ku lra kiyanedang kana huwangho dra kitatengedran kema i Ailise. penapadang dra kuwadakudayan melibun kana huwangho. adri pakiyaangeanger dra mukes tu dradrek kan Ailise. a! i tarawiri aw i tarawalran na kalapuy i, tu parenangaw mekan. driyama, arei matrina aw arei mukes tu dradrek. kandru na rauban. idri Culiyē i, tu pakurenanganay dratu kinuretan kan sinpusang. tu trekelay idru na puwatremel. pakireb kabekas penuwar i Ailise. na huwangho aw na maleaalaw kemay i likudran melrulruy. adri driya paetreng. maretratrebung driya masalr kandru na saigu marengay na midadikesan dra kamawan dra matrina dra tingeran na alreban. tu pakirebay trematruwalr na alreban inaba ku penuwar kadri kema i Ailise. tu katrinayaw tu buwang kana suwaksuk marengay na alreban, “penuwar yu lra kadrini a!” kemay kana buwang menau i Ailise. menau dra alrupe i patraran tu dradrek tu trau. aw pakirekireb emauaw kantu ngalad. maranger benalruk kantu dradrek. na miedreng kana kawi i makadare idri Ailise. kinageraregeran i, marebutrelr. mubalruk i, panguledengud driya. kamawan dra matatiya driya. marubalruk lra i Ailise kemay kantu kinatiyaan. meredak kantu trebelr kan Culiyē idri Lomiow. maagelr dra kakurutran kantu treble kan Culiyē. palamuwa ku menau kanku kataguwin i Culiyē kema tu wanger. aru kakurutr ku kema i, adri paetreng aw tu drimutraw kana trau na emaair i sinpusang. idri na ngai garemaremay patrirebeng patariseksek kandri na drekalr. na Teroi na zekalr nantu kinatrepuwan zi natu inutrerevan na Teroi kemazu semasaharan, trematrekel zi semasangalan, sawariyan ’azi maziazi patari asavak na ’esunganan nazu papiya maulep lra zi, temawatawar zi maziyazi lra. a azu mu, i Sinong kemay kanazu na trau i savak kemakawang mupatraran kanizu na zekalr , tu puitrasaw izu na sinulretran na apuy nantu pukazalraman, zi patrevanay miwayway tu lima. na kazu kana tu tiyalr na eva i Awtesiws mazalram lra mu tu pulusuwaw na sakayan, nazu na hitay kamawan za vulraw payas mulusu mupatraran. nazu na kazuwazuwan na hitay mu puteha lra kantu tazaw tu ilrus, payasaw temakis ’emilrus nazu na alralrupe’an na Teroi na trau, tu vulru’ay za apuy tu ruma’ venatri’, muvakar lra izu na kakaukaud na trematratrepu. i likuzan lra mu, na kemay Tenito na datar na hitay mu medek lra, mukaitrasan zi kemazu puteha trematrepu. i Teroi na zekalr mu mena’u ta i iyan ziya mu dara’ peniyapiya, na dara’ tu iwa’enun kamawan za zinanuman, mutrerev lra peniya nu mena’u ta. inia na tremaatrepu maw izu na apuy na muvavatri’ munayun telu wariyan telu ’esungan sawariyanan ’azi ma’evut, na rukup mu tu atravay lra na ’asevan ’azi lra kurna’u na rukup na kadaw, inia mu maw na mutrerev lra i Teroi.
我從來沒有畫過羊,只好又畫了我的第一幅畫,結果他說:「不行!我不要肚子裡有一頭大象的蟒蛇,我要一隻羊。」 我畫了幾次,他都不滿意。 我急著修飛機,所以亂畫了個箱子給他,跟他說羊就在裡面,沒想到他很滿意。 後來茱麗葉回到房裡,倚靠在窗口輕輕說著「英俊的羅密歐啊!你在哪裡?我好喜歡你。」此時她不知道羅密歐躲在窗下並沒有離去。 所以,我現在想說,對我們來說,我們祖先的骨灰是神聖的,他們休息的地方是神聖的。 他們永遠不會忘記給他們存在的美麗世界, 於是朋友索性不理羅密歐,又再度和提伯特挑釁起來了,就在一陣混亂中,其中一位朋友不幸被提伯特痛擊而死。 他們依然愛著這裡的青翠山谷、蜿蜒的河流、雄偉的山脈、湖泊、海灣…, 會經常從快樂的獵場回來探望與安慰我們。 夢醒前的最後時刻 不久,那隻大貓又再度出現,說:「你還想追那隻兔子嗎?」 愛麗絲說:「不想追了,我只想要回家,可是我找不到回家的路了。」 於是大貓給了愛麗絲一條回家的捷徑,但其實是一條曲折又漫長的迷宮。 在裡面遇到了撲克牌皇后,皇后要她配合玩一場高爾夫球比賽,輸的人就要被砍頭。就在遊戲過程中,愛麗絲一直出錯,這讓皇后非常不開心,氣得皇后下令要處決她。 愛麗絲緊張地將雙手插入口袋裡,結果摸到先前吃剩的香菇,於是快速的塞進嘴裡吞掉,身體突然就變大了,因為變大了就不怕皇后的審判,開始要準備對付皇后。 不料,才準備要對付皇后時,卻又瞬間變小了,原來,她剛剛是將左右兩邊的香菇都一起吞了下去,所以才會瞬間變大又變小。 當天晚上,茱麗葉就照著神父的計畫喝下那瓶藥水… 愛麗絲開始奮力的逃跑,皇后和他的侍衛就緊追在後。 不久,愛麗絲又遇見了先前那扇會說話的大鼻子門把,她奮力的想打開,好逃離這裡,門把便張大了鑰匙孔說:「妳已經逃離了!」 愛麗絲往洞孔一看,結果看見了外面的自己在睡覺,於是她放聲大喊自己的名字,想要叫醒自己。 睡臥在大樹下的愛麗絲突然驚醒了起來,醒來後還不自覺的念念有詞,像是還在做夢似的。 愛麗絲夢醒了。 羅密歐到達墓地,正迫不急待地要把墓敲開,想見她親愛的妻子。 不久,神父被看守的人抓住,消息也瞬間傳遍了整個城鎮… 特洛伊城的殺戮與陷落 特洛伊一直在沉溺於歡樂慶祝、飲酒作樂之中,久久未停,直到夜深大家都倦了才慢慢靜了下來。 這時,西農便從人群中走出城外,高舉已燃起火焰的火把暗號,用力揮舞著, 處在馬腹中的奧德修斯將領得知了訊息後,便放下梯子,所有戰士迅速地魚貫而出。 大批軍隊開始揮舞手上的刀劍,向熟睡的特洛伊人砍去,丟擲火把將住宅燒毀,展開恐怖的一片殺戮景象, 隨後從特尼多島的軍隊也趕到了,上了岸就開始屠殺肆虐。 特洛伊城到處血跡斑斑,血流成河,已經呈現殘破不勘的景象。 一場殺戮仍持續進行著,大火三天三夜久久未熄滅,天空被濃煙壟罩不見天日,這已經宣告特洛伊的淪陷。
idri na walrak i, kirekameni dra trau.likudran lra i,yawan na walrak ku kayaw pungalad. “pakapukai driya nanu niyarengayan! Culiyē a! menau idri Lomiow i, salaw ilremes aw adri lra pakadikes kantu anger. tu kimadrikulaw i Tipote. tu pakirebay kemalrebeng pinatray. ranganger ku diya kananu rinarengay, di ulra ku kiyaami kanmu, mau na amana ’emaraw kaniyam da udadangiyan kaniyam temuwamuwan di ’ali’aliyan tu cevelr. di panadamu nanmu alraalrak, na dare’ mau nanta ma’idangan, na dare’ melri tu ni iman a sasa, nu kemani a mu, na lralrak diya karuwa miirayan kana dare’. ini na dare’ diya, mau tu ikapadangaran kaniyam na dikalranan mu, na henahenan, na vurlruwan, na cekipan di na kawikawi mu, miinilrangan da vulay na sare’edan di kinasaduwan anger kani i dekalr. kanmu dapalr i makalusu na anamu(valalri), na rameng mu, kemawan kana ma’umuy di minacay lra, aymu mi’avu datu ukaukak kaniyam temuwamuwan, nu hadasi ta mu, maruwa ta madalram kidekes kanta temuwamuwan, pakasadeku tu aangadan na dinkalranan. kilrengaw dra ulraya a trau a madradreki aw benabuut kantaw. “kadranga! idri na maulid dra kiyagelayan na trau! ane marebeliyas yu kandri na drekalr i, a piyanatrayan yu! duwa yu dra parekadruwasungan aw maranger yu kemuda?” a penauwa dra meredek i trebelr idri Palise. aw kema madreki kan Lomiow. na Hila natu hitay kana kiseker kanini na patatengedan pakalikuzan lra nantaw unmē na musama’ lra i kaziyua i Teroi na zekalr mu mawmaw lra na dawdawan zi maw na mupanana, nazu mu tu kurusanay atu nanayan zatu anger zi tu trevelraw lra nazu na minatranatray, apelr lra zi sipeleng. tu hitay na Hira mu tu trerevaw na Teroi pakalikuzan mu, azu a muraruma’ lra mu tu trakawaw kemasazu tu paisu tu kim natu pinizuwa, zi tu ’evangaw saturik atu trau, nanni na ki’evang mu, maw na lralrak zi maw na vavayan. nanni na ki’evang na vavayan mu, salaw ’azi muwai kiruaday zi nana tu anger mareveliyas ’emidi’idi, mena’u kanizu na mupurpur inuvurawan na Teroi na zekalr. kanazu na trau i savak ulra sasa vavayan a azu mena’u kanini na kakaudan, temamuni ’emuy’uy paziazi kanizu na kawi na eva kemezeng pusavak, intaw harem mu ’azi lra pureule’ , lremangar kemayan temeher mena’u kanizu na inuvasukan peniya. nazu na Hila na hitay mu kiseker kanini na kimatatengedan, maw mu ’azi mi kiseker kema tu anger, kana azu a demadaway kanizu na kawi na eva mu penunang kana tu ngadan ni Yatiēnna na vavayan na viruwa nantu ikakuda , maw izu na i Yatiēnna na vavayan na viruwa salaw kana ’ilremes, kemazu mu tu pa’udalraw za salaw ma’izang na ’udalr zi nazu na sudang ’azi lra pakaada kanatu ’aluzunan izu na’udalr zi mutenep; zi tu traperayaw na zenan pusavak i lrevelrevek, ma’izang lemekad na lrevek nazu na sudang ’azi lra pakamunganguwayan kemakawang zi mutenep; zi venavali za ma’izang, tu trerevaw na sudang zi mutenep i lrevek. kemania kara sazu atu sudang mu mutenep peniya, maw mu na vali na kelun munayun ma’izang. ’azi maw maw na Teroi na mutrerev, inia peniya mu mutinanasuk, maw mu, na tu hitay na Hira mu na maruwa medek mu ’azi lra manueman.
這小孩是個很特別的人,後來我都稱呼他為小王子。 「再多說一些吧!茱麗葉 羅密歐見狀再也按耐不住性子,便和提伯特扭打了起來,狠狠的把他打死了。 我會考慮你的提議,但有個條件是,你們不會剝奪我們探望祖先和朋友墳墓的權力。 也要教導你們的孩子,土地是我們的父親母親,土地不是專屬於任何一個人的,這樣孩子才會尊敬土地。 這個土地的每個部分對我的族人來說都是神聖的,每個山坡、山谷、平原和小樹木,都和平的經歷著部落美好的回憶與悲傷。 而你們腳下的岩石、塵埃,似乎是啞巴或死亡的, 但因為它富含我們祖先的灰燼,當我們赤腳時可以意識到祖先的觸摸,溫暖了族人的生命。 突然有個陌生的謾罵聲音朝向他嚇阻,「住手!你這個卑鄙無恥的傢伙,被判了刑的罪犯,如果進了城裡就要被處死的,你深夜來這裡究竟想幹嘛?」巴里思伯爵剛好也來到墓地。 希臘軍隊戰勝後的命運 遺留在特洛伊城的只剩老人跟傷者,他們拖著悲傷的心情將死者埋葬,癱軟而哀戚。 希臘軍隊打敗特洛伊後,回程途中除了竊取城裡大量的金銀財寶,也押走一列俘虜,這些被俘虜的,幾乎都是小孩以及婦女。 被俘虜的婦女們不捨又難過地頻頻回頭,向著殘破不勘已成廢墟的特洛伊城看去。 當中也有一位當時看出危險,大聲疾呼禁止將木馬拖進城裡的婦人,她沒有掉下眼淚,僅直視眼前所發生的一切,癡呆的坐著。 希臘軍隊並沒有因此獲得全勝的滋味,因為在建造木馬時褻瀆雅典娜女神精神的行為,已讓雅典娜女神感到非常憤怒, 於是祂降下超大豪雨,使船隻很快承載不了雨水的重量而沉沒; 將山峰劈裂掉進大海,來造成巨大海嘯,使船隻無法順利向前行而沉沒; 又吹起暴風,將船隻吹毀,使沉沒海底。 就這樣,雖然大批船隻都已沉沒,但狂風巨浪仍持續著。 除了特洛伊城已瓦解,一切都已化為灰燼,然而,希臘軍隊能順利歸途的船隻卻已寥寥無幾。
likudran lra, malradam ku lra. idri na yawan na walrak i, a kemay i dawilr kana makiteng na sinciw. idru na makiteng na sinciw i, maramatrina dra paranak kantu dradrek kana yawan na walrak. amawna, an marengay ku pakalradam dra maidrangan i, uniyan dra pakupanaan kanku ngai a trau.likudan i, kema ku lra benabati dra trau.idri yawan na walrak i, a kemay B612 na makiteng na sinciw. idri na makiteng na sinciw i,amau tu pinatrebungan ninauwan dra trau a 1909 amiyan. na maidrangan i,kemay kana aaipan malradam kadri punapunan dratu pauwayan. maranger ku kilrengaw dranu wanger dra sagaran kanku.” tu semangamangalan kilrengaw kandri Lomiow i, mengarangara kan Culiyē dra alra rarengay driya dra manay dra inabayan dra ngay kema tu wanger. garemaremay i, patrirebeng a ngai kana drekalr patarisesek. maguwagu lra tu nirumaenan kanadru na druwaya rumaenan. arusay tu yawan kana kanatal i, malradram lra kandri na lremak. ta lieliaw aw ta pakirebay semabung kema tu yawan kana kanatal. misu’eraman na aangad a vali kaniyam i dekalr, alra kana miaangadan diya kani punapunan mapiya, maresan tu iaangad-na haramhaman, na kawikawi, na cauwan diya mu, maresasan mapiyapiya. nu ku niwanay kanmu na dare’ mu, puangeri mu anger da ini na aangad na vali, mau na vavaaw kanta mapiya i punapunan diya, mau nanta kasu’eraman, kemawan kanmu nu patalram mu kurevali kantu liwlran na ’apuc na ngulringulran. adrunu tu sepeaepelran tu ilremelremesan kandri Lomiow i, payas temubang kan Palise, “an adri yu muburek kadri i, kamamawan yu kan baetaw na mainayan muranak!” kema. aw madradrikul nandru na miyadrwa. marepakalrawa tu pinadrikulan. tu pinatrayaw i Palise kan Lomiow.
我後來才知道,小王子是從一個很遠的小星球來的,那個星球比他的身體大不了多少。 但是當我這樣跟大人介紹他的時候,沒人相信我說的話。所以我後來都告訴別人,小王子是來自B612小行星,這個小行星是在1909年被觀測到的。 大人們只能從數字來瞭解世界的意義。 我也希望聽到你傾吐對我的愛意。」羅密歐開心地期待她能再多說些什麼甜言蜜語。 事發後,很快地就傳遍了整個城鎮,即刻引來兩家族的人聚集,甚至驚動了國王要親自查辦並嚴加懲處。 空氣對我們族人來說是寶貴的,因為所有的生命都呼吸著相同的空氣—野獸、樹木、人類,都是一樣的。 如果我把土地賣給你們,你們必須記住空氣是供養大地萬物,是彼此共享的寶物, 就像你們可以嚐到被風吹拂而來的花朵芬芳。 此時羅密歐絕望氣憤的對他說:「如果你不走開,你的下場就會跟她表哥一樣」,結果巴里思就在爭吵扭打中被羅密歐給殺死了。
i yawan na walrak i,salaw temaranapaw kadri sinciw kana marekamenimeni na tralun na kawi. pariyasalr lra, kana druma na sinciw i, kadru a matuka a trau.abalu mapetr dratu adang kana kawi. likudan i mulelep lra dra kiyandangan. malradram lra tu yawan kana kanatal dra kemudakuda idri na lremak i, tu bauyaw pupatraran kana drekalr kadri Wēlona i Lomiow. idu na pinatawar muda’ulr na danum i dinanuman, mau naniyam ’a’auwan, mau nantu ’a’auwan na ’ayam di na haramhaman diya, mau nantu dara’ na temuwamuwan, idu na pinatawar marengay na lrengaw mu, kemawan da venavati kantu tinuruwan kana dinkalranan, muda’ulr di makalrang kana dare’ diya, pakaurane’ da kawikawi i makadaladalan di, mutupecis kana dare’. nu ku niwanay kanmu na dare’ mu, kalramanu ini na dinanuman diya i makadare’an, kemawan pakiruwalruwaw kananmu kapecisan. nu muwai mu kemani kumudakuda, kaadi ku mianger di pureca’ kananmu iraangeran na angaiyan. idri Lomiow tu maageagelran i, tu uwalaw trematruwalr na trebelr. “Culiyē a! nanu trangar i, maumau bulay aw kailriilring. adri mubalibalis nu pinitrangaran. adri ku malradralradram dra kadru ta kadrini kemadrini ta iparenanauwan. malradram yu nay dra kemudakuda ku dra salriesian kemiyaanger?” kema pakirenang dra trangis benabati kantu kataguwin.
小王子對他行星上的各種植物很小心。有一次,別的星球上,有個懶惰的人忘了清理掉大樹的種子,造成了可怕的後果: 當國王了解了整個來龍去脈之後,即宣判:「羅密歐必須被逐出維洛那城。」 潺潺河流不止,解了我們的乾渴,解了飛鳥、走獸的乾渴, 它是祖先的血液,涓涓低語的聲響就像是他們對族人訴說過往與教誨, 流經的每一片土地,沿途茂密了每一片森林,與大地結為兄弟。 如果我把土地賣給你們,請你們必須善待這片土地的每一條河流,如同友善自己的兄弟一般。 假如你們願意這麼做,我會很放心地考慮你們的提議。 後來羅密歐儘管著想快點撬開墓穴,「親愛的,你的容貌看起來依然美麗動人,一點都沒有改變。沒想到再看見你,卻是在這裡,你知道我有都多傷心啊!」羅密歐邊哭邊對她的愛妻說。
ku tinutrautrau na siri i,maruwa mekan kantu adang kana kawi. semangal idri yawan na walrak. amawna, maulep kemiyanger dra, “tu aekani na miyalrigaw na aputr nay?” kema. aw kiyumalr kanku, na miyalrigaw na aputr i, tu lrigaw maruwa emalaw kantu aputr dra adri kiakan kana siri? mabangabang ku dra saseketan dra ku hikuki i, ku kayaw marengay,“tu lrigaw kana aputr i,amelri amamanay. ulraya a patrangal ku kiyakarunan adri bangabangi ku.” payas meredek a ngai kan Culiyē. pakireb matrangis aw, “kaunaniyan ku lra dra kataguwin!” kema marengay i Culiyē. nu ku niwanay kanmu na dare’ mu, kalramanu na kadu diya i dare’ na haramhaman, pakiruwalruwaw kananmu lralrang. inta na cau nu uniyan ta da lralrang a haramhaman mu, kakemawan ta kana uniyan da tinavawan na vangvang, kiyanacay ta da salrengsengan. nu mawiri ta da akanen di arengacan, ta pinacayaw elra da haramhaman mu, pinicauwan ta da eman pauwayan? nu kuwaani ta mu, nani na haramhaman tu kinacayan, kuwaadu iawa kanta na cau, alra na maretalrimalrima ta na kadu diya kanini na pinidare’an. peniya marengay i, tu supengay i Culiyē. aw tu trekelay tu trinimaan na miibulr na puwatremel. tu kipetedraw tremekel. aw miedreng kantu kataguwin i saninin.
我幫他畫的羊,可以吃掉大樹種子,這讓他很開心。但是他也擔心,羊會不會吃掉玫瑰花。 他問我,玫瑰花的刺能不能保護它不被羊吃掉。我忙著修飛機,就跟他說:「玫瑰花的刺一點用都沒有,我有正事要忙,不要拿這種不重要的事來煩我。」 消息隨即傳到了茱麗葉耳裡,她痛哭的說:「我就要做沒有丈夫的妻子啊!」 如果我把土地賣給你們,你們必須善待土地上的走獸如同自己的夥伴一般, 假如人類沒有走獸相伴就如同失去靈魂的軀殼,將孤寂而死。 假如我們只為了生存或滿足口慾而任意射殺走獸,那麼人類又算什麼呢? 否則走獸的死亡很快地就會降臨到人類的身上,因為大地萬物是相互依存的。 說完他就親了茱麗葉的唇跟他訣別,隨後就將先前買好的毒藥一口吞下,躺在妻子身旁。
tu sepelran dra tu wanger aw kemadri marengay, “ulraya a kudrul mangmang a triur, a sakuwadradru na triur tu kasagaraw i dru saya na aputr. an menau driya kanadru na triur dra merimarimat i, kasadeku lra tu wangr. an tu kanaw kana siri na aputr i,kamawan dra maebut na triutriur peniya. dawadri driya padrangal kemayu!” ku kuwatisan kemiyager dratu nirarengay i, ku reereay demuluus idri yawan na walrak.ku patalruay trautrauway dra talrusubung tu indan kana siri. kilrengaw dratu pinakalradraman kana yawan kana kanatal idri Lomiow i, “an adri mi mukasa kan Culiyē i, adri ku lra uwabaaw i punapunan!” kema kan sinpusang. nu kadu naniyam dikalranan na cau na i likudakudan minacay kanini na dare’ mu, na kawikawi, na dinanuman ti sa’avalray mi, na ’aya’ayam, na haramhaman tatangis di ti ilranaw naniyam tinavawan, alra kana kenani mi marekalraman kanini na dare’, di marekalramalraman ta mapiyapiya. nu ku niwanay kanmu na dare’ mu, karesanu kaniyam milran di kairayu nani na kadu diya i dare’ na kawikawi, na dinanuman, na valalri’(anamu), na ’aya’ayam, na haramhaman, di panadamu nanmu alraalrak, kamunayunu lraman kananu ina’uwan harem na pinidare’an.
他難過地說:「如果有人在千萬顆星星中,愛上了一朵獨一無二的玫瑰花,他光是看著那些星星,就會感到無比幸福。但是如果羊跑去把那朵花吃了,對他來說,就好像所有的星星一下子全部熄滅了,你竟然覺得這不重要!!」 我難過地抱著小王子安慰他,幫他的羊畫了一個嘴罩。 聽到宣判結果痛不欲生的羅密歐對著神父說:「沒有茱麗葉,我根本活不下去啊!」 當我們最後一個族人在這土地上死亡, 山林、河流會將我們的軀體懷抱,飛鳥、走獸都會為我們哭泣而守護我們的靈魂, 因為我們是如此愛護這片土地,與大地萬物彼此相愛著。 如果我將土地賣給你們,請像我們一樣照顧與尊敬這片土地上的山林、河流、岩石、飛鳥、走獸, 也要教導你們的孩子,永遠愛護現在你所看見的土地樣貌。
tu sinciw kan yawan na walrak i, kikadru a miyalrigaw a aputr.marayas pulrang semelrap aw benitrbitr dratu teliyu kana kawi. pakabulay kana mutuapuy driya na drenan. makiteng idru na mutuapuy driya na drenan.maruwa ta semiyandra bitrenun. an aremeng lra i, tu atrabaw dra garas na miyalrigaw na aputr. “tu puburekaw yu kana drekalr i Wēlona. adri tu pinatrayi yu! a salaw inaba dra nger na yawan kana kanatal. kamelamu uwa duluusu tu wanger kan Culiyē aw patawari benabati dranu iwaburek! kemiyangera ku lra dra kakudayan pakabulay kandri na lremak. kiamiyay lra ta yawan kana kanatal dra puwarumaan kanu.” kema na sinpusang kan Lomiow.
小王子的星球上,住著一朵玫瑰花。他每天幫打掃星球,拔掉大樹的種子,清理火山。 他的火山很小,可以用來煎蛋。 到了晚上他會用玻璃罩保護玫瑰花。 「國王沒定你死罪,只是把你放逐,應該是夠仁慈了。快去跟茱麗葉好好道別吧!我會想出一個兩全其美的辦法來說服大家,並求得國王的赦免。」神父這樣說。
an muwaburek i sinciw dar i,tu puenayay driya aw tu atrabaw dra garas na aputr, “marepanauwa ta driya!” tu kayaw kan yawan na walrak. “marepanauwa ta driya!” kema na aputr.“aeman na atrab.puwalaku!an maranger ku marekaladam kana tibalrbalr i,an tu alrapay ku dradrek.adri ku kiyaseker.adri ku indang dra matrina dra garamgaman.ulraya ku seki maku.”kema na aputr. tu agelraw puburek i yawan na walrak.a inedang pananau dra mugururus tu elu. idri Lomiow i, padunun dratu iyaturu kan sinpusang. tu pakurenanganay dratu nirengayan muka lra.
要離開星球時,他幫玫瑰花澆水,罩上玻璃罩,跟她說:「珍重再見。」 花兒跟他說:「再見了。把罩子放一邊吧,我不想用它了。如果我想認識蝴蝶,就得忍受毛毛蟲爬在身上。我也不怕野獸,我可是有爪子呢。」 她催促小王子離開,其實是害怕他看到她流眼淚的樣子。 於是羅密歐接受了神父的勸告,照著神父的話去做了。
malradam ku idri yawan na walrak i,kurengan kana ayam na muwaasaasalr kikadru aw mupatraran. melibat dra sadru dra karekitekiteng na sinciw.patrepa dra marekamenimeni aw dra kasagasagar dra trau.
我相信小王子是利用一群侯鳥遷徙的機會跑出來的。他路過很多個小星球,遇見各種有趣的人。
na palribak na sinciwi, kaadru a misasa a yawan.meredek i yawan na walrak i, ubilin kadri tu kayaw. adri tu pikiari kan yawan na walrak. aru waburek kadru i,tu bauyaw kana yawan puburek.
第一個星球上住著一個國王。小王子到了以後,國王就命令他留在星球上。小王子不理他,準備離開那裡,於是國王就命令他離開。
na pukadradruwa na sinciwi,kaadru a malangutr a trau. “nu lima na tarawiri i,pasalretraan kanu lima na tarawalran.”tu kayaw i yawan na walrak kandru na trau.kurenang kantu ngai. kemadri idru na trau, “nu patraetraay ku.semangalan aw nu seeranay ku.”
第二個星球上住著一個愛慕虛榮的人。他請小王子用左邊的手碰一下右邊的手。小王子照做以後,他就說:「謝謝你的掌聲,你真的很崇拜我。」
na pukatelu na sinciw i, kikadru a paraeraw a trau.tematedrer tremekel dra eraw tremeketrekel dra eraw idru na trau i, kemiyanger dra abaluwa ku dra ku igelayan dra trau kema.
第三個星球住著一個酒鬼,整天喝酒。他喝酒是因為想要遺忘。他想遺忘他的羞恥,因為他覺得整天喝酒很可恥。
pukaapat na sinciwi, kikadru a menaniwan dra manay driya a trau. tematedrer emaiaip timilitililr. aw adri madradranga maip kana triur. nadir na triur driya i, nanku peniya kema.
第四個星球住著一個生意人。他整天在數數和計帳。他不停地算著天上的星星,說那些星星都是他的。
pukalruwatr na sinciwi,kikadru a mitrepa pudinki a trau. an aremeng i pudinkiay.an semaluwan i,tuebetay.makiteng na sinciw aw arei muliyus. an saya wariyan kandri na siciw i, kamawan dra saya trektrek tu ikabelakas. driyama,salaw maulep na mitrepa pudinki na trau.
第五個星球住著一個點燈的人。每天晚上他把路燈點上,早上再熄滅它。由於星球很小,又轉得很快,所以那裡的一天只有一分鐘這麼長。點燈人就辛苦地不斷點燈、熄燈。
pukaenem na sinciw i,kikadru a misasa a temakesi dra mitrepa kana darean na trau. kanantu tilin i,sadru tu tinililr dratu ngalangalad kana dare.na drenan lra aw na burelruwan. marengay dra, “na malradram dra darean i,adri tematililr dra lriketrian dra wayway.temililr kana adri mubabalis na drenan aw na ine.”kilrengaw i yawan na walrak i,maulep tu wanger kana aputr.lriketri tu wari kema kemiyanger.
第六個星球住著一個地理學家。他的書裡記錄了很多地方的名稱,包括山和河流的名字。他說:「地理學家不記錄短暫出現的事物,只記錄不會改變的山和海洋。」小王子聽到他說,花是短暫出現的事物,感到很擔心。
na yawan na walrak i, meredek kana pukapitu na sinciw i,amau na matrina idru na sinciw.ulraya a saleman muketrep karasa dra misasa a yawan. pitu kudrul na mitrepa kana darean na trau. makaiwakudraw na menaniwan dramanay driya na trau. pituleman kudraw na paraeraw.tuluwakudraw na malangutr na trau. mukasakasa i, karuwa dra makabetran leman kudraw tu pinitrauwan. adri driya parebuwa dra dingki na trau kadri ticiw i, an kadru amakapetelr miasma dra miyanem kudraw na puwadingki na trau i, semenan an aremeng lra.
小王子到的第七個星球是地球。那是一個很大的星球,在那個星球上住著一百一十一位國王,七千個地理學家,九十萬個生意人,七百萬個酒鬼,三億個愛慕虛榮的人,一共大約有二十億個大人。 在人們發明電力之前,地球需要有四十六萬個點燈人才能維持夜晚的照明。
tu niredekan kan yawan na walrak kadri ticiw i,maretrebung dra melatri dra unan kadri samo. tu kayaw kana unan idri na yawan na walrak, “an sareedr yu kanu sinciw i,karuwa ku pulrang kanu”kema.
小王子剛到地球時,在沙漠裡遇到一條金色的蛇。那條蛇對他說:「如果有一天你非常想念你的星球,我可以幫你。」
melibat kana samosamo driya, atrebung lra dratu kinakadruwan dra trau. nayawan na walrak i, menau dra saya dra apuaputran. magerareger dra mauliulid marengay. kadru a luwatra kudrulr na miyalrigaw na aputr. marisarisan peniya. kemiyanger na yawan na walrak, “alra mutukasa uniyan dra pukadruwa ku aputr kemaku i,aydru a sakuwadradru a aputr. kuyku i, ulraya ku aputr aw ulraya ku drenan na mutuapuy a tuluwa. adri ku driya maruwa maramakesekeser mutuyawan na walrak. kemiyaangeanger lra aw miyakupu kana tralutralun matrangis.
他穿越了整個沙漠,才終於到了有人居住的地方。 小王子看到一個花園,嚇得說不出話來。那裡竟然有五千朵玫瑰花,全都長得一樣。 小王子想:「我以為我的玫瑰花是獨一無二的,沒想到她很平凡,我擁有那朵花,和三座火山,但是這一切並沒辦法讓我成為一個偉大的王子。」 想著想著,他就趴在草地上哭了起來。
adrunu i, mupatrarng a kungkung. “alamu!kirepailrang kanku. salaw ku masepelr garem.”tu kayaw kan yawan na walrak. kemadri na kungkung, “adri ku karuwa kirepailrang kanu. adri ku driya kurenang dra parelrimalrimaw.yuyu i, a walrak yu driya. kuyku i,amelri ku a makeser a kungkung.an maruwa yu kiparelrimalrimaw kanku i, ulraya lra ta parepaaya.an kemadru i,matintin ta lra miyadruwa.
這時候狐狸出現了。 小王子說:「來陪我玩吧,我現在好傷心。」 狐狸說:「我不能跟你玩,我還沒有被馴服。對我來說,你只是一個普通的小男孩,對你來說,我也只是一隻普通的狐狸。如果你馴服了我,我們就會互相需要。對我來說,你將會成為獨一無二的,對你來說,我也會成為獨一無二的。」
kemadri i yawan na walrak, “maranger ku muka malradrama dra kadruwan dra alialian. amawna, uniyan ku dra wari.” kemadri na kungkung, “na trau gerem i, uniyan dra wari malradam dra manay driya. muka i tiyam tremimaa kana dinawayan lra na manay driya. amauna, uniyan dra tiyam dra menaniwan dra alialian kadri punapunan. driyama, uniyan dra alialian a trau garem.” na yawan na walrak i, muka menauwa kana kungkung kana wawariwari driya. kemadri dra semeer kana kungkung idri na yawan na walrak.salaw sadeku tu wanger kana kungkung.
小王子說:「我沒有足夠的時間,我想要去多認識一些朋友」 狐狸說:「現在的人不再有時間去瞭解任何事情。他們總是到商店去買一些現成的東西。可是世界上沒有商店是在賣朋友的,所以人們就不再擁有朋友。」 小王子每天在固定的時間去看狐狸,就這樣,他馴服了狐狸。
aru paretinanuwas lra i,uwa i apuaputran nauwi driya masalr na miyalrigaw na aputr tu kayaw kana kungkung idri na yawan na walrak.. masalr driya menau kana miyalrigaw na aputr i,mubalis paseket tu wanger kana yawan na walrak. kemadri kana apuaputr, “adri mu kamawan kanku aputr. uniyan dra trau dra sagar kanmu.uniyan dra trau dra maair kanmu. saya elra ku aputr i,marapadrngal driya kanmu. ku simeaw, ku puenayay, ku atrabaw, ku patalruay puwalak dra uled. aw ku kilrengalrengaway tu wanger i sabak.nanku aputr idri kema ku.”
離別的時候到了,狐狸要他去花園裡再看一次玫瑰花。 小王子再次看到玫瑰花以後,心裡有了完全不同的感覺。 他對他們說:「妳們一點也不像我的玫瑰花,沒有人馴服過妳們,沒有人為妳們付出。我的玫瑰花,雖然只是一朵,就比妳們全部更重要。我為她細心灌溉,為她蓋上玻璃罩,為她除去身上的毛蟲,靜靜聽她說話,她是我的玫瑰花。」
aru kakawang lra dratu kawang na yawan na walrak.na kungkung kemadri kana yawan na walrak, “na kinapadrangalan na manay driya i, adri karuwa menau ta matra. maumau an mianger ta i,karuwa ta menau. nu simeaw semeket nu aputr. driyama yu padrangal menau kanu aputr.aw marepanauwa ta driya!”
小王子跟狐狸道別,狐狸對他說:「再見了,真正重要的東西,用眼睛是看不到的,只有用心才能看到。正因為你把時間投注在你的玫瑰花上,所以她才變得如此重要。」
benabati dratu batibatiyan idri yawan na walrak kalidalanan. peniyaku kilrengaw dratu binabatiyan i, penauwa draku inulelepan dra kuwatisan dra pukawalu wariyan. adru i, ku kipetedraw lra tremekel ku enay. marengan mi kana yawan na walrak.kemakawang mi kanasamo. auka mi mayaa dra tebun. kemakawang mi. araremeng na wari lra. mupatraran na triur lra.
當我聽小王子說完這一路上的故事時,是我發生意外的第八天,那時我的最後一滴水也喝完了。 小王子和我一起走在沙漠裡,我們要去尋找一口井。 走著走著,天色漸暗,星星出來了。
piyalangitr semeer idrina yawan na walrak. aw marengay kanku, “salaw bulay na triur! ulraya a aputr a saya i isatr kana triur. amauna, adri ta karuwa menau.” aw gemelrep menau kana samo dratu sinenanan kana bulan. kemadri marengay, “bulay na samo! kaulralraya isuwa amulrasedr a tebun.” patrutru mi driya kemakawang. idadenan lra i, atrebung mi lra dra tebun.
小王子抬頭看天空,然後對我說:「星星是很美的,因為上面有一朵我們看不見的花。」 他又低下頭看著月光照著的沙漠,說:「沙漠是很美的,因為某個角落裡,藏著一口井。」 我們繼續走著,終於在天亮時發現了水井。
adru kana rauban i,penauwa dra saami tu niredekan i sinciw kan yawan na walrak. penadan dra uwaburekan kandri na wari. kamawan ku dra menau dra kimadradrayar kandru na unan idri yawan na walrak. aremeng lra i, malradam ku dra masikasik lra idri yawan na walrak.
那天晚上,是小王子到達地球滿一年的時候。他準備利用這個特別的時間回去,我隱約看見他和那條金黃色的蛇在講話。 夜晚來臨,我知道小王子赴約去了。
paelipas lra dra nenema ami garem. adri ku lra menaunau kandri yawan na walrak. pakiyanger ku dratu nirarengay a pulikudran. kemadri marengay kanku, “an semeer yu i langitr an aremeng dar i, kikadru ku kadru. ulraya ku kana triutriur i sabak.saaeru ku menau kanu. an menau yu i, kamawan dra saaeru peniya na triutriur an menau yu.”
六年的時間過去了,我再也沒有看見過小王子。 我記得他最後跟我說的話是這樣:「夜裡,當你望著天空時,因為我住在其中一顆星星上,因為我在那顆星星上笑著,那麼對你來說,彷彿所有的星星都在笑。你所擁有的星星,就是會笑的星星。」
menau kanku dra maruwa mubaaw muruma i. salaw semangal ku alialian. amauna, ulraya ku sepelran kanku wanger i sabak. ku pulrangay driya tremuri dra talrusubung tu siri kandri yawan na walrak. amawna, abalu ku tremuri dratu tatilu.an uniyan dra tatilu i, tu kakudai putalrusubung na siri! marayas ku kemiyanger dar. idru na sirii, tu aakani na aputr nay? an numa i kemiyanger ku dra, kana karauban driya i, tu atrabaw dra garas na aputr kan yawan na walrak.tu nanauwi semeket na siri. an kema ku dar kemiyangeri, na triutriur peniya saaeru semeer kanku. an numa i kemiyanger ku dra, kaymayay an abalu elra matrab dra garas kana aputr.walelep dra kakuwatisan na aputr i!an kema ku dar kemiyanganger i,na triutriur i langitr mutuaelu lra peniya.
我的朋友們再次看到我,都對我能活著回來感到幸運,然而我的內心其實很悲傷。 我曾經幫小王子的羊畫過嘴罩,但是我忘了幫他畫上皮帶。他怎樣也無法幫羊戴上嘴罩。 我心裡常常想,那隻羊會不會把花吃掉了呢? 有時候我會想,小王子每天晚上都會用玻璃罩把花保護好,他也一定會把羊管好。這麼一想,所有星星就對我溫柔地笑了。 有時候我又會覺得,萬一他哪天疏忽了,忘了蓋玻璃罩,那可就慘了。想到這裡,天上的星星全部都化成了淚珠。
muymu na sagar driya kan yawan na walrak. alra ulraya isuwa kadri kana sinciw i isatr. ulraya a saya ta kinaulidan a siri.alra tu kanaw lra na aputr.alra adri driya tu kani na aputr. na inetrab driya kandri na langitr na manay driya i,kuwarenang mubalis peniya. muymuna alialian, na anaanayan,piyaisatr driya semeer i langitr. aw kiyangeruidru na siri.na siri i, tu kanaw na aputr? adri tu kani na aputr?an puraket mu kemiyanger i kalaladam mu,tayta kadru i punapunan i marekainabanaba ta marebaabaaw ta simeaw ta kinakadruyan i bulay ta i punapunan.
對你們這些同樣喜歡小王子的人來說,在某個遙遠的星球上,有一隻我們並不認識的小羊,牠或許吃了玫瑰花,或許沒有,世界的一切都會因此變得完全不同。 請大家抬頭看著天空,心裡想著,小羊究竟吃了花,還是沒有吃了花?這時候你們就會發現,一切都變得不同了。
-完-